Giáo án: Luyện tập: Liên kết câu và liên kết đoạn văn - Ngữ Văn lớp 9
| Hoạt động của giáo viên và học sinh | Kiến thức cần đạt |
|---|---|
Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh củng cố lí thuyết về liên kết: Hỏi: Nhắc lại khái niệm liên kết? | I. Lí thuyết 1. Liên kết nội dung: Các đoạn văn phải phục vụ chủ đề chung của văn bản, các câu phải phục vụ chủ đề của đoạn văn. - Các đoạn văn và các câu phải được sắp xếp theo trình tự hợp lí. 2. Liên kết hình thức: Các câu và các đoạn văn được liên kết bằng 1 số biện pháp chính như: + Lặp từ ngữ. + Phép đồng nghĩa, trái nghĩa, liên tưởng. + Phép thế. + Phép nối. |
Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh luyện tập: - Gọi học sinh đọc bài tập 1 sách giáo khoa - Chỉ rõ phép liên kết câu và liên kết đoạn trong đoạn văn? | II. Luyện tập: 1. Bài tập 1: Chỉ ra phép liên kết câu và liên kết đoạn a. Trường học - Trường học (Phép lặp- Liên kết câu) Như thế → thay cho câu cuối ở đoạn trước (Phép thế - Liên kết đoạn văn) b. Văn nghệ – văn nghệ (Phép lặp – Liên kết câu) Sự sống - sự sống; văn nghệ – văn nghệ (Phép lặp – Liên kết đoạn văn) c. Thời gian - Thời gian - Thời gian, con người- con người – con người (Phép lặp – Liên kết câu) d. Yếu đuối- mạnh, hiền lành - ác (phép trái nghĩa – Liên kết câu) |
- Đọc bài tập 2. Hỏi: Tìm các cặp từ trái nghĩa để 2 câu văn liên kết chặt chẽ với nhau? | 2. Bài tập 2: Tìm những cặp từ trái nghĩa cho hai câu văn liên kết: - Thời gian vật lí - Thời gian tâm lí - Vô hình - Hữu hình - Giá lạnh - nóng bỏng - Thẳng tắp - Hình tròn - Đều đặn - Lúc nhanh, lúc chậm |
- Đọc bài tập. Hỏi: Hãy chỉ lỗi liên kết nội dung? Hỏi: Nêu cách chữa? | 3. Bài tập 3: Chỉ lỗi liên kết nội dung a. Các câu không phục vụ chủ đề chung của đoạn văn - Sửa lại: Thêm từ ngữ để thiết lập sự liên kết chủ đề: Ví dụ: Cắm…đêm. Trận…đại đội hai của anh ở…sông. Anh chợt nhớ hồi đầu mùa lạc hai bố con anh cùng…mặt trận. Bấy giờ, mùa…cuối. b. Lỗi về liên kết nội dung. Trật tự các sự việc trong câu không hợp lí. Sửa lại: Thêm trạng ngữ chỉ thời gian vào câu 2 để làm nổi rõ quan hệ thời gian giữa các sự kiện. Ví dụ: Suốt 2 năm anh ốm nặng, chị làm…. |
Hỏi: Chỉ ra cách chữa lỗi Liên kết hình thức trong các đoạn trích? | 4. Bài tập 4 a. Dùng từ ở câu 2 và câu 3 không thống nhất. - Sửa lại: Thay đại từ “nó” bằng đại “chúng” → số nhiều. b. Từ văn phòng và hội trường không cùng nghĩa với nhau trong trường hợp này. - Sửa lại: Thay từ hội trường câu 2 bằng từ văn phòng |