Làm thơ bảy chữ - Giáo án Ngữ Văn Lớp 8

Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu phạm vi luyện tập:

Hỏi: Nêu lại đặc điểm của thể thơ 7 chữ (Thất ngôn, bát cú)

Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh kiểm tra lại nội dung đã chuẩn bị ở nhà:

- Gọi học sinh đọc các bài thơ, đoạn thơ a, b, c.

Hỏi: Nhận xét về số câu trong bài, số chữ trong mỗi câu, luật bằng trắc, nhịp thơ. Nhận xét về bố cục.

I. Chuẩn bị:

1. Khái niệm và phạm vi luyện tập:

II. Bài tập:

- Số câu: 4 câu.

- Số tiếng: mỗi dòng 7 tiếng.

(Không được tùy tiện thêm bớt số câu, số dòng).

- Luật bằng trắc: các câu 1-2 đối nhau;

các câu 3 - 4 đối nhau. Đối ở các tiếng 2,4,6 (nhất, tam, ngũ, bất luận; nhị, tứ, lục phân minh)

- Các câu 2-3; 1- 4 niêm (dính nhau). ở các tiếng 2- 4- 6 câu trên vần gì câu dưới vần ấy.

- Nguyên tắc hiệp vần: thơ thất ngôn tứ tuyệt thường gieo vần bằng và vần được gieo ở các câu thơ 1-2-4 (vần chân)

- Nhịp thơ: 4/3 hoặc; 2/5...

- Bố cục: Bài thơ 4 câu (thất ngôn tứ tuyệt) hai câu đầu thường miêu tả sự vật, sự việc.

Câu thứ ba chuyển mạch, câu thứ 4 biểu thị tư tưởng.

Hoạt động 3. Hướng dẫn đọc bài thơ 7 chữ đã sưu tầm ở nhà:

- Gọi học sinh đọc bài thơ 7 chữ đã sưu tầm được.

- Yêu cầu các học sinh khác nhận xét.

Hoạt động 4. Hướng dẫn học sinh tập làm thơ 4 câu 7 chữ theo đề tài tự chọn:

3. Đọc bài thơ thất ngôn tứ tuyệt đã sưu tầm được ở nhà:

Cảnh khuya

Tiếng suối trong như tiếng hát xa,

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.

Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ.

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

(Hồ Chí Minh)