Soạn bài: Kiểm tra về truyện - trang 155 sgk Ngữ văn 9 Tập 2
Câu 1 (trang 155 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):
Tên tác phẩm | Thể loại | Tác giả | Năm sáng tác |
Làng | Truyện ngắn | Kim Lân | 1948 |
Lặng lẽ Sa Pa | Truyện ngắn | Nguyễn Thành Long | 1970 |
Chiếc lược ngà | Truyện ngắn | Nguyễn Quang Sáng | 1966 |
Bến quê | Truyện ngắn | Nguyễn Minh Châu | 1985 |
Câu 2 (trang 155 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):
- Tóm tắt truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi:
Những ngôi sao xa xôi là câu chuyện kể về ba nữ thanh niên xung phong: Phương Định, Nho, Thao. Họ làm nhiệm vụ trinh sát mặt đường ở một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Công việc của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu vị trí các quả bom chưa nổ và phá bom. Công việc của những cô gái vô cùng nguy hiểm. Mỗi ngày họ phá bom từ ba đến năm lần. Họ sống ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Cuộc sống của họ dù khắc nghiệt, nguy hiểm nhưng ba cô gái vẫn luôn hồn nhiên, giàu cảm xúc và mơ mộng. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Phương Định và chị Thao đã hết lòng lo lắng, chăm sóc. Một cơn mưa đá bất ngờ ập đến trên cao điểm khiến các cô hết sức vui thích.
- Tóm tắt truyện ngắn Bến quê:
Nhân vật chính trong truyện là Nhĩ. Anh Nhĩ từng đi rất nhiều nơi trên đất nước nhưng cuối cuộc đời lại bị cột chặt vào giường bởi căn bệnh hiểm nghèo. Nhĩ không thể dịch chuyển lấy mười phân trên chiếc giường hẹp kê bên cửa sổ. Cũng chính thời điểm ấy, anh nhìn qua cửa sổ đã phát hiện thấy vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi bên kia sông, nơi bến quê quen thuộc, ngay phía trước cửa sổ nhà anh. Cũng lúc nằm liệt giường, nhận được sự chăm sóc tận tình, chu đáp của vợ, anh mới cảm nhận hết được nỗi vất vả, sự tảo tần và đức hi sinh cao cả của vợ mình. Trong anh bỗng bùng lên khao khát được đặt chân đến bãi bồi bên kia sông Hồng. Nơi ấy gần gũi nhưng đã trở nên xa vời với anh bởi anh biết rằng căn bệnh hiểm nghèo sẽ không bao giờ giúp anh thực hiện được điều ấy.
Anh sai thằng Tuấn – con trai anh, thay anh sang bên kia sông chơi loanh quanh một lúc. Đứa con vâng lời nhưng lại ham vui nên muộn chuyến đò. Phần cuối truyện kể về việc Nhĩ cố sức đu mình, nhoài người, giơ cánh tay ra ngoài cửa sổ khoát khoát như ra hiệu khẩn thiết cho một người nào đó.
Câu 3 (trang 155 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):
Phân tích nhân vật Phương Định
Đoạn văn tham khảo:
Nhân vật Phương Định trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi là một nữ chiến sĩ mang vẻ đẹp và phẩm chất tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam trong giai đoạn kháng chiến chống Mĩ: anh dũng, can đảm và hồn nhiên. Phương Định cùng Nho, Thao thuộc tổ trinh sát mặt đường. Họ sống trên một cao điểm của một vùng trọng điểm trên tuyế đường Trường Sơn. Nhiệm vụ của các cô gái đòi hỏi sự dũng cảm và tinh thần trách nhiệm cao. Qua lời giới thiệu của bản thân, Phương Định là một cô gái Hà Nội, cô vào chiến trường đã ba năm. Cô là một cô gái có ngoại hình khá, hai bím tóc dày, tương đối mềm. Cô có một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn và có đôi mắt nhìn xa xăm. Cô biết mình được nhiều người nhất là các anh lính để ý và có thiện cảm. Điều đó làm cho cô thấy vui và tự hào. Trong Phương Định hội tụ nhiều phẩm chất anh hùng. Thứ nhất cô là người có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc. Tuy phá bom là một công việc nguy hiểm nhưng cô luôn hoàn thành một cách xuất sắc. Thứ hai, cô là một người gan dạ, dũng cảm, bình tĩnh. Đặc biệt trong một lần phá bom, ban đầu cô thấy rất căng thẳng, hồi hộp nhưng với lòng tự trọng của mình cô đã bình tĩnh phá được bom. Không những vậy, Phương Định còn là một cô gái hồn nhiên, có tâm hồn lạc quan, yêu đời và có tình đồng đội thân thiết. Trong một lần Nho bị thương, cô chăm sóc Nho và hiểu rõ tâm trạng lo lắng của chị Thao. Khi cơn mưa đá ập đến cô vô cùng thích thú và nhớ về kỉ niệm thành phố mộng mơ.
Câu 4 (trang 155 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):
Phân tích đoạn văn miêu tả cảnh bên ngoài khung cửa sổ ở phần đầu truyện Bến quê:
Gợi ý
Cảnh bên ngoài khung cửa sổ ở phần đầu truyện Bến quê gồm những hình ảnh sau:
- Những chùm hoa bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng lại đậm sắc hơn.
- Con sông Hồng màu đỏ nhạt, mặt sống như rộng thêm ra, vòm trời như cao hơn.
- Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển...
- Một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi của bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non những màu sắc thân thuộc quá như da thịt, hơi thở của không gian.
Bản 2/ Soạn bài: Kiểm tra về truyện (siêu ngắn)
Câu 1,2 (trang 155 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Đã làm ở phần ôn tập truyện bài 30
Câu 3 (trang 155 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Những điểm nổi bật đáng chú ý của các nhân vật chính trong mỗi truyện:
- Ba nữ thanh niên xung phong trong truyện Những ngôi sao xa xôi: họ là những cô gái trẻ đầy nhiệt huyết tuổi trẻ, giàu tình yêu đời, tinh thần lạc quan, gan dạ dũng cảm, sẵn dàng hi sinh tính mạng vì Tổ quốc.
- Nhân vật Nhĩ trong Bến quê: Nhĩ là người từng đi nhiều nơi nhưng đến cuối đời anh lại bị liệt. Anh không thể đi đâu, việc ngồi và nằm đối với anh cũng trở nên khó khăn. Anh khao khát được đi đến bãi bồi bên kia sông. Anh đã nhờ đưa con của mình đi sang đó thay mình.
- Nhân vật ông Hai trong truyện Làng: là người nông dân yêu làng sâu sắc, nhưng làng theo giặc thì phải thù. Tình yêu nước lớn hơn tình yêu làng.
Câu 4 (trang 155 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2):
Ngồi bên cửa sổ, Nhĩ nhìn thấy những bông hoa bằng lăng đã thư thớt dần mà màu sắc nhợt nhạt. Hàng cây bằng lăng ấy đã gợi lên sự héo úa của của mùa thu cũng như sự thoi thóp của đời người. Đó là ý nghĩa biểu tượng về không gian và thời gian: cái đẹp, cái gần gũi bình dị rồi cũng tàn phai theo thời gian. Nhưng hôm nay, bầu trờ lại cao và trong xanh đến lạ, con sông Hồng màu đỏ nhạt rộng mênh mông, bãi bỗi bên kìa sông thật màu mỡ, thật quen thuộc mà lại trở nên xa lạ hơn bao giờ hết. Thời gian còn giúp con người ta nhận ra những giá trị đích thực của đời người. Nhĩ khát khao được đi, đi để trở về với quê hương.
Bài trước: Soạn bài: Con chó Bấc - G.Lân-đơn (trang 154 sgk Ngữ văn 9 Tập 2) Bài tiếp: Soạn bài: Kiểm tra phần tiếng việt lớp 9 học kì II - trang 155 sgk Ngữ văn 9 Tập 2