Soạn bài: Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận - Soạn Văn 7 (cực ngắn)
Bản 1/ Soạn bài: Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận (siêu ngắn)
A. Kiến thức cần nhớ:
- Bố cục bài văn nghị luận có 3 phần:
+ Mở bài: Nêu vấn đề có ý nghĩa đối với đời sống
+ Thân bài: Trình bày nội dung chủ yếu của bài
+ Kết bài: Khẳng định tư tưởng thái độ, quan điểm của bài
- Các phương pháp lập luận: suy luận nhân quả, suy luận tương đồng,...
B. Hướng dẫn soạn bài
I. Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận
- Bài có 3 phần
- Phần 1, phần 3 có 1 đoạn; phần 2 có 2 đoạn
- Luận điểm từng phần:
+ Phần 1: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta (luận điểm lớn)
+ Phần 2: Các luận điểm nhỏ:
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong quá khứ.
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta trong hiện tại;
+ Phần 3: Bổn phận chúng ta ngày nay trong việc phát huy tinh thần yêu nước.
II. Luyện tập
a. Tư tưởng: Vai trò cửa việc học cơ bản mới có thể trở thành tài
- Luận điểm: Để trở thành tài phải học từ cơ bản
- Những câu mang luận điểm:
+ Ở đời có nhiều người đi học, nhưng ít ai biết học cho thành tài.
+ Người thầy giỏi mới đào tạo được trò giỏi.
b. Bố cục
- Bài văn có bố cục 3 phần:
- Lập luận của toàn bài: Quan hệ tổng phân hợp.
Mở bài: lập luận theo quan hệ tương phản
Kết bài: lập luận theo quan hệ nguyên nhân – kết quả.
Bản 2/ Soạn bài: Bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận (siêu ngắn)
I. Mối quan hệ giữa bố cục và lập luận
- Bài văn có ba phần lớn: mở bài, thân bài, kết bài
- Phần mở bài và kết bài có một đoạn văn, phần thân bài có hai đoạn
- Các luận điểm
+ luận điểm lớn: Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước (tác giả giải thích đó là một truyền thống quý báu có vai trò giữ nước)
+ các luận điểm nhỏ:
• Lòng yêu nước trong quá khứ (tác giả dẫn ra các ví dụ lịch sử)
• Lòng yêu nước trong hiện tại (tác giả dẫn chứng bằng cách liệt kê đủ các tầng lớp nhân dân)
→ Rút ra kết luận: Bổn phận của chúng ta… làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đem ra thực hành vào công việc yêu nước kháng chiến
II. Luyện tập
a. Bài văn nêu lên tư tưởng luận điểm: Phải chăm chỉ học tập thì mới có thể trở thành tài
- Tư tuởng được thể hiện qua các luận điểm:
+ Ở đời có nhiều người đi học nhưng ít ai biết học cho thành tài
+ Câu chuyện vẽ trứng của Đơ Vanh – xi cho người ta thấy chỉ ai chịu khó luyện tập động tác cơ bản thật tố, t thật tinh mới có tiền đồ
b. Bố cục và cách lập luận trong bài
* Mở Bài: dùng lối lập luận đối chiếu so sánh để nêu luận điểm: Ít ai biết học cho thành tài
* Thân Bài: kể lại câu chuyện của danh họa Lê-ô-na đơ Vanh-xi vẽ trứng là muốn nói đến cách học cơ bản thông qua một sự dạy dỗ có khoa học và kiên trì của thầy trò nhà danh họa
* Kết Bài: lập luận theo lối nguyên nhân kết quả
- Nhờ chịu khó học tập động tác cơ bản tốt nên mới có tiền đồ
- Nhờ những ông thầy lớn nên mới dạy trò những điều cơ bản nhất
- Thầy giỏi sẽ tạo được trò giỏi
Bài trước: Soạn bài: Câu đặc biệt - trang 26 sgk Ngữ văn 7 Tập 1 Bài tiếp: Soạn bài: Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận - trang 33 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2