Thầy bói xem voi - Giáo án Ngữ Văn lớp 6

Hoạt động 1: Đọc và tìm hiểu chú thích

Giáo viên nêu yêu cầu đọc, đọc mẫu

- Gọi học sinh đọc

- Đọc chú thích (*) sách giáo khoa

- Thế nào là “phàn nàn”? “quản voi”?

- Giải nghĩa các từ: thầy bói, sun sun, quạt thóc, đòn càn?

I. Đọc và tìm hiểu chú thích:

1. Đọc

Yêu cầu đọc: Rõ ràng, phân biệt lời kể chuyện với lời thoại của nhân vật, lưu ý giọng của mỗi thầy bói.

- Phàn nàn: Thái độ không vui vì không hài lòng, biểu thị bằng lời nói.

- Quản voi: Trông nom, điều khiển voi (quản tượng, nài voi).

Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản.

- Truyện thuộc kiểu văn bản nào?

- Truyện được chia làm mấy đoạn? Nêu nội dung từng đoạn?

- Các nhân vật trong truyện này có gì khác với các nhân vật trong truyện Ếch ngồi đáy giếng?

- Năm ông thầy bói xem voi trong hoàn cảnh như thế nào?

- Hoàn cảnh xem voi có dấu hiệu nào không bình thường?

- Cách xem voi của các thầy bói có gì đặc biệt?

- Mượn câu chuyện xem voi oái oăm này, nhân dân muốn bày tỏ thái độ gì đối với thầy bói?

- Sau khi sờ voi, các thầy bói lần lượt nhận xét về voi như thế nào?

- Em có nhận xét như thế nào về những nhận thức của các thầy bói về voi?

- Thái độ của các thầy bói?

- Sai lầm của các thầy bói nằm ở chỗ nào?

- Nguyên nhân dẫn đến những sai lầm ấy?

* Giáo viên: Tóm lại là sai ở phương pháp nhận thức.

- Mượn sự việc này, nhân dân ta muuốn khuyên răn điều gì?

- Hậu quả của việc xem voi? Tìm các chi tiết?

- Em có nhận xét gì về cách kể ở đoạn này? Nêu tác dụng?

- Qua sự việc này nhân dân ta muốn bày tỏ thái độ như thế nào đối với những người làm nghề bói toán?

II.. Đọc hiểu văn bản:

1. Kiểu văn bản: Tự sự.

2. Bố cục: chia làm 3 đoạn

- Đoạn 1: Từ đầu → sờ đuôi: Các thầy bói xem voi.

- Đoạn 2: → chổi sể cùn: Các thầy bói đưa ra lời phán về voi.

- Đoạn 3: Còn lại: Hậu quả của việc xem và phán về voi.

3- Phân tích

a. Các thầy bói xem voi

- Hoàn cảnh: Bị mù, ế hàng, chưa biết hình thù con voi.

→ Vui chuyện tán dóc chứ không có ý định tán dóc.

- Cách xem: Dùng tay để xem voi, mỗi thầy sờ một bộ phận.

→ Chế giễu, phê phán cách xem voi của các thầy bói.

b. Các thầy bói nhận xét về voi

- Con voi nó giống:

+ Con đỉa.

+ Cái đòn càn.

+ Cái quạt thóc.

+ Cái cột đình.

+ Cái chổi xể cùn.

→ Chỉ nhận thức đúng một bộ phận.

- Thái độ của các thầy:

+ Tin vào những gì mình sờ thấy.

+ Phản bác ý kiến của người khác.

+ Khẳng định ý kiến của mình.

→ Không nên chủ quan trong nhận thức về sự vật. Muốn nhận thức đúng sự vật cần phải xem xét đầy đủ, toàn diện.

c. Hậu quả

- Chưa biết hình thù con voi.

- Đánh nhau toác đầu chảy máu.

→ Phóng đại → Tô đậm sự sai lầm và thái độ bảo thủ, phiến diện của các thầy bói.

→ Châm biếm sự hồ đồ của nghề thầy bói.

Hoạt động 3: Tổng kết

- Nêu những nét nghệ thuật tiêu biểu của truyện?

- Nội dung truyện?

- Bài học ngụ ngôn trong truyện này là gì?

Học sinh đọc ghi nhớ sách giáo khoa

III- Tổng kết

1. Nghệ thuật

Mượn chuyện không bình thường của con người để khuyên răn người đời một bài học sâu sắc.

2. Nội dung

Phê phán nghề thầy bói, khuyên người ta muốn hiểu đúng về sự vật cần phải nghiên cứu toàn diện sự vật đó.

- Bài học: Đánh giá, xem xét phải toàn diện, khách quan, có tính tổng hợp

+ Bảo vệ ý kiến cá nhân là đúng song cũng cần lắng nghe ý kiến người khác.

+ Sai lầm về phương pháp → kết quả sai.

* Ghi nhớ (Sách giáo khoa)

Hoạt động 4. Luyện tập

Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài tập

IV. Luyện tập

- Có người cho 5 ông thầy đúng? sai? Ý kiến của em như thế nào?

+ Đúng: tả đúng từng bộ phận của voi bằng từ ngữ ví von, giàu sức gợi tả.

+ Sai: Vội vàng khái quát - lấy bộ phận để nói toàn thể → phiến diện.

Nên: Kết hợp ý kiến của cả 5 người + xem toàn diện.