Trang chủ > Lớp 8 > Soạn Văn 8 (hay nhất) > Hội thoại (tiếp theo) (trang 102 Ngữ văn 8 tập 2)

Hội thoại (tiếp theo) (trang 102 Ngữ văn 8 tập 2)

I. Lượt lời trong hội thoại

1. Trong cuộc hội thoại giữa người cô và bé Hồng, mỗi nhân vật:

+ Chú bé Hồng có hai lượt lời.

+ Người bà cô có sáu lượt lời.

2. Trong đoạn hội thoại, chú bé Hồng đáng lẽ là người được nói thêm 2 lần nữa nhưng cậu đã giữ im lặng không nói.

→ Sự im lặng chính là để kìm nén lại nỗi đau, nhẫn nhịn và cố gắng như không nghe thấy những lời của người bà cô nói.

3. Hồng không ngắt lời người bà cô vì cậu hiểu được những lời nói của cô có dã tâm độc ác, cậu bé đã ý thức được vai nói của mình (vai dưới không được bất kính và xúc phạm người trên.

II. Luyện tập

Bài 1:

- Cai lệ là một nhân vật nhẫn tâm, hống hách, luôn ra oai. Trong đoạn hội thoại hắn là người thường xuyên cướp lời người khác:

+ Thằng kia! Ông tưởng mày đã chết đêm qua, vẫn còn sống đấy à? Nộp sưu mau.

+ Mày định nói cho bố mày nghe đấy hả? Sưu của nhà nước mà dám mở mồm ra khất!

- Người nhà lý trưởng khúm núm, nịnh bợ đối với cai lệ nhưng lại lên mặt với chị Dậu:

+ Anh ta lại sắp phải gió giống đêm qua đấy!

+ Chị muốn khất tiền sưu đến chiều ngày mai phải không? Đấy! Chị hãy nói với ông cai lệ để ông ấy ra đình nói với quan cho.

- Anh Dậu là nhân vật luôn ngại va chạm, sợ sệt và không muốn xô xát với người khác:

+ U nó không được làm thế! Người ta đánh mình thì không sao, mình đánh người ta phải chịu tù tội.

- Nhân vật chị Dậu là người phụ nữ thương yêu chồng con, đảm đang nhưng khi cần thiết thì chị cũng rất mạnh mẽ, dứt khoát:

+ Cháu van xin ông, nhà cháu vừa mới tỉnh lại được một lúc, xin ông tha cho!

+ Chồng tôi ốm đau, ông không được phép hành hạ!

+ Mày trói chồng bà đi, bà sẽ cho mày xem!

Bài 2:

a, Sự chủ động tham gia cuộc thoại của cái Tí và chị Dậu phát triển ngược nhau:

+ Cái Tí sốt sắng, vồn vã hỏi chuyện mẹ khi trông thấy mẹ về, hỏi thăm mẹ về việc bị tên cai lệ đánh.

+ Chị Dậu lúc đó "không nói gì" giữ thái độ im lặng, chị cảm thấy buồn chán khi phải bán cái Tí cho nhà Nghị Quế.

- Khi biết được việc mẹ quyết định bán mình cho nhà Nghị Quế cái Tí khóc lóc và van xin mẹ cho ở lại.

+ Chị Dậu dù đau thắt trong lòng như nhẹ nhàng tìm lời vỗ về, an ủi để cái Tí nghe lời.

b, Tác giả đã miêu tả diễn biến tâm lý của nhân vật trong truyện một cách phù hợp. Vì ban đầu cái Tí chưa biết chuyện mẹ bán nó, vậy nên nó hồn nhiên hỏi han, quan tâm đến mẹ, khi biết mình bị bán cho nhà Nghị Quế nó liền kêu khóc, van xin.

Còn chị Dậu ban đầu thì im lặng vì phải bán đi đứa con mình dứt ruột đẻ ra, nhưng để cái Tí nghe lời thì chị đành phải kìm nén nỗi đau, dỗ dành và thuyết phục con.

c, Sự hồn nhiên và hiếu thảo của cái Tí được thể hiện ở phần đầu của cuộc thoại đã làm tăng kịch tính của câu chuyện:

+ Những câu nói và sự quan tâm hồn nhiên của cái Tí như khắc sâu thêm vào lòng chị Dậu sự đau xót và bất lực.

+ Cái Tí hiếu thảo, hồn nhiên bao nhiêu thì lòng yêu thương con không muốn rời xa con trong chị Dậu lại tăng lên bấy nhiêu.

Bài 3:

Sự "im lặng" của nhân vật tôi trong câu chuyện "Bức tranh của em gái tôi" đã biểu thị:

+ Sự bất ngờ, ngỡ ngàng của nhân vật "tôi" trong cái nhìn tràn đầy tình yêu thương của người em gái đối với mình. Đây là điều mà nhân vật tôi không nhận thấy trong cuộc sống hằng ngày.

+ Sự xấu hổ của nhân vật tôi vì trước đó toàn nhìn thấy những điểm xấu của em gái, trong khi người em lúc nào cũng yêu thương mình.

Bài 4:

Việc im lặng hay cất tiếng nói thành lời đều phụ thuộc vào hoàn cảnh của từng người.

- Nếu trong cuộc hội thoại việc nói chỉ mang lại những điều tiêu cực, không hay, dễ gây bất hòa thì lúc đó người nói cần phải giữ im lặng không bị mất đoàn kết, giữ được tình bạn, cần tránh to tiếng, tránh nói những lời không cần thiết…

- Nhưng lúc cần lên tiếng nói sự thật, nhút nhát, dụt dè không dám nói sự thật để bảo vệ sự thật thì khi đó sự im lặng đã trở thành tội lỗi.