Trang chủ > Lớp 9 > Giáo án Ngữ văn 9 chuẩn > Giáo án: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Giáo án: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Giúp học sinh hiểu rõ thế nào là nghị luận về tác phẩm truyện, nhận diện chính xác 1 bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích).
- Nắm vững yêu cầu đối với 1 bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích), rèn kĩ năng phân tích tác phẩm văn chương.
2. Kĩ năng
- Rèn kĩ năng tìm hiểu về kiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện hoặc đoạn trích.
3. Thái độ
- Giáo dục ý thức học tập.
II. Chuẩn bị tài liệu
1. Giáo viên
Chuẩn bị sách giáo khoa, sách giáo viên đọc các tài liệu tham khảo liên quan, chuẩn kiến thức kĩ năng, soạn bài.
2. Học sinh
Chuẩn bị bài, đọc và trả lời câu hỏi bài tập sách giáo khoa.
III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Ổn định tổ chức
Sĩ số:
9A:
9B:
9C:
2. Kiểm tra đầu giờ: Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh.
Hỏi: Thế nào là nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí?
3. Bài mới: Giáo viên giới thiệu bài.
- Nghị luận về 1 tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) thuộc thể loại nghị luận văn học là bài văn nhận xét, đánh giá về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của tác phẩm. Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ đi tìm hiểu để hiểu rõ và nắm được yêu cầu đối với kiểu bài này.
Hoạt động của giáo viên và học sinhKiến thức cần đạt

Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu bài Nghị Luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích):

- Gọi học sinh đọc.

Hỏi: Vấn đề nghị luận (tư tưởng cốt lõi, chủ đề của bài nghị luận) của bài văn trên là gì?

I. tìm hiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích):

1. Bài tập

* Nhận xét:

- Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của nhân vật anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trong truyện: Lặng lẽ Sa Pa.

Hỏi: Đặt 1 nhan đề thích hợp cho văn bản?

Hỏi: Vấn đề nghị luận được người viết triển khai qua những luận điểm nào? Tìm các câu văn đó?

Hỏi: Nêu nhận xét về cách khẳng định các luận điểm của người viết?

- Hình ảnh anh thanh niên trong truyện: Lặng lẽ Sa Pa, hay 1 vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ.

- 2 câu cuối đoạn 1 (nêu vấn đề nghị luận)

- Câu đầu đoạn 2 (nêu luận điểm)

- Câu 2 đoạn 3 (nêu luận điểm)

- Câu 1 đoạn 4 (nêu luận điểm)

- 2 câu cuối đoạn 5 (cô đúc vấn đề nghị luận)

- Các luận điểm được nêu rõ ràng, ngắn gọn, gợi được ở người đọc sự chú ý.

- Từng luận điểm được phân tích, chứng minh 1 cách thuyết phục bằng các dẫn chứng cụ thể trong tác phẩm. Các luận cứ được sử dụng đều chính xác, sinh động, bởi đó là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc lấy từ tác phẩm.

- Bài văn được dẫn dắt tự nhiên, có bố cục chặt chẽ. Từ nêu vấn đề, người viết đi vào phân tích, diễn giải rồi sau đó khẳng định, nâng cao vấn đề.

- Thế nào là nghị luận về 1 tác phẩm truyện?

- Nhận xét, đánh giá phải như thế nào?

- Cách thể hiện, bố cục?

- Bài văn được dẫn dắt tự nhiên, có bố cục chặt chẽ. Từ nêu vấn đề, người viết đi vào phân tích, diễn giải rồi sau đó khẳng định, nâng cao vấn đề.

2. Kết luận

* Ghi nhớ: Sách giáo khoa

Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh luyện tập:

Hỏi: Vấn đề nghị luận của đoạn văn là gì?

Hỏi: Đoạn văn đã nêu lên những luận cứ nào?

Hỏi: Các ý kiến ấy giúp ta hiểu thêm gì về nhân vật Lão Hạc?

II. Luyện tập:

- Vấn đề nghị luận: Tình thế lựa chọn nghiệt ngã của nhân vật Lão Hạc và vẻ đẹp của nhân vật này.

- Luận cứ:

+ Lão Hạc đã chọn cái chết trong còn hơn sống khổ, sống đục.

+ Cái chết của lão Hạc thể hiện tình phụ tử thiêng liêng, sâu sắc.

+ Cái chết giúp lão bảo toàn nhân cách.

- Những ý kiến ấy giúp ta hiểu thêm nhân cách đáng trân trọng, tấm lòng hi sinh cao quý của lão Hạc.

4. Củng cố, luyện tập:
- Nhắc lại thế nào là nghị luận về 1 tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- Các nhận xét, đánh giá về tác phẩm truyện phải như thế nào?
5. Hướng dẫn học sinh về nhà:
- Về nhà học bài, nắm kĩ nội dung bài học.
- Đọc trước bài, trả ời các câu hỏi bài tập trong bài “Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện…”-> Giờ sau học.