Trang chủ > Lớp 9 > Soạn Văn 9 (cực ngắn) > Soạn bài: Bắc Sơn - Nguyễn Huy Tưởng (trang 166 sgk Ngữ văn 9 Tập 2)

Soạn bài: Bắc Sơn - Nguyễn Huy Tưởng (trang 166 sgk Ngữ văn 9 Tập 2)

Bản 1/ Soạn bài: Bắc Sơn (siêu ngắn)

Bố cục

- Lớp I: Hoàn cảnh của Thơm.

- Lớp II: Thái và Cửu – hai cán bộ cách mạng bị truy đuổi, chạy vào nhà Thơm.

- Lớp III: Thơm đóng kịch qua mắt Ngọc – Ngọc sấp ngửa ra đi.

Nội dung bài học

Ở đoạn trích hồi bốn của vở kịch Bắc Sơn, Nguyễn Huy Tưởng đã xây dựng một tình huống làm bộc lộ xung đột cơ bản của vở kịch giữa lực lượng cách mạng và kẻ thù; đồng thời thể hiện diễn biến nội tâm của nhân vật Thơm, từ chỗ thờ ơ với cách mạng, sợ liên lụy đến chỗ đứng hẳn về phía cách mạng.

Qua đó tác giả khẳng định sức thuyết phục của chính nghĩa, của cách mạng.

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 166 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

Các sự việc trong hồi kịch này diễn ra chủ yếu ở gia đình Thơm - Ngọc. Thái, Cửu là những người đi theo cách mạng đang bị truy lùng chạy nhầm vào nhà Thơm. Thơm bối rối, sợ hãi nhưng vẫn che chở và cứu thoát hai người. Thơm nhận ra bộ mặt phản bội của Ngọc

Câu 2 (trang 166 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

Tình huống bất ngờ, gay cấn: Thái và Cửu bị Ngọc truy đuổi chạy đúng vào nhà Thơm (Ngọc). Buộc nhân vật Thơm phải có chuyển biến thái độ, dứt khoát đứng về phía cách mạng...

Câu 3 (trang 166 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

- Tâm trạng và hành động của Thơm.

+ Hoàn cảnh: cha và em trai hy sinh, mẹ bỏ đi. Cô chỉ có người thân duy nhất là Ngọc - chồng cô. Nhưng dạo gần đây Thơm nghi ngờ chồng mình là tay sai cho giặc.

+ Một tình huống bất ngờ xảy ra với Thơm, buộc cô phải lựa chọn và có thái độ dứt khoát:

- Đặt nhân vật vào hoàn cảnh căng thẳng, gay cấn, tác giả đã làm bộc lộ đời sống nội tâm với nỗi day dứt, đau xót và ân hận của Thơm, để rồi nhân vật đã hành động dứt khoát, đứng hẳn về phía cách mạng.

Câu 4 (trang 166 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

- Ngọc đã bộc lộ đầy đủ bản chất của một tên Việt gian bán nước, hám tiền.

- Thái bình tĩnh, sáng suốt, đồng thời rất tin tưởng vào sự ủng hộ của quần chúng. Cửu có phần nôn nóng, thiếu chín chắn. Anh nghi ngờ Thơm, thậm chí còn định bắn cô.

- Việc tác giả xây dựng những tính cách vừa đối lập góp phần thúc đẩy xung đột kịch.

Câu 5 (trang 167 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):

- Thể hiện xung đột: bộc lộ gay gắt trong sự đối đầu giữa Ngọc với Thái và Cửu. Xung đột kịch cũng được thể hiện trong tâm trạng của Thơm, thúc đẩy tâm trạng nhân vật đi đến bước ngoặt quan trọng.

- Xây dựng tình huống: tình huống éo le, bất ngờ.

- Những đối thoại giữa Thái, Cửu, Thơm ngắn, căng thẳng, thể hiện sự gấp gáp, lo lắng, hồi hộp, bộc lộ được nội tâm và tính cách nhân vật.

Bản 2/ Soạn bài: Bắc Sơn (siêu ngắn)

Bố cục: gồm 3 lớp

- Lớp I: Cuộc nói chuyện giữa Thơm và Ngọc

- Lớp II: Thái và Cửu bị truy đổi liền chạy vào nhà Thơm.

- Lớp III: Thơm lén giấu Thái và Cửu không cho Ngọc biết

Soạn bài

Câu 1 (trang 166 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

Thơm nhận ra bộ mặt xấu xa của Ngọc. Cô vô cùng đau xót trước tấn bị kịch của gia đình mình. Hai cán bộ cách mạng là Thái và Cửu trong lúc bị truy đuổi đã chạy trốn vào nhà cô. Cô lén giấu họ không cho Ngọc biết và cứu được 2 cán bộ.

Câu 2 (trang 166 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

- Tình huống truyện: Thái và Cửu trong lúc chạy trốn lại trốn đúng vào nhà Ngọc - một tên Việt gian bán nước

- Tình huống ấy có tác dụng buộc nhân vật Thơm phải có chuyển biến thái độ, dứt khoát đứng về phía cách mạng, tạo sự gay cấn, kịch tính cho truyện...

Câu 3 (trang 166 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

- Hoàn cảnh: Cha và em trai chết, mẹ điên dại bỏ đi, chồng trở thành Việt gian

- Tâm trạng và hành động nhân vật Thơm khi biết chồng là Việt gian: Thơm day dứt, ân hận bao nhiêu về cái chết của cha, em và mẹ thì nỗi nghi ngờ chồng lại chồng chất bấy nhiêu

- Hành động của Thơm khi thấy Thái và Cửu: Che giấu Thái, Cửu – hai chiến sĩ cách mạng ngay trong buồng nhà mình, che giấu Ngọc.

Câu 4 (trang 166 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

* Nhân vật Ngọc:

- Là một tên việt gian bán nước, làm tay sai cho giặc

- Tham địa vị tiền bạc

* Nhân vật Thái: bình tĩnh, sáng suốt dẫu đã chạy nhầm vào nhà Ngọc

* Nhân vật Cửu: hăng hái, nóng nảy, thiếu niềm tin.

Câu 5 (trang 167 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):

Nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng:

- Xây dựng tình huống éo le, bất ngờ, bộc lộ rõ xung đột kịch

- Ngôn ngữ đối thoại: với những nhịp điệu, giọng điệu khác nhau.