Trong lòng mẹ (trang 9 Soạn văn 8)

Bố cục

Chia thành 2 phần:

+ Phần 1: từ đầu…người ta hỏi đến chứ: Cuộc tranh luận giữa Hồng và bà cô cay nghiệt

+ Phần 2: còn lại: Cuộc gặp gỡ đầy cảm xúc, hạnh phúc của Hồng và mẹ

Thể loại: Tự sự xen lẫn biểu cảm

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

- Nhân vật người cô của chú bé Hồng:

+ Nhân vật bà cô gây ấn tượng đặc biệt với người đọc bởi những lời nói cay nghiệt, dã tâm độc ác và bảo thủ trước những lề lối hà khắc, tàn nhẫn của xã hội xưa.

+ Đào sâu vào sự thiếu thốn tình cảm mẫu tử của cậu bé bé Hồng bằng câu hỏi nhẫn tâm " mày có muốn đi vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không"

+ Ý nghĩ cay độc thể hiện trong giọng nói, gương mặt cười rất kịch

+ Cố gieo rắc vào đầu đứa cháu những nỗi hoài nghi để cố tình chia rẽ tình mẹ con

+ Giọng nói và cử chỉ quan tâm của bà cô đó là hoàn toàn giả dối, sáo rỗng

+ Khi đứa cháu khóc bà cô vẫn cố tình đào sâu vào nỗi đau của cháu

= > Bà cô với dã tâm độc ác muốn chia rẽ tình mẫu tử, muốn đứa cháu "khinh miệt và ruồng bỏ mẹ" bằng các cử chỉ ngọt ngào nhưng giả tạo, hành động quan tâm đầy giả dối, lời nói nhẫn tâm, cay độc, ý nghĩ xấu xa và nham hiểm.

Câu 2:

- Tình yêu thương của cậu bé Hồng đối với người mẹ bất hạnh của mình:

+ hơn 1 năm không nhận được tin tức của mẹ nhưng Hồng vẫn không hề trách móc hay ghét bỏ mẹ.

+ tưởng tượng ra vẻ mặt hiền từ, rầu rầu của mẹ

+ Nhận ra dã tâm muốn chia cắt tình mẫu tử của bà cô cay độc, Hồng vẫn luôn yêu thương và kính trọng mẹ.

+ Muốn nghiến nát những lề lối hủ tục đã đày đọa mẹ, thấu hiểu cho hoàn cảnh, nỗi đau mẹ đã đã phải trải qua

+ Gặp lại mẹ Hồng vui sướng, hạnh phúc, quên tất cả những uất ức, khổ cực khi phải sống trong gia đình đầy nhẫn tâm và giả dối.

+ Muốn bé lại để được mẹ chăm sóc, yêu thương và vỗ về.

Câu 3:

Chất trữ tình thể hiện trong văn của tác giả Nguyên Hồng:

- Tình huống truyện và nội dung đặc sắc:

+ Hồng phải sống trong sự cay nghiệt và ghẻ lạnh của những người họ hàng

+ người mẹ âm thầm vùi sâu tuổi thanh xuân, hứng chịu nhiều cay đắng, thành kiến của xã hội ngày xưa

+ sự yêu thương và kính trọng mẹ không hề lay chuyển, thay đổi trước mọi lời nói, rắp tâm tàn độc của người cô độc ác.

- Dòng cảm xúc đầy mãnh liệt của Hồng:

+ Tủi nhục, xót xa, căm hờn, uất nghẹn

+ Quyết liệt bảo vệ tình mẫu tử thiêng liêng

+ Thấu hiểu và cảm thông đến yêu thương mẹ nhiều hơn

- Hình ảnh so sánh giàu sức biểu đạt, gây ấn tượng mạnh, gợi cảm

- Lời văn say mê thể hiện cảm xúc dạt dào, chân thật

-Kết hợp một cách tài tình, nhuần nhuyễn tả, kể để biểu lộ cảm xúc.

Câu 4:

Hồi kí thuộc thể loại kí, là truyện kể bằng chính ngôi kể là tác giả kể về các sự kiện có thật trong quá khứ mà tác giả đã từng trải qua hoặc từng chứng kiến.

Hồi kí giống nhật kí ở việc được trình bày các sự việc theo trình tự thời gian. Hồi ký có tính chủ quan nhưng đảm bảo tính sinh động chân thật bởi những dòng cảm tưởng được diễn đạt trực tiếp từ tác giả.

Câu 5:

- Nguyên Hồng là nhà văn có nhiều sáng tác dành cho phụ nữ và nhi đồng:

+ Nhân vật trong những sáng tác chính của Nguyên Hồng là phụ nữ và trẻ em: hồi kí "Những ngày thơ ấu", tiểu thuyết "Bỉ vỏ", "Khi đứa con ra đời'', "Hai nhà nghỉ"…

+ thấu hiểu và đồng cảm với những người có thân phận nhỏ bé bị xã hội cũ o ép.

+ Nhìn thấy được những phẩm chất tốt đẹp và cao quý của người phụ nữ, sự hồn nhiên, trong sáng, ngây thơ của trẻ nhỏ.

- Trong đoạn trích "Những ngày thơ ấu":

+ Nhân vật bà cô là đại diện cho những hủ tục phong kiến còn tồn tại trong xã hội cũ

+ Nhân vật mẹ Hồng: đại diện cho hình ảnh người phụ nữ tảo tần, chịu nhiều khó khăn, vất vả, điều tiếng tủi nhục

+ Nhân vật bé Hồng: sống trong cảnh mất mát trong gia đình, thiếu thốn tình cảm.