Soạn bài: Cuộc chia tay của những con búp bê - trang 26 sgk Ngữ văn 7 Tập 1
Bản 1/ Soạn bài: Cuộc chia tay của những con búp bê (siêu ngắn)
Bố cục của bài gồm 3 phần
- Phần 1: Từ đầu đến “hiếu thảo như vậy”: cảnh 2 anh em chia đồ chơi.
- Phần 2: Từ tiếp đến “trùm lê cảnh vật”: Thủy chia tay lớp học.
- Phần 3: Còn lại: Hai anh em chia tay nhau.
Nội dung bài
Qua câu chuyện về cuộc chia tay đầy đau đớn và cảm động của hai anh em Thành và Thủy, tác giả muốn nói rằng: Tổ ấm gia đình là thứ vô cùng thiêng liêng và cao quý, mỗi chúng ta hãy biết giữ gìn và trân trọng nó, đừng để bất cứ thứ gì làm tổn hại đến nó.
Câu 1 (trang 26 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Truyện viết về các nhân vật: Thành, Thủy, ba mẹ, cô giáo Tâm, con Vệ Sĩ, con Em Nhỏ.
- Truyện kể về cuộc chia tay đầy đau đớn và xúc động của hai anh em Thành và Thủy do bố mẹ chia tay.
- Nhân vật chính trong truyện là Thành và Thủy
Câu 2 (trang 27 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất – nhân vật Thành xưng tôi kể chuyện
Tác dụng:
- Nhân vật được trực tiếp thể hiện tình cảm, cảm xúc của mình.
- Làm cho câu chuyện chân thực hơn.
b. Tên của chuyện là cách nói ẩn dụ cho cuộc chia tay giữa Thành và Thủy. Những con búp bê chia tay nhau tượng trưng cho việc anh em Thành và Thủy chia tay nhau. Thành và Thủy đã không để cho hai con búp bê chia tay như nói lên nguyện vọng, mong ước của các em về một mái ấm gia đình.
Câu 3 (trang 27 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
Những chi tiết cho thấy hai anh em Thành, Thủy rất mực gần gũi, thương yêu, chia sẻ và quan tâm lẫn nhau đó là:
- Thủy đem kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh.
- Thành giúp em học bài, chiều nào cũng đón em đi học về.
- Hai anh em nắm tay nhau vừa đi vừa trò chuyện.
- Khi chia đồ chơi, hai anh em đều nhường hết cho nhau, Thủy còn đem con Vệ Sĩ để đầu gường gác cho anh ngủ.
- Khi chia tay nhau cả hai anh em đều bật khóc.
Câu 4 (trang 27 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Lời nói và hành động của Thủy mâu thuẫn ở chỗ: một mặt em giận dữ khi thấy Thành chia rẽ con Vệ sĩ và con Em Nhỏ, mặt khác, em vì thương anh nên đã bối rối sau khi “tru tréo lên”.
- Để giải quyết mâu thuẫn ấy, chỉ có thể là cha mẹ không li dị, hai anh em Thành và Thủy được đoàn tụ.
- Kết thúc truyện, Thủy quyết định để lại con Em Nhỏ bên cạnh con Vệ Sĩ để chúng không bao giờ chia cách. Chi tiết này khiến người đọc thương cảm trước tấm lòng đầy vị tha, nhân hậu và trong sáng của Thủy.
Câu 5 (trang 27 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
- Chi tiết trong cuộc chia tay của Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng đó là:
+ Cô giáo tặng Thủy quyển sổ và chiếc bút máy nắp vàng nhưng em không dám nhận vì có thể khi về quê cùng mẹ em sẽ không còn được đi học nữa. Nhà bà ngoại em ở xa trường học lắm. Mẹ em bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa để ra chợ ngồi bán.
+ Ý nghĩa: Thể hiện sự chua xót cho số phận của Thủy: Em phải sống thiếu thốn tình thương gia đình, xa bố, xa anh, không được học hành, phải lăn lộn vào đường đời để kiếm sống lúc còn quá nhỏ.
- Chi tiết khiến em cảm động nhất đó là cảnh cô giáo và các bạn cùng khóc khi biết Thủy không được đi học nữa. Bởi chi tiết vừa thể hiện sự đau xót cho cảnh ngộ của Thủy, vừa cho thấy tình thầy trò, bạn bè sâu sắc.
Câu 6 (trang 27 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
Thành cảm thấy kinh ngạc tại vì:
- Lúc này, anh em Thành đang trong tâm trạng ngổn ngang, đau đớn khi chứng kiến cảnh chia tay đầy nước mắt giữa Thủy với bạn bè, thầy cô.
- Trong đầu Thành đang nghĩ tất cả những gì đang diễn ra xung quanh mình đều rất buồn, ảm đạm.
- Nhưng khi bước ra khỏi trường, Thành lại thấy cuộc sống vẫn diễn ra vui tươi, bình thường nên em mới “kinh ngạc”. Chính khung cảnh bên ngoài ấy đã làm nổi bật hơn sự bơ vơ, lạc lõng của nhân vật.
Câu 7 (trang 27 sgk Ngữ văn 7 Tập 1):
Qua câu chuyện này, theo em có thể tác giả muốn nhắn gửi đến mọi người rằng: Tình cảm gia đình là vô cùng quý giá và quan trọng. Mọi người hãy cố gắng bảo vệ và gìn giữ, không nên vì bất kì lí do gì để làm tổn hại đến những tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.
Bản 2/ Soạn bài: Cuộc chia tay của những con búp bê (siêu ngắn)
Bố cục của bài được chia thành 3 đoạn:
- Đoạn 1 (Mẹ tôi, giọng khản đặc.... hiếu thảo như vậy): Cảnh hai anh em chia đồ chơi
- Đoạn 2 (Hay anh dẫn em đến trường một lát..... trùm lên cảnh vật): Thủy chia tay lớp học
- Đoạn 3 (còn lại): Hai anh em chia tay nhau
Tóm tắt
Thành và Thủy là ai anh em hết mực thương yêu nhau nhưng vì bố mẹ li dị hai anh em phải chia tay nhau mỗi người một ngả: Thủy về quê với mẹ, Thành ở lại với bố. Trước khi chia tay, hai anh em chia đồ chơi cho nhau. Thành nhường hết đồ chơi cho em. Thủy sợ anh gặp ác mộng chia cho anh con Vệ Sĩ để nó canh giấc ngủ cho anh, còn mình lấy con Em Nhỏ. Thành dẫn em đến trường chia tay lớp học. Cô giáo tặng Thủy một quyển sổ và một chiếc bút máy nắp vàng nhưng em không dám nhận vì có thể em sẽ không được đi học nữa, phải ra chợ ngồi bán hoa quả. Trước khi đi Thủy đột ngột thay đổi chủ ý em để lại con Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ để chúng không phải xa nhau như Thành và Thủy.
Câu 1 (trang 26 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Truyện viết về cuộc chia tay đầy xót xa của hai anh em ruột thịt. Nhân vật chính là Thành và Thủy
Câu 2 (trang 27 Ngữ Văn 7 Tập 1):
a. Câu chuyện được kể theo ngôi thứ nhất
- Tác dụng: thể hiện sâu sắc những tâm tư tình cảm của nhân vật, làm tăng thêm tính chân thực và thuyết phục cho câu chuyện
b. Tên truyện Cuộc chia tay của những con búp bê cũng là cuộc chia tay giữa Thành và Thủy, nó gợi được ý nghĩa tình huống truyện mà tác giả muốn truyền đạt. Hai đứa trẻ ngây thơ, vô tội, hồn nhiên như những con búp bê nhưng vì lỗi của người lớn nên chúng phải rơi vào cảnh ngộ éo le, đau đớn này
Câu 3 (trang 27 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Các chi tiết chứng tỏ hai anh em Thành và Thủy rất mực yêu thương gần gũi, chia sẻ và luôn quan tâm tới nhau là:
+ Thủy mang kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh
+ Thành chiều nào cũng đón em đi học về, hai anh em nắm tay nhau vừa đi vừa nói chuyện
+ Thủy căn dặn khi nào áo anh rách nhớ đưa cho mình vá
+ Hai anh em cứ nhường đồ chơi cho nhau. Thương anh không có ai gác đêm cho ngủ Thủy nhường lại cho anh con vệ sĩ
Câu 4 (trang 27 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Lời nói và hành động của Thủy có mâu thuẫn đó là một mặt Thủy rất giận dữ, không muốn chia rẽ hai con búp bê, nhưng mặt khác vì thương anh, sợ anh không có ai gác đêm cho ngủ nên sau khi tru tréo lên giận dữ em đã vô cùng bối rối.
- Cách giải quyết duy nhất đó là gia đình đoàn tụ, bố mẹ không li dị nữa.
- Kết thúc truyện Thủy đã để con Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ để chúng không bao giờ chia cắt
- Cách kết thúc này khiến người đọc thương cảm trước tấm lòng vị tha, nhân hậu của Thủy, mong muốn cuộc chia tay này sẽ không diễn ra
Câu 5 (trang 27 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Trong tác phẩm, chi tiết chia tay với lớp học làm cô giáo bàng hoàng đó là có thể Thủy sẽ không còn được đi học nữa mà phải ra chợ bán rau bởi vì nhà bà ngoại xa trường học. Thật không ngờ một cô bé còn nhỏ tuổi như vậy đã phải tự kiếm sống.
- Chi tiết cảm động nhất là tiếng thốt lên Trời ơi cùng khuân mặt tái lại, nước mắt dàn dụa của cô giáo.
Câu 6 (trang 27 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Thành thấy kinh ngạc vì khi cuộc sống ngoài kia vẫn bình thường như mọi ngày thế mà em và Thủy lại phải chịu sự mất mát, đổ vỡ quá lớn. Đây là diễn biến tâm lí được miêu tả chính xác, nó làm tăng thêm nỗi buồn bơ vơ, lạc lõng của nhân vật.
Câu 7 (trang 27 Ngữ Văn 7 Tập 1):
- Điều mà tác giả muốn nhắn nhủ là: Tình cảm gia đình vô cùng thiêng liêng. Hãy bảo vệ, trân trọng, giữ gìn nó, đừng để nó phải đổ vỡ.
Bài trước: Soạn bài: Liên kết trong văn bản - trang 18 sgk Ngữ văn 7 Tập 1 Bài tiếp: Soạn bài: Bố cục trong văn bản - trang 30 sgk Ngữ văn 7 Tập 1