Giáo án: Chữa lỗi về quan hệ từ - Ngữ Văn lớp 7

Hoạt động 1. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu các lỗi thường gặp:

- Gọi học sinh đọc bài tập sách giáo khoa

Hỏi: Hai câu sau đây thiếu quan hệ từ ở chỗ nào? Hãy chữa lại cho đúng? (2 câu sách giáo khoa)

I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ:

1. Thiếu quan hệ từ:

- Câu 1: Thiếu quan hệ từ: “mà” hoặc “để”

- Câu 2: Thiếu quan hệ từ “đối với, với”

- Học sinh và viết lại câu đúng đã sửa lại vào phiếu học tập.

- Sửa lại:

- Câu 1: Đừng nên chỉ nhìn vào hình thức mà đánh giá kẻ khác.

- Câu 2: Câu tục ngữ này chỉ đúng đối với xã hội xưa còn với xã hội ngày nay thì không đúng.

- Học sinh đọc 2 ví dụ sách giáo khoa cho biết: Các quan hệ từ “và”, “để” ở hai câu đó có diễn tả đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu không?

- Giáo viên củng cố “và” chỉ quan hệ bổ sung

- Giáo viên củng cố “để” chỉ quan hệ mục đích.

=> Sử dụng chưa đúng mối quan hệ.

- Học sinh thay thế và chép lại câu sao cho đúng vào vở.

- Giáo viên gọi học sinh đọc bài tập trong phần I3 và yêu cầu trả lời câu hỏi.

Hỏi: Tại sao câu trên thiếu chủ ngữ?

2. Dùng quan hệ từ không phù hợp về nghĩa.

- Bài tập: Sách giáo khoa – Trang 106

- Nhận xét:

+ Câu 1: 2 vế của câu diễn đạt 2 sự việc có hàm ý tương phản nên phải thay từ “và” = từ “nhưng”

+ Câu 2: Vế thứ 2 có nội dung giải thích lí do cho vế thứ nhất. Nên thay từ “để” = từ “vì”.

- Học sinh đọc phần I4. Trang 107

Hỏi: Các câu in đậm sai ở đâu?

- Hãy sửa lại cho đúng?

3. Thừa quan hệ từ.

- Bài tập: Trang 106,107

- Nhận xét

+ Các câu đã cho thiếu chủ ngữ vì các quan hệ từ “qua”, “về” đã biến chủ ngữ thành bộ phận trạng ngữ trong câu.

- Sửa lại:

+ Câu 1: Bỏ quan hệ từ “qua”

+ Câu 2: Bỏ quan hệ từ “ về”

Hỏi: Khi sử dụng quan hệ từ thường người viết mắc các lỗi nào?

- Học sinh đọc to, rõ ràng phần ghi nhớ Sách giáo khoa - Trang 107

4. Sử dụng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết.

- Bài tập: Trang 107

- Nhận xét: Những câu mắc lỗi.

+ Câu 1: Không những (1)…. toán, không những (2) giỏi về môn văn.

Câu 2: Nó thích tâm sự với mẹ, không thích với chị

=> Câu 1: Từ “không những 2” không có tác dụng liên kết 2 vế của câu, còn khiến cho câu thêm lủng củng

=> Câu 2: Vế của câu thiếu sự liên kết

- Sửa lại:

- Nam là …toàn diện. Không …toán, Nam còn giỏi về môn văn. Thầy giáo rất khen Nam.

- Nó thích tâm sự với mẹ nhưng không thích tâm sự với chị.

Hoạt động 2. Hướng dẫn học sinh luyện tập:

- Giáo viên gọi học sinh đọc bài tập 1

- Học sinh thực hiện theo nhóm bàn.

- Đại diện 1 số bàn phát biểu, trả lời.

- Giáo viên và học sinh nhận xét sữa chữa (nếu sai)

- Giáo viên chia lớp ra 3 nhóm

+ Nhóm 1: Câu 1

+ Nhóm 2: Câu 2

+ Nhóm 3: Câu 3

5. Kết luận:

*Ghi nhớ: Sách giáo khoa – Trang 107

II. Luyện tập

1. Bài 1:

- Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.

- Con xin báo một tin vui để cha mẹ mừng. ( hoặc “cho”)

2. Bài 2:

- Câu 1: Thay “mới” bằng “như”

- Câu 2: Thay “tuy” bằng “dù”

- Câu 3: Thay “bằng” bằng “ về” (“qua”)