Bài 23. Thực Hành : Đo và vạch dấu - Giải BT Công nghệ
I. Chuẩn bị
- Vật liệu: Chuẩn bị các mẫu vật để đo gồm: 1 khối hình hộp, 1 khối hình trụ tròn giữa có lỗ (bằng gỗ, kim lọai hoặc nhựa cứng).
- Mỗi học sinh chuẩn bị 1 miếng tôn có kích thước: 120 x 120mm, dày 0,8 - 1mm.
- Dụng cụ: Chuẩn bị 1 bộ dụng cụ đo gồm: thước lá, thước cặp, ke vuông và êke.
- Mỗi nhóm học sinh chuẩn bị 1 mũi chấm dấu, 1 mũi vạch, 1 búa nhỏ.
II. Nội dung và trình tự thực hành
1. Thực hành đo kích thước bằng thước lá và thước cặp
a) Đo kích thước bằng thước lá:
- Dùng thước lá đo kích thước của khối hình hộp (lưu ý thao tác đo, sau đó đọc trị số).
- Ghi kết quả đo vào báo cáo thực hành.
b) Đo bằng thước cặp
- Dùng thước cặp đo kích thước các mẫu vật. Ghi kết quả đo vào báo cáo thực hành.
- Kiểm tra vị trí "0" của thước cặp: Cho các mỏ của thước cặp tiếp xúc với nhau. Các mỏ phải song song không có khe hở. Vạch "0" của du xích phải trùng với vạch "0" của thang đo chính.
Thao tác đo như sau:
- Cầm chi tiết bằng tay trái và đặt nó giữa hai mỏ thước. Giữ cán thước bằng tay phải và sử dụng ngón tay cái của tay đó đẩy khung động để di chuyển đến tiếp xúc với bề mặt cần đo, đảm bảo mỏ thước không bị lệch.
- Kẹp chặt khung động bằng ngón cái và ngón trỏ của tay phải, còn lại các ngón tay giữ cán thước. Siết chặt vít hãm. Sau đó, giữ mỏ của cán thước bằng tay trái.
2. Thực hành vạch dấu trên mặt phẳng
a) Thước cặp
- Vạch dấu là xác định ranh giới giữa chi tiết cần gia công với phần lượng dư. Nếu vạch dấu sai, sản phẩm gia công sẽ không đạt yêu cầu, gây lãng phí công sức và cả nguyên liệu.
- Dụng cụ vạch dấu gồm: mũi vạch dấu, bàn vạch dấu và chấm dấu.
Quy trình lấy dấu:
- Chuẩn bị phôi và một số dụng cụ cần thiết.
- Bôi vôi hoặc phấn màu lên bề mặt của phôi.
- Dùng dụng cụ đo và mũi vạch để vẽ hình dạng của chi tiết lên phôi.
- Vạch các đường bao của chi tiết hoặc dùng chấm dấu chấm theo đường bao đó (H. 23.4).
b) Thực hành vạch dấu ke cửa
Bước 1: Bôi phấn mày hoặc bôi vôi lên khắp bề mặt tấm tôn.
Bước 2: Dùng các dụng cụ cần thiết vẽ hình dáng của chiếc ke cửa lên tấm tôn phẳng theo trình tự sau:
- Sử dụng ke vuông và mũi vạch để dựng góc vuông xOy với cạnh góc vuông cách hai cạnh ngoài của miếng tôn 5mm.
- Kẻ đoạn thẳng a // Oy, cách Oy một đoạn 15mm, kẻ đoạn thẳng b // Ox, cách Ox một đoạn 15mm.
- Lấy OA = OB = 110mm. Từ hai điểm A và B hạ đường vuông góc với đoạn thẳng a, b ta được A’, B’, điểm O’ là giao điểm của a và b.
- Giới hạn OAA’O’B’B chính là hình dáng chiếc ke cửa cần vạch dấu. Ta tiến hành vạch dấu giới hạn trên.
Bước 3: Dùng chấm dấu chấm tại các điểm O, A, A', O', B', B.
III. Báo cáo thực hành
1. Ghi kích thước khối hộp và khối trụ tròn
2. Nhận xét và đánh giá bài thực hành:
Học sinh tự nhận xét, đánh giá bài thực hành theo hướng dẫn của giáo viên.
Bài trước: Bài 22. Dũa và khoan kim loại - Giải BT Công nghệ 8 Bài tiếp: Bài 24. Khái niệm về chi tiết máy và lắp ghép - Giải BT Công nghệ 8