Giáo án: Mùa xuân nho nhỏ (Tiết 1) - Ngữ Văn lớp 9

Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu chú thích:

- Giáo viên hướng dẫn đọc

- Học sinh đọc bài thơ

- Gọi học sinh đọc chú thích*.

Hỏi: Nêu những nét khái quát về tác giả?

Hỏi: Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào?

- Yêu cầu học sinh giải nghĩa một số từ khó sách giáo khoa

I. Đọc và tìm hiểu chú thích

1. Đọc:

a. Tác giả: Thanh Hải (1930- 1980)

- Quê: Phong Điền- Thừa Thiên Huế.

- Hoạt động văn nghệ từ cuối kháng chiến chống Pháp. Trong kháng chiến chống Mĩ ông ở lại quê hương hoạt động.

b. Tác phẩm:

- Tháng 11- 1980- không bao lâu trước khi tác giả mất.

c. Từ khó:

Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu chú thích:

Hỏi: Bài thơ có thể chia làm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần?

II. Đọc hiểu văn bản:

1. Thể thơ, phương thức biểu đạt:

- Thơ 5 chữ

- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm - tự sự miêu tả - nghị luận

2. Bố cục: gồm 4 phần.

- Phần 1: Khổ thơ đầu: Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời.

- Phần 2: 2 khổ tiếp theo: Cảm xúc về mùa xuân đất nước.

- Phần 3: 2 khổ tiếp theo: Suy nghĩ và nguyện ước của nhà thơ trước mùa xuân đất nước.

- Phần 4: Khổ cuối: Lời ca ngợi quê hương, đất nước qua làn điệu dân ca Huế.

Hỏi: Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên được tác giả phác họa như thế nào?

3. Phân tích:

1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước:

* Mùa xuân của thiên nhiên:

- Mọc…xanh

Bông hoa tím biếc

Chim chiền chiện hót

→ Đảo ngữ, tính từ chỉ màu sắc, động từ → gợi lên vẻ đẹp, sức sống rộn rã, âm thanh nô nức của đất trời khi vào xuân.

* Cảm xúc của tác giả:

- Ơi, hót chi

- Từng giọt…rơi

… đưa tay hứng

→ tiếng gọi thân thương, trìu mến.

→ ẩn dụ cảm giác → sự trân trọng, say mê, nô nức, ngây ngất của tác giả khi thấy đất trời khi vào xuân.