Trang chủ > Lớp 9 > Soạn Văn 9 (cực ngắn) > Soạn bài: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ - Ngữ văn 9

Soạn bài: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ - Ngữ văn 9

Kiến thức cơ bản

- Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ là trình bày nhận xét, đánh giá của mình về nội dung và nghệ thuật của bài thơ, đoạn thơ ấy.

- Nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ, bài thơ được thể hiện qua ngôn từ, hình ảnh, giọng điệu… Bài nghị luận cần phân tích các yếu tố ấy để có những nhận xét, đánh giá cụ thể, xác đáng.

I. Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.

Câu hỏi

a. Vấn đề nghị luận của văn bản: Hình ảnh mùa xuân và tình cảm thiết tha của Thanh Hải trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”.

b. Những luận điểm về hình ảnh mùa xuân trong bài Mùa xuân nho nhỏ:

- Luận điểm 1: Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa, trong đó, hình ảnh nào cũng thật gợi cảm, thật đáng yêu.

- Luận điểm 2: Hình ảnh mùa xuân rạo rực của thiên nhiên, đất nước trong cảm xúc thiết tha trìu mến của nhà thơ.

- Luận điểm 3: Hình ảnh “mùa xuân nho nhỏ” thể hiện khát vọng hòa nhập, dâng hiến được nối kết tự nhiên với hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, của đất nước.

c. Bài viết có bố cục 3 phần cân đối, chặt chẽ:

- Phần Mở bài: từ đầu cho đến “... thật đáng trân trọng. ”

- Phần Thân bài: từ “Hình ảnh mùa xuân... ” cho đến “... các hình ảnh ấy của mùa xuân”.

- Phần Kết bài: đoạn còn lại.

d. Người viết đã cảm nhận bài thơ với một thái độ yêu mến, tin tưởng, một tình cảm chân thành, thể hiện được những rung động trước vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật bài thơ. Lời văn mạch lạc, gợi cảm.

Luyện tập

Ngoài các luận điểm...

Có thể lưu ý thêm một số luận điểm khác như:

- Kết cấu bài thơ chặt chẽ cân đối: mở đầu là mùa xuân đất nước, kết thúc lại là một giai điệu dân ca.

- Giọng điệu trữ tình của bài thơ chân thành tha thiết.

- Ước nguyện cống hiến hoà nhập của Thanh Hải.

Bản 2/ Soạn bài: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ (siêu ngắn)

I. Tìm hiểu bài nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ

a. Vấn đề nghị luận của bài văn là: Hình ảnh mùa xuân và cảm xúc của nhà thơ Thanh Hải ở bài "Mùa xuân nho nhỏ"

b.

- Các luận điểm

+ Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh Hải mang nhiều tầng ý nghĩa.

+ Hình ảnh mùa xuân hiện lên trong cảm xúc thiết tha, trìu mến của nhà thơ.

+ Hình ảnh mùa xuân thể hiện khát vọng được hòa nhập, được dâng hiến.

Người viết thuyết phục các luận điểm bằng sự phân tích, bình giảng những câu thơ, hình ảnh thơ đặc sắc, với nhận định về cảm hứng, giọng điệu, kết cấu…

c. Bài viết có bố cục 3 phần cân đối, chặt chẽ:

- Mở bài: từ đầu... thật đáng trân trọng: Giới thiệu bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải

- Thân bài: tiếp... của mùa xuân ấy: Cảm nhận đánh giá của tác giả về nội dung và nghệ thuật của bài thơ

- Kết bài: đoạn còn lại: khái quát hóa về giá trị và tác dụng của bài thơ

d. Cách diễn đạt

- Cách dẫn dắt vấn đề hợp lí

- Cách phân tích hợp lí

- Cách tổng kết, khái quát có sức thuyết phục

⇒ Nhà thơ đã chỉ ra được cái hay cái đẹp của bài thơ bằng sự đồng cảm sâu sắc

II. Luyện tập

Có thể lưu ý thêm một số luận điểm:

- Về “nhạc điệu của bài thơ”: Tính nhạc để thể hiện ở nhịp điệu, tiết tấu cảu bài thơ. Bài thơ đã được nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc và trở thành bài hát “sống mã với thời gian”

- Về “bức tranh mùa xuân cảu bài thơ”: Bài thơ là sự kết hợp giữa thơ và họa. Tính họa được thể hiện ở hình ảnh, màu sắc, không gian, đối tượng được miê tả giúp cho người đọc có thể hình dung cụ thể, kèm theo đó là những cảm xúc hưng phấn.