Trang chủ > Lớp 8 > Soạn Văn 8 (hay nhất) > Hành động nói (trang 63 Ngữ văn 8 tập 2)

Hành động nói (trang 63 Ngữ văn 8 tập 2)

I. Hành động nói là gì?

1. Lý Thông nói với Thạch Sanh với mục đích lừa gạt Thạch Sanh để chàng thấy sợ và chạy trốn. Câu diễn đạt rõ nhất mục đích của Lý Thông đó là "Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. "

2. Lý Thông đã đạt được mục đích của mình. Câu diễn đạt ý này là " Thạch Sanh vội vàng từ giã hai mẹ con Lý Thông, trở về túp lều cũ của mình dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân. "

3. Lý Thông đã thực hiện mục đích của mình thông qua lời nói.

4. Nếu hiểu " việc làm cụ thể của con người với mục đích nhất định" thì việc làm của nhân vật Lý Thông là một hành động, vì nó đã có tác động dẫn tới việc Thạch Sanh chạy trốn.

II. Một số kiểu hành động nói thường gặp

1. Câu " Con trăn ấy là con trăn nhà vua đã nuôi từ lâu" nhằm mục đích thông báo.

Câu " Nay em giết chết nó, tất nhiên không khỏi bị tội chết. " → có mục đích đe dọa.

Câu " Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn mau đi. " → có mục đích đe dọa.

Câu " Có chuyện gì xảy ra để anh ở nhà lo liệu" → có mục đích hứa hẹn.

2. " Vậy thì hôm sau con ăn ở đâu? " → hành động hỏi.

" Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài" → hành động mang tính trình bày.

" U nhất định bán con đấy à? U không muốn con ở nhà nữa ư? " → mục đích hỏi.

" Khốn nạn cái thân con thế này! Trời ơi! " → mục đích thể hiện cảm xúc buồn chán, đau khổ.

3. Những kiểu hành động nói thông qua phân tích ở mục I, mục II là hành động hỏi, hành động trình bày, hành động thể hiện cảm xúc.

III. Luyện tập

Bài 1:

Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ với mục đích:

+ Biểu thị sự căm phẫn, giận dữ trước cảnh kẻ thù xâm lược ngang nhiên cướp bóc dân ta.

+ Mục đích thứ hai: Khích lệ lòng yêu nước, ý chí chiến đấu quân xâm lược của quân sĩ.

- Hành động nói: trình bày (câu trần thuật) – Ta thường đến bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm phẫn chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu kẻ thù.

- Hành động nói: Trình bày, yêu cầu, đe dọa – Nay ta lựa chọn binh pháp…tức là nghịch thù"

Bài 2:

a, Đoạn trích Tắt đèn

- Bác trai đã đỡ rồi chứ? - hành động hỏi

- Cảm ơn cụ… mỏi mệt lắm – hành động mang tính trình bày

- Này, bảo bác ấy… cho hoàn hồn – hành động hứa hẹn, điều khiển.

- Vâng, cháu cũng… đến giờ rồi còn gì. – hành động thể hiện cảm xúc, hứa hẹn.

- Thế thì phải giục… kéo vào rồi đấy! – hành động mang tính điều khiển.

b, Đoạn trích Sự tích Hồ Gươm.

- Đây là Trời có ý giao phó cho minh công làm việc lớn. – hành động mang tính trình bày.

- Chúng tôi nguyện mang… báo đền Tổ Quốc! – hành động mang tính hứa hẹn.

c, Đoạn trích Lão Hạc

- Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ! – hành động mang tính trình bày

- Cụ bán rồi? – hành động hỏi.

- Bán rồi! Họ vừa bị bắt xong. – hành động mang tính trình bày

- Thế nó cho bắt à? – hành động hỏi

- Khốn nạn… dốc ngược nó lên – Hành động thể hiện cảm xúc xen hành động trình bày.

Bài 3:

- Anh phải hứa với em là không bao giờ để chúng ngồi cách xa nhau anh nhớ chưa? – hành động mang tính điều khiển.

- Anh hứa đi – hành động điều khiển.

- Anh xin hứa – hành động cam kết, hứa.