Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh (trang 117 Soạn văn 8)

I- Đặc điểm chung và vai trò của văn bản thuyết minh

1. Văn bản thuyết minh trong đời sống con người

+ Văn bản (a) trình bày về những lợi ích của giống cây dừa Bình Định

+ Văn bản (b) giải thích nguyên nhân tại sao lá cây có màu xanh.

+ Văn bản (c) giới thiệu về vẻ đẹp của thành phố Huế

- Có thể bắt gặp các văn bản này trong các sách khoa học, báo hay trang mạng...

- Một số văn bản cùng thuyết minh:

+ Một thức quà của lúa non – Cốm

+ Nhã nhạc cung đình Huế

+ Ôn dịch, thuốc lá

2. Đặc điểm chung của loại văn bản thuyết minh

Các văn bản trên không thể được xem là văn bản tự sự (hay nghị luận, miêu tả, biểu cảm) được, tại vì:

+ Chúng không có mục đích kể lại diễn biến của sự việc, nhân vật, hành động.

+ Không tập trung vào xây dựng hình tượng nghệ thuật mà cung cấp các thông tin và đặc điểm của sự vật

b, Các văn bản trên có tác dụng cung cấp kiến thức, thông tin về sự vật, khoa học và hiện tượng khách quan nên được xếp thành một loại riêng

c, Các văn bản trên đã trình bày đối tượng bằng cách giải thích, trình bày, giới thiệu.

d, Ngôn ngữ của các văn bản trên là dùng ngôn ngữ khoa học.

Luyện tập

Bài 1:

- Văn bản “Khởi nghĩa Nông Văn Vân” là một văn bản thuyết minh vì nó đã cung cấp cho người đọc các thông tin trong lịch sử.

- Văn bản “Con giun đất” thuộc loại văn bản thuyết minh vì nó cung cấp những thông tin về khoa học tự nhiên.

Bài 2:

Văn bản Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000 thuộc thể loại văn bản thuyết minh, bởi vì nó cung cấp các thông tin về tác hại của bao bì ni lông, lợi ích từ việc giảm thải sử dụng ni lông để cải thiện môi trường sống cho người đọc..

Bài 3:

Các văn bản nghị luận, tự sự, biểu cảm cần sử dụng các yếu tố thuyết minh. Vì nhờ thuyết minh văn bản sẽ trở nên sáng tỏ, nội dung văn bản cũng có tính chính xác, khoa học.