Soạn bài: Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo) - trang 47 sgk Ngữ văn 7 Tập 2
Bản 1/ Soạn bài: Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo) (siêu ngắn)
Nội dung cần ghi nhớ:
- Công dụng của trạng ngữ:
+ Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu góp phần làm cho nội dung của câu được đầy đủ, chính xác.
+ Kết nối các câu, các đoạn với nhau góp phần làm cho bài văn, đoạn văn mạch lạc.
- Có thể tách trạng ngữ (đặc biệt là trạng ngữ đứng cuối câu) thành câu riêng để nhấn mạnh ý, chuyển ý hoặc thể hiện những tình huống, cảm xúc.
I. Công dụng của trạng ngữ
1. Các trạng ngữ:
a. (1) Thường thường, vào khoảng đó, (2) Sáng dậy, (3) Trên giàn hoa thiên lí, (4) Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong
b) Về mùa đông
Ta không nên hoặc không thể lược bỏ các trạng ngữ này tại vì: Nhờ trạng ngữ mà nội dung câu được đầy đủ, chính xác hơn, các câu văn kết nổi với nhau giúp cho đoạn văn mạch lạc.
2. Trạng ngữ có một vai trò quan trọng trong việc nối kết các câu, các đoạn, góp phần làm cho liên kết của văn bản chặt chẽ, mạch lạc
II. Tách trạng ngữ thành câu riêng
1. Câu in đậm là trạng ngữ chỉ mục đích, đứng cuối câu và được tách riêng ra thành một câu độc lập.
2. Tác dụng nhấn mạnh ý, biểu thị cảm xúc tin tưởng tự hào với tương lai của tiếng Việt.
Luyện Tập
Câu 1 (trang 47 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):
Tác dụng của trạng ngữ trong đoạn trích:
- Xác định hoàn cảnh, điều kiện diễn ra sự việc nêu trong câu, góp phần làm cho nội dung của câu được đầy đủ, chính xác.
- Liên kết các câu, các đoạn làm cho đoạn văn được mạch lạc.
Câu 2 (trang 47 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):
a. Trạng ngữ: Năm 72.
Tác dụng: nhấn mạnh đến thời điểm hi sinh của bố
b. Trạng ngữ: Trong lúc tiếng đờn vẫn khắc khoải vẳng lên những chữ dờn li biệt, bồn chồn.
Tác dụng: làm nổi bật thông tin chính; nhấn mạnh thông tin về hoàn cảnh. Qua đó, tác giả nhấn mạnh sự tương đồng giữa tâm trạng của những người lính và giai điệu buồn bã của tiếng đờn li biệt.
Câu 3 (trang 47 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):
Dân tộc Việt Nam ta từ xưa đến nay luôn tự hào bởi vốn tiếng Việt giàu và đẹp. Đó là tiếng nói, điệu hồn dân tộc được kết tinh từ lịch sử bao đời. Ngày nay, chúng ta cũng chưa bao giờ thôi yêu quý và tự hào bởi thứ tiếng mẹ đẻ ấy. Với những đặc trưng của mình, Tiếng Việt có khả năng thể hiện tình cảm dạt dào, sinh động. Hệ thống ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp phong phú cho phép ta được biến đổi, sử dụng linh hoạt. Càng yêu tiếng Việt, chúng ta càng cần phải giữ gìn và bảo vệ sự trong sáng của nó, xem nó như một tài sản quý giá của dân tộc để nâng niu, trân trọng.
Trạng ngữ: Với những đặc trưng của mình (trạng ngữ cách thức), ngày nay (trạng ngữ chỉ thời gian)
Cần thêm trạng ngữ để làm rõ thông tin cho câu, liên kết câu.
Bản 2/ Soạn bài: Thêm trạng ngữ cho câu (tiếp theo) (siêu ngắn)
I. Công dụng của trạng ngữ
1. Trạng ngữ trong câu
a.
- Vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng
- Thường thường vào khoảng đó
- Sáng
- ở trên trời
- trên giàn hoa lí
- chỉ độ tám chín giờ sáng trên nền trời trong
b. về mùa đông
* Trạng ngữ không có mặt thì câu vẫn có thể hiểu được tuy nhiên ta không nên bỏ trạng ngữ vì nó giúp nội dung, các điều nêu trong câu được đầy đủ chính xác hơn. Thêm vào đó nhờ trạng ngữ mà câu văn được kết nối giúp cho đoạn văn mạch lạc hơn
2. Trong môt bài văn nghị luận luận cứ phải được sắp xếp theo trình tự nhất định trong khi thực hiện trình tự lập luận ấy trạng ngữ có vai trò tạo sự liên kết rành mạch rõ ý cho bài văn
II. Tách trạng ngữ thành câu riêng
1. Câu in đậm là trạng ngữ chỉ mục đích đứng cuối câu bị tách thành câu riêng biệt
2. Việc tách câu có tác dụng nhấn mạnh ý, biểu thị cảm xúc tự hào tin tưởng tự hào về tương lai của tiếng Việt
III. Luyện tập
Bài 1 (trang 47 Ngữ Văn 7 Tập 2):
| Câu | Trạng ngữ | Công dụng |
| a | Kết hợp những bài này lại | Bổ sung ý nghĩa cho câu về cách thức |
| ở loài bài thứ nhất | Bổ sung ý nghĩa cho câu về không gian nơi chốn | |
| ở loại bài thứ hai | ||
| b | Lần đầu tiên chập chững bước đi | Bổ sung ý nghĩa cho câu về thời gian |
| Lần đầu tiên tập bơi | ||
| Lần đầu tiên tập chơi bóng bàn | ||
| Lúc còn học phổ thông | ||
| Về môn hóa | Bổ sung ý nghĩa cho câu về phương diện |
Bài 2 (trang 47 Ngữ Văn 7 Tập 2):
| Trường hợp tách trạng ngữ thành câu riêng | Tác dụng |
| Năm 72 | Nhấn mạnh thời điểm hi sinh của nhân vật đồng thời bộc lộ cảm xúc của người kể chuyện |
| Trong lúc tiếng đờn vẫn khắc khoải vẳng lên những chữ đờn li biệt bồn chồn | Làm nổi bật thông tin ở nòng cốt câu, nhấn mạnh thông tin hoàn cảnh cho thấy sự tương hợp giữa tâm trạng của những người lính và giai điệu buồn bã của tiếng đờn li biệt bồn chồn bên tai |