Trang chủ > Lớp 7 > Soạn Văn 7 (cực ngắn) > Soạn bài: Đức tính giản dị của Bác Hồ - trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2

Soạn bài: Đức tính giản dị của Bác Hồ - trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2

Bản 1/ Soạn bài: Đức tính giản dị của Bác Hồ (siêu ngắn)

Bố cục của bài gồm 2 phần:

- Phần 1: Từ đầu đến “thanh bạch, tuyệt đẹp”: Nêu nhận định khái quát về lối sống giản dị của Bác

- Phần 2: Chứng minh sự giản dị của Bác Hồ trên các phương diện

Nội dung bài học

- Đức tính giản dị nổi bật ở Bác Hồ: giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong lời nói và bài viết

- Ở Bác, giản dị là là sự hòa hợp giữa đời sống tinh thần phong phú với tư tưởng, tình cảm cao đẹp.

- Bài văn có bố cục chặt chẽ, chứng cứ cụ thể, nhận xét sâu sắc thấm đượm tình cảm chân thành.

I. Đọc – hiểu văn bản

Câu 1 (trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

- Luận điểm chính: “ Điều quan trọng nhất… đời sống bình thường, vô cùng giản dị và khiêm tốn của Hồ Chủ tịch”

- Tác giả chứng minh qua các phương diện: Bữa ăn hằng ngày, nhà ở, việc làm, lời nói, bài viết

Câu 2 (trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

- Trình tự lập luận: Đi từ khái quát đến cụ thể

- Bố cục của bài gồm 2 phần:

+ Phần 1: Từ đầu đến “thanh bạch, tuyệt đẹp”: Sự nhất quán giữa cuộc đời cách mạng và cuộc sống thanh bạch, giản dị của Bác.

+ Phần 2: Còn lại: Tác giả chứng minh sự giản dị của Bác trong sinh hoạt, lối sống, việc làm, trong lời nói, bài viết.

Câu 3 (trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

- Nghệ thuật chứng minh của tác giả: Đưa ra một hệ thống luận cứ toàn diện, các dẫn chứng đều cụ thể, xác thực và rất phong phú.

- Những chứng cứ ở đoạn văn giàu sức thuyết phục vì tác giả và Bác có mỗi quan hệ gắn bó lâu dài, tác giả được trực tiếp chứng kiến cách sống của Bác, được làm việc cùng bác nên rất khách quan và chân thực.

Câu 4 (trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

Tác giả đã sử dụng những phép lập luận

- Giải thích: "bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú...

- Bình luận: "Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất...

Cách phối hợp nhiều phép lập luận khác nhau như vậy giúp cho tác giả làm sáng tỏ vấn đề từ nhiều góc độ, đồng thời cũng khiến cho bài viết tăng thêm sức thuyết phục và hấp dẫn hơn

Câu 5 (trang 54 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

Nét đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của bài văn là:

- Có sự kết hợp giữa nhiều phép lập luận: Chứng minh, đánh giá, bình luận.

- Luận điểm rõ ràng, ngắn gọn, tập trung

- Luận cứ phong phú, toàn diện

- Các chứng cứ cụ thể, nhận xét sâu sắc, giàu tình cảm

Luyện Tập

Câu 1 (trang 55 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

Sáng ra bờ suối, tối vào hang

Cháo bẹ, rau măng vẫn sẵn sàng

Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng

Cuộc đời cách mạng thật là sang.

(Tức cảnh Pác Bó)

“Nước Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, nhưng chân lí ấy không bao giờ thay đổi”.

(Hồ Chí Minh toàn tập)

Câu 2 (trang 55 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

- Giản dị là cách sống không cầu kì, xa hoa, cách sống sao cho phù hợp với hoàn cảnh xã hội, hoàn cảnh cá nhân. Sự giản dị thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau: từ cách sử dụng vật chất, lời ăn tiếng nói hằng ngày, cách hành xử của mỗi người, cử chỉ, cách thể hiện bản thân,...

- Ý nghĩa của lối sống giản dị:

+ Cảm thấy nhẹ nhàng, thanh thản trong cuộc sống

+ Được mọi người yêu quý, kính trọng.

+ Giúp ta sống vui tươi, thoải mái, dễ chịu hơn

+ Tìm được niềm vui sống

Bản 2/ Soạn bài: Đức tính giản dị của Bác Hồ (siêu ngắn)

Bố cục của bài gồm 3 phần:

- Phần 1 (Từ đầu.... trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp): Sự nhất quán giữa cuộc đời cách mạng và cuộc sống thanh bạch giản dị ở Bác Hồ

- Phần 2 (Tiếp...... trong thế giới ngày nay): Chứng minh sự giản dị của Bác Hồ trong đời sống sinh hoạt và lối sống việc làm.

- Phần 3 (Còn lại): Sự giản dị trong lời nói và bài viết của Bác, sức ảnh hưởng của phẩm chất Hồ Chí Minh tới nhân dân, dân tộc.

Câu 1 (trang 55 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Luận điểm chính của toàn bài: Con người của Bác, đời sống của bác giản dị như thế nào, mọi người chúng ta đều biết: bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống.

- Để làm rõ đức tính giản dị của Bác Hồ tác giả đã chứng minh ở các phương diện: bữa ăn, nhà ở, lối sống và làm việc, nói và viết

+ Bữa ăn chỉ có vài ba món đơn giản

+ Cái nhà sàn chỉ có hai ba phòng hòa cùng thiên nhiên

+ Việc làm: từ việc nhỏ đến việc lớn ít cần ngừơi phục vụ

+ Sự giản dị trong đời sống vật chất đi liền với đời sống tinh thần phong phú cao đẹp

+ Giản dị trong lời nói bài viết

Câu 2 (trang 55 Ngữ Văn 7 Tập 2): Bố cục của bài văn

- Phần 1 (Từ đầu.... trong sáng, thanh bạch, tuyệt đẹp): Sự nhất quán giữa cuộc đời cách mạng và cuộc sống thanh bạch giản dị ở Bác Hồ

- Phần 2 (Tiếp...... trong thế giới ngày nay): Chứng minh sự giản dị của Bác Hồ trong đời sống sinh hoạt và lối sống việc làm.

- Phần 3 (Còn lại): Sự giản dị trong lời nói và bài viết của Bác, sức ảnh hưởng của phẩm chất Hồ Chí Minh tới nhân dân, dân tộc.

Câu 3 (trang 55 Ngữ Văn 7 Tập 2):

* Nhận xét về nghệ thuật chứng minh của tác giả trong đoạn văn trên:

- Để chứng minh nhằm thuyết phục tác giả phải đưa ra hệ thống luận cứ đầy đủ chặt chẽ và những dẫn chứng chính xác cụ thể toàn diện làm sáng tỏ từng luận cứ

- Trong phần đầu tác giả đã xách định phạm vi vấn đề cần chứng minh: sự giản dị của Bác trong bữa ăn căn nhà lối sống.

- Phần tiếp theo đưa ra các chứng cứ rõ ràng để làm rõ luận điểm, ở mỗi luận cứ lại chọn lọc những dẫn chứng cụ thể rõ ràng, xác thực

+ Ví dụ: sự giản dị trong căn nhà được chứng minh bằng các dẫn chứng

• Vẻn vẹn chỉ có vài ba phòng

• Luôn lộng gió và ánh sáng, phẩng phất hương thơm của hoa vườn

+ Kết lại ý tác giả đưa ra những nhận xét về ý nghĩa giản dị trong căn nhà Bác ở: ... một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao

* Những chứng cứ ở đoạn này giàu sức thuyết phục vì:

- Luận cứ toàn diện (giản dị trong con người, sinh hoạt, lối sống,... )

- Dẫn chứng phong phú cụ thể xác thực

- Những điều tác giả mới được đảm bảo bằng mối quan hệ gần gũi gắn bó lâu dài của chính tác giả với Bác

Câu 4 (trang 55 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Tác giả đã dùng những phép lập luận sau để người đọc hiểu sâu sắc hơn về đức tính giản dị của Bác Hồ:

+ Giải thích: sự giản dị về đời sống vật chất là bởi Bác Hồ sống phong phú đời sống tinh thần và cuộc đấu tranh sôi nổi của quần chúng

+ Bình luận: sự giản dị về vật chất càng làm nổi bật sự phong phú về đời sống tinh thần, trong tâm hồn, tình cảm, đó là đời sống văn minh

Câu 5 (trang 55 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Đặc sắc nghị luận trong bài văn này là sự kết hợp chứng minh với đánh giá bình luận vừa bằng những chứng cứ cụ thể xác thực vừa bằng tình cảm nhận xét sâu sắc nên giàu sức thuyết phục

Luyện tập

Bài 1 (trang 55 Ngữ Văn 7 Tập 2): Ví dụ về sự giản dị trong đời sống và thơ văn của Bác

- Là người am hiểu văn hóa ngôn ngữ nước ngòai nhưng Bác không dùng những câu chữ cầu kì khó hiểu khi làm thơ văn

Cảnh rừng Việt Bắc thật là hay

Vượn hót chim kêu suốt cả ngày

Khách đến thì mời ngô nếp nướng

Săn về thường chén thịt rừng quay

Non xanh nước biếc tha hồ dạo

Rượu ngọt chè ngon mặc sức say

Kháng chiến thành công ta trở lại

Trăng xưa hạc cũ với xuân này.

(Cảnh rừng Việt Bắc)

Hay bài thơ Chúc Tết của Bác năm 1968

Năm qua thắng lợi vẻ vang

Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to

Vì độc lập vì tự do

Đánh cho Mĩ cút, đánh cho Ngụy nhào

Tiến lên! Chiến sĩ đồng bào

Bắc Nam sum họp xuân nào vui hơn.

Đặc biệt là trong các tác phẩm phục vụ kháng chiến:

Chúng ta đã nhân nhượng nhưng càng nhân nhượng thực dân Pháp càng lấn tới. Vì chúng quyết tâm chiếm nước ta một lần nữa.

(Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến- 1946)

→ Ngôn từ trong thơ văn vị Chủ tịch vĩ đại của dân tộc hết sức giản dị dễ hiểu

Bài 2 (trang 56 Ngữ Văn 7 Tập 2): Giản dị là:

+ Một phẩm chất trong lối sống: đơn giản mà tự nhiên, không cầu kì xa hoa

+ Một đặc điểm trong cách suy nghĩ nói năng giao tiếp: trong sáng, dễ hiểu, đi vào bản chất vấn đề hay sự việc tiếp cận với chân lí

- Ý nghĩa:

+ Là nét đẹp của nhân cách lớn

+ Giúp ta sống hạnh phúc

+ Được moi người yêu mến nể phục