Giáo án: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động - Ngữ Văn lớp 7

Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu câu chủ động và câu bị động:

- Giáo viên gọi học sinh đọc bài tập 1.

Câu hỏi: Xác định chủ ngữ trong mỗi câu sau?

I. Câu chủ động và câu bị động:

1. Bài tập:

a. yêu mến em

b. được mọi người yêu mến.

Câu hỏi: ý nghĩa của chủ ngữ trong các câu trên khác nhau như thế nào?

- Nói cách khác chủ ngữ trong câu a biểu thị người mang một trạng thái tâm lí có liên đới đến người khác. Chủ ngữ trong câu b biểu thị người có liên đới đến trạng thái tâm lí của người khác.

- Giáo viên chốt: Câu a câu chủ động, câu b câu bị động

Câu hỏi: Từ 2 bài tập trên hãy cho biết thế nào là câu chủ động và câu bị động?

- So sánh ý nghĩa của chủ ngữ trong câu:

+ Chủ ngữ trong câu a biểu thị người thực hiện một hoạt động hướng đến người khác -> Chủ ngữ là chủ thể của hoạt động.

+ Chủ ngữ trong câu b biểu thị người được hoạt động của người khác hướng đến.

Chủ ngữ là đối tượng của hoạt động.

- Học sinh: Trả lời

- Một học sinh đọc ghi nhớ 1 sách giáo khoa

2. Kết luận:

*Ghi nhớ 1 - Sách giáo khoa

Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu mục đích chuyển đổi câu

- Giáo viên gọi một học sinh đọc bài tập 1.

- Học sinh: Thảo luận theo nhóm và phát biểu: - Giáo viên nhận xét.

Câu hỏi: Giải thích vì sao em chọn cách viết trên?

Câu hỏi: Từ bài tập trên đây hãy nêu mục đích chính của việc chuyển câu chủ động thành câu bị động.

II. Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:

1. Bài tập:

Chọn câu: Em được mọi người yêu mến

Mục đích: Nó giúp cho việc liên kết các câu trong đoạn được tốt hơn:

+ Câu đi trước đã nói về Thuỷ (em tôi) vì thế sẽ hợp lôgic hơn nếu câu sau vẫn tiếp tục nói chủ ngữ về Thuỷ (Chủ Ngữ: Em)

- Giáo viên gọi một học sinh đọc ghi nhớ 2.

2. Kết luận: Ghi nhớ 2:

Hoạt động 3. Hướng dẫn học sinh luyện tập:

- Giáo viên gọi một học sinh đọc bài tập 1

Học sinh đọc - trình bày bài tập

Giáo viên nhận xét, bổ sung

III. Luyện tập:

Bài tập 1:

Tìm câu bị động, giải thích vì sao tác giả chọn cách viết như vậy:

- Có khi (cái thứ của quý) được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê.

- Tác giả "Mấy vần thơ" liền được tôn làm đương thời đệ nhất thi sĩ.

=> Chọn câu bị động

+ Tránh lặp mô hình câu

+ Tạo sự liên kết nội dung chặt chẽ, cụ thể

1. Người lái đò đẩy thuyền ra xa.

2. Nhiều người tin yêu Bác.

3. Người ta chuyển đá lên xe.

4. Mẹ rửa chân cho em bé.

5. Bọn xấu ném đá lên tàu

Bài tập 2:

Tìm câu bị động tương ứng:

1. Thuyền được người lái đò đẩy ra xa.

2. Bác được nhiều người tin yêu.

3. Đá được người ta chuyển lên xe.

4. Em bé được mẹ rửa chân.

5. Tàu bị bọn xấu ném đá lên.