Giáo án: Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu - Ngữ Văn lớp 7
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Nắm được cách sử dụng cụm chủ vị để mở rộng câu
- Sử dụng cụm chủ vị để mở rộng câu hợp lý và khi cấp thiết
2. Kĩ năng
- Dùng cụm Chủ - Vị để mở rộng câu, biết phát hiện câu mở rộng.
3. Thái độ
- Có ý thức học tập thường xuyên. Yêu thích Tiếng Việt, có ý thức gìn giữ và phát huy sự giàu đẹp của Tiếng Việt.
II. Chuẩn bị tài liệu
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Soạn bài, chuẩn bị tư liệu về văn bản, đọc văn bản, đọc tài liệu tham khảo, chuẩn kiến thức kĩ năng...
2. Chuẩn bị của học sinh
- Học sinh chuẩn bị bài, tư liệu liên quan đến văn bản, xem trước các bài tập.
III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Ổn định tổ chức
- Kiểm tra sĩ số:
2. Kiểm tra đầu giờ
Câu hỏi: Nêu cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động? Lấy 2 ví dụ
3. Bài mới
- Có nhiều cách để mở rộng câu, một trong những cách đó là dùng cum Chủ ngữ - Vị ngữ để mở rộng câu.
| Hoạt động của giáo viên và học sinh | Kiến thức cần đạt | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu: - Học sinh đọc ví dụ Câu hỏi: Tìm cụm từ trong câu văn Câu hỏi. Phân tích cấu tạo của những cụm danh từ vừa tìm được và cấu tạo của mỗi phụ ngữ trong mỗi cụm danh từ Hỏi: Em có nhận xét gì về cấu tạo của phụ ngữ? Câu hỏi: Từ bài tập trên hãy cho biết thế nào là sử dụng cụm chủ – vị để mở rộng câu? *Bài tập nhanh: Xác định chức của cụm chủ vị nhỏ trong câu sau: | I. Thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu? 1. Bài tập: * Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có , luỵên những tình cảm ta sẵn có. * Cấu tạo của cụm danh từ
- Cấu tạo của phụ ngữ: ta / không có ta / sẵn có CN /VN CN/VN => Cụm chủ vị làm định ngữ 2. Kết luận: *Ghi nhớ Sách giáo khoa –Trang 68 | |||||||||
Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu các trường hợp sử dụng cụm chủ vị để mở rộng câu: - Giáo viên gọi học sinh đọc bài tập phần II Hỏi: Tìm cụm Chủ - Vị làm thành phần câu hoặc làm thành phần cụm từ trong các câu trên? - Cho biết mỗi cụm Chủ - Vị làm thành phần gì? | II. Các trường hợp dùng cụm từ Chủ - Vị để mở rộng câu: 1. Bài tập Câu a: Chị Ba /đến => làm chủ ngữ nòng cốt. c /v Câu b: Tinh thần / rất hăng hái => làm vị ngữ c/ v Câu c: Trời / sinh ra sen để bọc cốm cũng như c /v trời/ sinh ra cốm để nằm ủ trong lá sen c /v => Làm phụ ngữ trong cụm động từ Câu d: Cách mạng tháng Tám / thành công => Làm phụ ngữ trong cụm danh từ | |||||||||
Hỏi: Từ bài tập trên hay cho biết các trường hợp nào có thể dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu? - Giáo viên gọi 1 học sinh đọc Ghi nhớ Sách giáo khoa - Trang 69 | 2. Kết luận: * Ghi nhớ Sách giáo khoa - trang 69 | |||||||||
Hoạt động 3. Hướng dẫn học sinh luyện tập: - Gọi học sinh đọc xác định yêu câu bài tập. Học sinh thực hiện theo nhóm Nhóm 1: Câu a Nhóm 2: Câu b Nhóm 3: Câu c Nhóm 4: Câu d | III. Luyện tập a. Chỉ riêng những người chuyên môn mới định được => Cụm Chủ - Vị làm định ngữ. b. Khuôn mặt đầy đặn => Cụm Chủ - Vị làm ị ngữ c. Các cô gái Vòng đỗ gánh => cụm Chủ - Vị làm định ngữ Từng lá cốm…nào => cụm Chủ - Vị làm bổ ngữ d. Một bàn tay đập vào vai => cụm Chủ -Vị làm chủ ngữ hắn giật mình => cụm Chủ - Vị làm phụ ngữ |
4. Củng cố, luyện tập
Lấy ví dụ về trường hợp dùng Chủ - Vị để mở rộng câu
5. Hướng dẫn về nhà
- Ôn lại nội dung bài học
- Tìm trong những văn bản đã học 1 số câu có sử dụng cách viết dùng cụm Chủ - Vị để mở rộng câu và chỉ rõ cách mở rộng.
II. Các trường hợp dùng cụm từ Chủ - Vị để mở rộng câu: 1. Bài tập Câu a: Chị Ba /đến => làm chủ ngữ nòng cốt. c /v Câu b: Tinh thần / rất hăng hái => làm vị ngữ c/ v Câu c: Trời / sinh ra sen để bọc cốm cũng như c /v trời/ sinh ra cốm để nằm ủ trong lá sen c /v => Làm phụ ngữ trong cụm động từ Câu d: Cách mạng tháng Tám / thành công => Làm phụ ngữ trong cụm danh từ |
|
Hỏi: Từ bài tập trên hay cho biết các trường hợp nào có thể dùng cụm chủ – vị để mở rộng câu? - Giáo viên gọi 1 học sinh đọc Ghi nhớ Sách giáo khoa Trang 69 |
2. Kết luận: * Ghi nhớ Sách giáo khoa - trang 69 |
Hoạt động 3. Hướng dẫn học sinh luyện tập: - Gọi học sinh đọc xác định yêu câu bài tập. Học sinh thực hiện theo nhóm Nhóm 1: Câu a Nhóm 2: Câu b Nhóm 3: Câu c Nhóm 4: Câu d |
III. Luyện tập a. Chỉ riêng những người chuyên môn mới định được => Cụm Chủ - Vị làm định ngữ. b. Khuôn mặt đầy đặn => Cụm Chủ - Vị làm Vị ngữ c. Các cô gái Vòng đỗ gánh => cụm Chủ - Vị làm định ngữ Từng lá cốm…nào => cụm Chủ - Vị làm bổ ngữ d. Một bàn tay đập vào vai => cụm Chủ -Vị làm Chủ Ngữ hắn giật mình => cụm Chủ -Vị làm phụ ngữ |
4. Củng cố, luyện tập
Lấy ví dụ về trường hợp sử dụng Chủ - Vị để mở rộng câu
5. Hướng dẫn về nhà
- Ôn nội dung bài học
- Tìm trong những văn bản đã học 1 số câu có sử dụng cách viết dùng cụm Chủ - Vị để mở rộng câu và chỉ rõ cách mở rộng.
Bài trước: Giáo án: Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích - Ngữ Văn lớp 7 Bài tiếp: Giáo án: Trả bài tập làm văn số 5 - Ngữ Văn lớp 7