Trang chủ > Lớp 7 > Soạn Văn 7 (cực ngắn) > Soạn bài: Liệt kê - trang 106 sgk Ngữ văn 7 Tập 2

Soạn bài: Liệt kê - trang 106 sgk Ngữ văn 7 Tập 2

Bản 1/ Soạn bài: Liệt kê (siêu ngắn)

A. Những kiến thức cần nhớ

- Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt các từ hay cụm từ cùng loại để diễn tả được đầy đủ, sâu sắc hơn những khía cạnh của thực tế hay tư tưởng, tình cảm

- Các kiểu liệt kê:

+ Xét theo cấu tạo: Liệt kê từng cặp và không từng cặp

+ Xét theo ý nghĩa: Liệt kê tăng tiến và liệt kê không tăng tiến

B. Hướng dẫn soạn bài

I. Thế nào là phép liệt kê

1. Cấu tạo và ý nghĩa của các bộ phận in đậm đều giống nhau

2. Tác dụng: Miêu tả đầy đủ, cụ thể, chi tiết không gian trong đình, nơi “quan phụ mẫu” đang mải mê hưởng thụ và đánh bài trong lúc con dân đang hộ đê

II. Các kiểu liệt kê

1. Xét về mặt cấu tạo:

- Câu a, liệt kê không theo từng cặp

- Câu b, liệt kê theo từng cặp.

2. a. Đảo thứ tự: tre, nứa, trúc, mai, vầu

Không làm thay đổi ý nghĩa của câu

b. Không thể đảo: hình thành và trưởng thành, gia đình, họ hàng, làng xóm

Đây là kiểu liệt kê tăng tiến.

3. Phân loại

Liệt kê
Xét theo cấu tạo Xét theo ý nghĩa
Liệt kê theo từng cặp Liệt kê không theo từng cặp Liệt kê tăng tiến Liệt kê không tăng tiến

Luyện Tập

Câu 1 (trang 106 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

Phép liệt kê trong bài tinh thần yêu nước của nhân dân ta:

- Sức mạnh của tinh thần yêu nước “nó kết thành làn sóng mạnh mẽ, to lớn… lũ cướp nước”

- Lòng tự hào về những trang sử vẻ vang qua những tấm gương các anh hùng dân tộc: thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Quang Trung…”

- Sự đoàn kết, hiệp lực của mọi tầng lớp Việt Nam khi đánh Pháp: “ từ các cụ già tóc bạc… ruộng cho Chính phủ. "

Câu 2 (trang 106 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

a. Phép liệt kê:

- Dưới lòng đường, trên vỉa hè, trong cửa tiệm.

- Những cu li xe kéo tay phóng cật lực, đôi bàn chân trần giẫm lạch bạch trên mật đường nóng bỏng, những quả dưa hấu bổ phanh đỏ lòm lòm, những xâu lạp xưởng lủng lẳng dưới mái hiên các hiệu cơm, cái rốn của một chú khách trưng ra giữa trời, ột viên quan uể oải bước qua, tay phe phẩy cái quạt, ngực đeo tấm Bắc Đẩu bội tinh hình chữ thập.

b. Phép liệt kê: Điện giật, dùi đâm, dao cắt, lửa nung.

Câu 3 (trang 106 sgk Ngữ văn 7 Tập 2):

a. Vào giờ ra chơi, các bạn nhảy dây, đã cầu, bắn bi.

b. Truyện ngắn Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu khắc họa hai hình tượng nhân vật có tính cách đối lập, một người gian trá, lố bịch, một người anh hùng, bất khuất

c. Trong truyện ngắn Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu khắc, tác giả đã khắc họa thành công hình tượng của Phan Bội Châu một người chiến sĩ cách mạng kiên trung, bất khuất, anh hùng, quả cảm đại diện cho khí phách Việt Nam

Bản 2/ Soạn bài: Liệt kê (siêu ngắn)

I. Thế nào là phép liệt kê

1. Cấu tạo và ý nghĩa của các bộ phận trong câu có điểm giống nhau

- Xét về cấu tạo, có thể phân biệt kiểu liệt kê theo từng cặp với kiểu liệt kê không theo từng cặp

- Xét về ý nghĩa, có thể phân biệt kiểu liệt kê tăng tiến với liệt kê không tăng tiến

2. Việc tác giả nêu ra hàng loạt sự việc tương tự bằng những kết cấu tương tự như trên có tác dụng cho thấy sự bộn bề của không gian trong đình, nơi quan mẫu đang mải mê hưởng thụ sự êm ấm đánh bài trong lúc ngoài kia mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít.

II. Các kiểu liệt kê

1. Điểm khác ở các phép liệt kê

- Câu a: cấu tạo không theo từng cặp

- Câu b: cấu tạo theo từng cặp

2.

a. Nếu đảo thứ tự của tre, nứa, trúc, mai, vầu thì các loài nhà tre sẽ xuất hiện từ xa lạ đến gần gũi thân thuộc, còn nếu giữ nguyên thì người đọc cảm nhận từ những cây tre quen thuộc đến những cây chưa biết xa lạ

b. Nếu đảo ngược hai đoạn in đậm thì đây là kiểu liệt kê không tăng tiến, nếu giữ nguyên bản là liệt kê tăng tiến

3. Phân loại phép liệt kê

III. Luyện tập

Bài 1 (trang 106 Ngữ Văn 7 Tập 2):

- Trong bài Tinh yêu nước của nhân dân ta tác giả đã dùng liệt kê để diễn tả đầy đủ sâu sắc:

+ Sức mạnh của tinh thần yêu nước

• Nó kết thành làn sóng vô cùng mạnh mẽ và to lớn

• Nó lướt qua mọi sự nguy hiểm khó khăn

• Nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước

+ Lòng tự hào về những trang sử vẻ vang qua tấm gương các vị anh hùng

• Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,...

+ Sự đồng tâm nhất trí của mọi tầng lớp nhân dân đứng lên đánh Pháp

• Từ cụ già tóc bạc đến các cháu nhi đồng trẻ thơ

• Từ những kiều bào ở nước ngoài đến đồng bào vùng bị tạm chiếm

• Từ nhân dân miền ngược đén miền xuôi

......

Bài 2 (trang 106 Ngữ Văn 7 Tập 2):

a. Các phép liệt kê trong đoạn trích

- dưới lòng đường, trên vỉa hè, trong cửa tiệm

- những cu li xe kéo tay phóng cật lực, đôi bàn chân trần giẫm lạch bạch trên mặt đường nóng bỏng; những quả dưa hấu bổ phanh đỏ lòm lòm; những xâu lạp xưởng lủng lẳng dưới mái hiên các hiệu cơm; cái rốn của một chú khách trưng ra giữa trời; một viên quan uể oải bước qua, tay phe phẩy cái quạt, ngực đeo tấm Bắc Đẩu bội tinh hình chữ thập

b. Các phép liệt kê

- Em đã sống lại rồi, em đã sống!

- Điện giật, dùi đâm dao cắt, lửa nung

Bài 3 (trang 106 Ngữ Văn 7 Tập 2): Đặt câu

a. Giờ ra chơi chúng em tụ tập chơi kéo co, chơi nhảy dây, chơi đá cầu, chơi bịt mắt bắt dê,...

b. Va-ren nói sẽ đem đến tự do cho Phan Bội Châu và tay nâng cái gông trên cổ Phan; hắn yêu cầu Phan phải trung thành và bán rẻ mình làm tay sai cho nước Pháp; hắn bày tỏ sự tôn trọng Phan muốn cùng Phan hợp tác để mị dân Việt Nam; hắn yêu cầu cụ bỏ ý nghĩ phục thù để cộng tác với người Pháp..... Hàng loạt những lời nói của Va-ren bị cái im lặng của cụ Phan khinh bỉ. Đó là những trò lố bịch đáng kinh tởm.

c. Hình tượng cụ Phan Bội Châu trong tác phẩm Những trò lố hay Va-ren và Phan Bội Châu đã hiện lên là một nhà cách mạng vĩ đại, một trái tim yêu nước nồng nàn, một đấng thiên sứ xả tân cho độc lập tự do của dân tộc,..