Trang chủ > Lớp 7 > Soạn Văn 7 (cực ngắn) > Soạn bài: Đặc điểm của văn bản biểu cảm - trang 84 SGK Ngữ văn 7 tập 1

Soạn bài: Đặc điểm của văn bản biểu cảm - trang 84 SGK Ngữ văn 7 tập 1

Bản 1/ Soạn bài: Đặc điểm của văn bản biểu cảm (siêu ngắn)

A. Soạn bài cực ngắn

I. Hệ thống kiến thức

- Mỗi bài văn biểu cảm tập trung biểu đạt một tình cảm chủ yếu

- Để biểu đạt tình cảm, người viết có thể:

+ Dùng những hình ảnh ẩn dụ tượng trưng để gửi gắm tâm tư tình cảm

+ Trực tiếp thổ lộ những cảm xúc, nỗi niềm trong lòng.

- Một bài văn biểu cảm cũng có bố cục 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài

B. Hướng dẫn soạn bài

I. Đặc điểm của văn biểu cảm

1. Đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi

a. Bài văn “Tấm gương” biểu đạt tình cảm: Biểu dương những người trung thực, ngay thẳng, lên án những kẻ giả dối, xu nịnh

b. Để biểu đạt tình cảm đó, tác giả đã sử dụng hình ảnh ẩn dụ tượng trưng “tấm gương” để liên tưởng so sánh với tính cách của con người, từ đó ngợi ca những con người trung thực thẳng thắn.

c. Bố cục bài văn:

- Mở bài (Từ đầu … mẹ cha sinh ra nó): Phẩm chất của tấm gương.

- Thân bài (tiếp … đến không hổ thẹn): Những đức tính của tấm gương.

- Kết bài (còn lại): Khẳng định lại chủ đề.

Phần mở bài và kết bài đều mang tính khái quát về vấn đề

Thân bài đi sâu làm nổi bật chủ đề bài văn.

d. Tình cảm và sự đánh giá của tác giả rõ ràng và chân thực. Điều này làm nên giá trị biểu cảm của bài văn, khơi gợi được sự đồng cảm ủng hộ từ phía người đọc.

2. Đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi.

- Đoạn văn biểu hiện:

+ Nỗi nhớ nhung, đau khổ của đứa con khi mẹ đi xa bị hắt hủi, bị ngược đãi

+ Niềm mong ước, khát khao mẹ trở về.

- Tình cảm này được biểu hiện một cách trực tiếp.

- Dấu hiệu: tiếng kêu, tiếng gọi, tiếng than thở của người con: “Mẹ ơi! Con cổ quá mẹ ơi! Mẹ có biết không? ”…

Luyện Tập

a. Tình cảm thể hiện trong bài văn là nỗi buồn, nhớ khi phải xa trường trong những tháng ngày nghỉ hè.

- Việc miêu tả hoa phượng nhằm khơi gợi tình cảm của những người học trò

- Hoa phượng được gọi là “hoa học trò” tại vì: hoa phượng gắn bó thân thiết với những kỉ niêm, những niềm vui, nỗi buồn của tuổi học trò.

b. Mạch ý của bài văn gồm 3 đoạn.

- Đoạn 1: Phượng khơi dậy bao nỗi niềm chia xa trong lòng người.

- Đoạn 2: Phượng thức đợi một mình khi học trò đã về xa.

- Đoạn 3: Phượng khóc vì thời gian đợi chờ dài đằng đẵng.

- = > Xuyên suốt cả bài văn đó là nỗi niềm hoa phượng.

c. Bài văn dùng hình thức biểu cảm trực tiếp lẫn gián tiếp.

- Gián tiếp: Sử dụng hình ảnh ẩn dụ tượng trưng “hoa phượng” đề nói lên nỗi niềm của học trò

- Trực tiếp: có nhiều ngôn ngữ, câu văn trực tiếp thể hiện cảm xúc của tác giả

Bản 2/ Soạn bài: Đặc điểm của văn bản biểu cảm (siêu ngắn)

I. Tìm hiểu đặc điểm của văn biểu cảm

Bài văn Tấm gương

Bài văn Tấm gương biểu dương phẩm chất trung thực, ghét sự dối trá.

Để biểu đạt tìm cảm đó, tác giả bài văn chọn hình ảnh tấm gương đem ví với người bạn trung thực để ca ngợi phẩm chất trung thực

- Bố cục bài văn gồm ba phần:

+ Phần 1: Đoạn 1 là mở bài

+ Phần 2: Đoạn 2 là thân bài

+ Phần 3: Đoạn ba là kết bài

Phần mở bài và kết bài có quan hệ mật thiết với nhau

+ Mở bài nêu lên phẩm chất trung thực của tấm gương

+ Kết bài khẳng định lại chủ đề ấy một lần nữa

Các ý của phần thân bài

+ Gương luôn trung thực không nhìn đen nói trắng như những kẻ xu nịnh

+ Không một ai mà không soi gương

+ Hạnh phúc nhất là có tâm hồn đẹp để soi vào gương lương tâm của mình mà không hổ thẹn

Những ý đó gắn bó mật thiết với chủ đề làm nổi bật chủ đề

Tình cảm và sự đánh giá của tác giả rất chân thực. Điều đó tạo cho bài văn cảm xúc chân thành.

- Đoạn văn biểu hiện nỗi đau khổ chờ đợi mẹ về của tác giả

- Điều đó biểu hiện trực tiếp trong lời văn

- Dấu hiệu là những lời than, lời trông mong trong đoạn văn

II. Luyện tập

Bài văn thể hiện tình cảm buồn và nhớ khi rời thầy xa bạn

Việc miêu tả hoa phượng giúp khơi gợi tình cảm

Tác giả dùng hoa phượng vì hoa phượng gắn với tuổi học trò

Mạch ý của bài văn

Phượng nở báo hiệu mùa chia tay

Học trò nghỉ hè, hoa phượng một mình ở sân trường

Hoa phượng mong chờ các bạn học sinh

Bài văn bộc lộ tình cảm gián tiếp qua hình ảnh hoa phượng