Chiếc lá cuối cùng (trang 90 Soạn văn 8)
Bố cục
Chia thành 3 phần:
+ Phần 1: từ đầu… Hà Lan: Giôn-xi bị bệnh, cô tuyệt vọng nằm chờ chết
+ Phần 2: tiếp…chăm nom- thế thôi: Giôn-xi vượt qua cơn bệnh.
+ Phần 3: còn lại: sự thật về kiệt tác chiếc lá cuối cùng
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
Những chi tiết thể hiện lòng thương yêu của cụ Bơ- men đối với Giôn-xi:
+ Cụ Bơ- men sợ sệt nhìn ra phía cửa sổ, nhìn cây thường xuân
-> Cụ Bơ- men vội vã đến thăm Giôn-xi, lo lắng cho Giôn-xi
+ Cụ Bơ men vẽ chiếc lá trong đêm mưa gió trong âm thầm
-> Tình yêu thương và sự hi sinh quên mình của cụ Bơ men dành cho Giôn-xi
- Tác giả đã không kể sự việc cụ Bơ men đã vẽ chiếc lá bởi vì muốn dành sự bất ngờ đó ở phần kết truyện.
- Hình ảnh chiếc lá thường xuân đã trở thành kiệt tác văn học bởi nó đánh thức sức sống mãnh liệt của con người, giúp Giôn-xi vượt qua cơn trọng bệnh. Đánh đổi lại cụ Bơ-men đã hi sinh cả mạng sống.
Câu 2:
- Cụ Bơ- men không cho Xiu biết sẽ vẽ chiếc lá thay cho lá thường xuân cuối cùng lìa cành
+ Trước đó, hai người đã không nói năng gì khi cụ Bơ- men làm mẫu cho Xiu vẽ
+ Khi Giôn-xi đòi kéo tấm mành lên, Xiu đã làm theo một cách chán nản
+ Xiu cũng rất ngạc nhiên như chính Giôn- xi ngạc nhiên khi nhìn thấy chiếc lá cuối cùng vẫn còn ở đó sau một đêm mưa gió
+ Chỉ khi nghe bác sĩ nói Xiu mới biết rằng cụ Bơ- men ốm
-> Nếu Xiu biết cụ Bơ-men có ý định vẽ chiếc lá cuối cùng thì truyện sẽ không còn bất ngờ và thú vị nữa. Điều này còn cho độc giả thấy được sự chăm sóc, quan tâm, lo lắng và tình cảm của Xiu dành cho Giôn-xi.
Câu 3:
- Nhân vật Giôn-xi yếu đuối và tuyệt vọng:
+ Đợi chiếc lá cuối cùng rụng xuống là cũng chính là đợi kết thúc cuộc đời của mình
+ Giôn-xi bỏ mặc bản thân, thờ ơ mặc dù Xiu hết lòng thương yêu, chăm sóc.
- Phản ứng của Giôn-xi trước hai lần kéo mành:
+ Lần 1: Giôn-xi sợ chiếc lá thường xuân cuối cùng sẽ rụng, Xiu rất lo lắng.
+ Lần 2: Cả Xiu và Giôn-xi đều sững sờ, ngạc nhiên vì qua một đêm mưa gió mà chiếc lá vẫn còn trên cây.
- Nguyên nhân sự hồi sinh của nhân vật Giôn-xi:
+ Vì cô thấy hình ảnh chiếc lá thường xuân cuối cùng có sức sống mãnh liệt sau một đêm mưa bão
+ Giôn-xi không muốn phụ tấm lòng của cụ Bơ-men và Xiu
- Kết thúc truyện tác giả không để Giôn-xi lên tiếng hay có diễn biến tâm lý nào khác:
+ Kết mở để mọi người tự suy ngẫm và hình dung ra phản ứng của Giôn-xi
+ Dư vị của niềm tin, của tình người, của sự hi sinh… vẫn còn mãi.
Câu 4:
- Truyện có hiện tượng 2 lần đảo ngược:
+ Ban đầu, Giôn-xi bị bệnh nặng, cô tuyệt vọng chỉ chờ đến ngày chết. Cụ Bơ- men là người khỏe mạnh
+ Sau đó, Giôn-xi hồi sinh kỳ diệu, khỏi bệnh. Còn cụ Bơ-men chết sau 2 ngày vì dầm mưa gió suốt đêm để vẽ chiếc lá cuối cùng.
- Hiện tượng đảo ngược tình huống truyện:
+ Tạo nên sự thú vị, bất ngờ
+ Khẳng định nghệ thuật chân chính thực sự có thể giúp con người hồi sinh.
+ Khiến độc giả xúc động trước tình cảm, tình yêu thương cao cả của những con người nghèo khổ