Nói quá (trang 102 Soạn văn 8)

I- Nói quá và tác dụng của nói quá

1. Nói đêm tháng 5 chưa nằm đã sáng, Ngày tháng 10 chưa cười đã tối và Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày đều là nói quá sự thật.

+ Thực chất các câu tục ngữ trên chỉ muốn nhấn mạnh đến sự đối lập về thời gian của hai mùa trong năm (mùa hè- mùa đông)

+ Khuyên chúng ta cần phải biết quý trọng thời gian, biết cách sắp xếp các công việc của bản thân một cách hợp lý.

2. Cách nói quá, nói cường điệu có tác dụng nhấn mạnh, gây ấn tượng mạnh đến điều được nói tới.

Luyện tập

Bài 1:

a, Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.

- Nói quá nhấn mạnh vào vai trò của sức lao động của con người có thể cải tạo tự nhiên để mang lại nguồn sống.

b, "em có thể đến tới tận trời được"

- Nói quá nhằm khẳng định ý chí không ngại gian khổ, không ngại khó khăn

c, "cụ bá thét ra lửa"

- Nói quá thể hiện nhân vật cụ bá là người có quyền lực, thế lực.

Bài 2:

a, Chó ăn đá gà ăn sỏi

b, Bầm gan tím ruột

c, Ruột để ngoài da

d, Nở từng khúc ruột

e, Vắt chân lên cổ

Bài 3:

+ Nàng Thúy Kiều trong truyện Kiều của nhà thơ Nguyễn Du có sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành.

+ Nhân dân ta có sức mạnh đoàn kết có thể dời non lấp biển đánh tan mọi âm mưu, thủ đoạn cướp nước của bọn đế quốc Mĩ và tay sai.

+ Tôi thích nghe anh ấy kể thần tích Nữ Oa lấp biển vá trời.

+ Chúng tôi có phải mình đồng da sắt đầu mà có thể chịu được thời tiết nắng nóng như lửa hầm hập dưới hầm.

+ Tôi đã nghĩ nát óc mà vẫn chưa tìm ra cách để giải bài toán thầy giao.

Bài 4:

- Năm thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá

Các thành ngữ so sánh có dùng biện pháp nói quá:

+ Đau như cắt ruột cắt gan

+ Kêu như tránh đánh

+ Đen như hòn than

+ Ngáy như sấm

+ Nắng như thiêu như đốt

Bài 5:

Em có thể chọn ra một bài ca dao/ câu tục ngữ để phân tích về biện pháp nói quá được sử dụng trong bài

+ Nghị luận về sức mạnh của thế hệ trẻ, ý chí và nghị lực phi thường của con người…như Bác Hồ đã từng nói:

Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên.

Bài 6:

Giống nhau:

- Đều nói về những điều không có thật, hay nói phóng đại lên.

Khác nhau:

- Nói quá có mục đích gây ấn tượng mạnh, khẳng định và tăng sức biểu cảm.

- Nói khoác là nói quá, nói những điều không đúng sự thật, không có thật nhằm phô trương, khoe khoang…