Luyện tập: đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận - Giáo án Ngữ Văn lớp 8
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Học sinh hệ thống được kiến thức về bài văn nghị luận, cách đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận.
2. Kĩ năng
- Rèn cho học sinh kĩ năng xác định cảm xúc và biết cách diễn đạt cảm xúc đó trong bài văn nghị luận.
3. Thái độ
- Giáo dục cho cho học sinh ý thức sử dụng sử dụng yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận.
II. Chuẩn bị tài liệu
1. Giáo viên
Soạn bài, nghiên cứu bài, đọc tài liệu tham khảo, chuẩn bị tài liệu chuẩn kiến thức kĩ năng, chuẩn bị đồ dùng (bảng phụ).
2. Học sinh
Chuẩn bị bài, học bài cũ, sách giáo khoa, nháp, vở ghi...
III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Ổn định tổ chức Sĩ số
2. Kiểm tra
Hỏi: Neu vai trò của yếu tố biểu cảm trong bài văn nghị luận? Cách thể hiện tình cảm trong văn nghị luận?
3. Bài mới
- Nếu muốn làm được một bài văn nghị luận có sức biểu cảm. Người làm văn phải thực sự có cảm xúc trước điều mình viết. Vậy nếu muốn viết một bài văn như thế các em phải lần lượt làm những việc gì? ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay.
Hoạt động của giáo viên và học sinh | Kiến thức cần đạt |
---|---|
HOẠT ĐỘNG 1: HƯỚNG DẪN HỌC SINH CHUẨN BỊ - Gọi học sinh đọc bài tập - Giáo viên hướng dẫn học sinh lập dàn ý theo đề bài đó cho. | I. Chuẩn bị: * Đề bài “Sự bổ ích của những chuyến tham quan, du lịch đối với học sinh ” Lập dàn ý: Các luận điểm và luận cứ cần thiết. 1. Dàn bài: a/Mở bài: Nêu những ích lợi của việc tham quan b/Thân bài: Nêu những lợi ích cụ thể: 1/Về thể chất: Giúp chúng ta thêm khỏe mạnh. 2/Tình cảm: Tìm thêm được nhiều niềm vui. - Bồi dưỡng tình yêu với quê hương đất nước. 3/Về kiến thức: Hiểu cụ thể hơn, sâu hơn những điều đã học, mang lại nhiều bài học còn có thể chưa có trong sách vở. c/Kết bài: khẳng định lại lợi ích của hoạt động tham quan, du lịch đối với học sinh. |
HOẠT ĐỘNG 2: HƯỚNG DẪN HỌC SINH LUYỆN TẬP: 1) Để làm sáng tỏ vấn đề trên, cách sắp sếp luận điểm theo trình tự dưới đây đã hợp lí chưa? Tại sao? Nên sửa lại như thế nào? - Các luận điểm khá phong phú nhưng lại thiếu mạch lạc. Cách sắp xếp có phần lộn xộn - Giáo viên: yêu cầu học sinh sắp xếp lại có hệ thống e, d, a, c, b | II. Tập luyện: 1. Bài tập 1/ Trang 108: - Có thể sắp xếp lại như sau: 1- e: Những chuyến tham quan du lịch giúp ta tăng cường sức khoẻ. 2- d: Những chuyến tham quan du lịch mang đến cho ta thật nhiều niềm vui. 3- a: Những chuyến tham quan du lịch giúp bồi dưỡng tình yêu với quê hương đất nước. 4- c: Những chuyến tham quan du lịch giúp ta hiểu sâu hơn, cụ thể hơn những điều đã học. 5- b: Những chuyến tham quan du lịch mang lại nhiều bài học còn có thể chưa có trong sách vở. |
- Gọi học sinh đọc bài tập 2 (Trang 108) Hỏi: Chỉ ra yếu tố biểu cảm có trong đoạn văn: Hỏi: Nhà văn đã bộc lộ tình cảm gì trong các yếu tố đó? Hỏi: Em sẽ bộc lộ tình cảm gì trong đoạn văn? - Học sinh đọc đoạn văn: Sách giáo khoa/ Trang 109 Hỏi: Theo em, đoạn văn nghị luận đã thể hiện hết cảm xúc hay chưa? - Cảm xúc trong đoạn văn thiếu tự nhiên còn gượng ép. - Giáo viên hướng dẫn học sinh viết đoạn văn tập đưa yếu tố biểu cảm vào văn nghị luận - Gọi học sinh đọc lại đoạn văn - Phát hiện yếu tố biểu cảm trong đoạn văn? Hỏi: Qua bài tập này em rút ra nhận xét gì nếu muốn đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận. * Gồm 4 bước: - Bước 1: Đưa yếu tố biểu cảm vào đối tượng cụ thể - Bước 2: Lần lượt giải đáp các câu hỏi. - Đoạn văn bộc lộ tình cảm gì? Cảm xúc phải chân thật và tự nhiên - Bước 3: Cho học sinh kiểm tra lại đoạn văn - Bước 4: Đọc đoạn văn trước lớp. - Đoan văn: Bạn có biết rằng những chuyến tham quan du lịch, không chỉ giúp tăng cường sức khỏe thể chất mà chúng còn đem lại cho ta nhiều niềm vui sướng trong tâm hồn. Làm sao bạn có thể quên được lần cả lớp đi tham quan Vịnh Hạ Long? Hôm ấy, không ai trong chúng ta kìm nổi một tiếng reo hò, khi sau một chặng đường dài… - Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài tập 3 ở nhà. | 2. Bài tập 2/ Trang 108 (đưa yếu tố biểu cảm vào bài) a) Tham khảo đoạn văn: Luận điểm 3 trong bài Đi bộ... - Yếu tố biểu cảm: “ Ta hân hoan biết bao... cái giường tồi tàn” → Cảm xúc vui sướng sau khi đi bộ: vui thích, sảng khoái, ăn ngon miệng, ngủ ngon giấc. b. Yếu tố biểu cảm trong đoạn văn trình bày luận điểm: “Những chuyến tham quan du lịch mang đến cho ta thật nhiều niềm vui” - Tình cảm cảm xúc: Niềm vui, sự thư giãn sau những ngày học tập căng thẳng, vất vả: được sống hoà mình với thiên nhiên, cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên, tình yêu thiên nhiên đến tự nhiên, bình dị, Cảm nhận được tình quê hương đất nước, tình yêu con người sứ sở… ngắm nhìn cảnh vật, công trình kiến trúc... * Viết đoạn văn: Chắc hẳn các bạn còn nhớ lần cả lớp mình đến tham quan vịnh Hạ Long nhỉ? Chao ôi, một khung cảnh thiên nhiên kì thú mở ra trước mắt thật kì diệu biết bao, cảnh búi non trời biển bao la mà tạo hoá đã ban tặng cho con người…Cảnh đẹp ấy khiến cho lòng ta lâng lâng ngất ngây, choáng ngợp. Trước khung cảnh ấy diệu kì ấy, bao nhiêu mỏi mệt trong ta tan biến hết, tất còn lại chỉ là niềm vui, niềm hân hoan trong những ánh mắt rạng ngời. Ta sẽ chẳng thể nào cảm nhận hết được niềm vui sướng ấy, khi chúng ta chỉ quẩn quanh trong nhà, nơi góc phố hay trên những con đường mòn thân thuộc. |
4. Củng cố, luyện tập
Hỏi: Cần lưu ý điều gì khi đưa yếu tố biểu cảm vào bài văn nghị luận?
5. Hướng dẫn học ở nhà
- Học bài cũ: học thuộc ghi nhớ, làm bài tập.
- Chuẩn bị bài: “ Kiểm tra văn” Xem lại các văn bản nghị luận trung đại đã học.
Bài trước: Hội thoại (tiếp theo) - Giáo án Ngữ Văn Lớp 8 Bài tiếp: Kiểm tra văn - Giáo án Ngữ Văn lớp 8