Soạn bài: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp - trang 53 sgk Ngữ văn 9 Tập 1
Kiến thức cơ bản
- Có hai cách dẫn lời nói hay ý nghĩ của một người, một nhân vật đó là:
+ Dẫn trực tiếp, tức là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật; lời dẫn trực tiếp được đặt trong dấu ngoặc kép.
+ Dẫn gián tiếp, tức là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của người hoặc nhân vật, có điều chỉnh cho thích hợp; lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc kép.
Cách dẫn trực tiếp1. (trang 53 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Phần câu in đậm ở ví dụ a) là lời nói, vì trước đó có từ nói trong phần lời của người dẫn. Nó được ngăn cách khỏi phần câu đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
2.
Phần in đậm ở ví dụ b) là ý nghĩ vì trước đó có từ nghĩ. Nó cũng được ngăn cách bởi dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
3.
Trong cả hai đoạn trích, có thể thay đổi vị trí của hai bộ phận. Khi đó, hai bộ phận sẽ ngăn cách với nhau bằng dấu ngoặc kép và dấu gạch ngang.
Cách dẫn gián tiếp1. (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Phần in đậm là lời nói. Nó không được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng các dấu. Đây là nội dung của lời khuyên như có thể thấy ở từ “khuyên” trong phần lời của người dẫn.
2.
Phần in đậm là ý nghĩ, vì có từ “hiểu” trong lời của người dẫn ở phía trước. Giữa ý nghĩ được dẫn và phần lời của người dẫn có từ “rằng” (trong một số trường hợp, có thể thay bằng từ “là”).
Luyện tậpCâu 1 (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Lời dẫn trong:
- Đoạn a): Phần trong ngoặc kép là lời dẫn trực tiếp – dẫn ý.
- Đoạn b): Phần trong ngoặc kép là lời dẫn trực tiếp – dẫn ý.
Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Dẫn trực tiếp | Dẫn gián tiếp | |
a | Trong báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Chúng ta phải ghi nhớ... của một dân tộc anh hùng”. | Trong báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh dạy (rằng) chúng ta phải ghi nhớ... của của một dân tộc anh hùng. |
b | Giản dị là một đức tính thường trực của Bác Hồ, đúng như Thủ tướng Phạm Văn Đồng Nhận định: “Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, Hồ Chủ tịch cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết... ”. | Thủ tướng Phạm Văn Đồng cho rằng Bác Hồ giản dị trong mọi mặt: giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, trong cả lời nói và bài viết, vì Người muốn nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được. |
c | “Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình” – Nhà văn hóa Đặng Thai Mai khẳng định. | Nhà văn hóa Đặng Thai Mai khẳng định rằng người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình. |
Câu 3 (trang 55 sgk Ngữ văn 9 Tập 1):
Đoạn văn tham khảo như sau:
Hôm sau Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi một chiếc hoa vàng và dặn Phan nói hộ với chàng Trương rằng nếu chàng còn nhớ đến chút tình xưa nghĩa cũ, thì xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, nàng sẽ trở về.
Bản 2/ Soạn bài: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp (siêu ngắn)I, Cách dẫn trực tiếp
1, Bộ phận in đậm là lời nói của nhân vật. Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép
2, Bộ phận in đậm là ý nghĩ của nhân vật. Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép
3, Có thể thay đổi. Nếu thay đổi thì dùng dấu gạch ngang để ngăn cách giữa hai bộ phận
II, Cách dẫn gián tiếp1, Bộ phận in đậm trong đoạn trích a) là lời nói của nhân vật. Nó không được ngăn cách bằng dấu gì
2, Bộ phận in đậm ở đoạn trích b) là ý nghĩ. Giữa hai bộ phận có từ “rằng”. Có thể thay bằng từ “là”
Luyện tậpCâu 1 (trang 54 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
Cả hai ví dụ đều là cách dẫn trực tiếp
Ví dụ a là dẫn lời, ví dụ b là dẫn ý nghĩ
Câu 2 (trang 54 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
- Dẫn trực tiếp
Trong Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng”.
- Dẫn gián tiếp
Trong Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.
Câu 3 (trang 55 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
Hôm sau, Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan Lang ra khỏi nước. Vũ Nương cũng đưa gửi một chiếc thoa vàng và dặn Phan Lang về nói với chàng Trương rằng nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ thì xin hãy lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần, chiếu xuống nước, vợ chàng sẽ trở về.
Bài trước: Soạn bài: Chuyện người con gái Nam Xương - Nguyễn Dữ (trang 51 sgk Ngữ văn 9 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Sự phát triển của từ vựng - trang 55 sgk Ngữ văn 9 Tập 1