Cụm động từ - Giáo án Ngữ Văn lớp 6

Hoạt động 1 Cụm động từ là gì

- Giáo viên gọi học sinh đọc, học sinh theo dõi vào sách giáo khoa

- Các từ in đậm trong ví dụ trên bổ sung ý nghĩa cho động từ nào?

* Giáo viên: tổ hợp từ bao gồm động từ và một số từ ngữ phụ thuộc đi kèm được gọi là cụm động từ.

- Thử lược bỏ từ ngữ in đậm rồi rút ra nhận xét về vai trò của chúng?

- Qua ví dụ trên, em rút ra kết luận gì?

- Tìm một cụm động từ, đặt câu với cụm động từ ấy rồi rút ra nhận xét về hoạt động của cụm động từ trong câu so với động từ?

- Thế nào là cụm động từ, cụm động từ có đặc điểm gì?

2 học sinh đọc ghi nhớ

I- Cụm động từ là gì?

1. Bài tập: Sách giáo khoa - trang 147

2. Nhận xét:

- Đã, nhiều nơi, bổ sung ý nghĩa cho: đi

- Cũng, những câu đố oái oăm bổ sung ý nghĩa cho: ra.

→ Nếu lược bỏ đi các từ ngữ in đậm thì chỉ còn lại động từ. Các sắc thái ý nghĩa về thời gian, địa điểm, đối tượng mà chúng bổ sung cho động từ không còn nữa.

- Cụm động từ hoạt động trong câu như động từ.

3. Kết luận:

* Ghi nhớ (sách giáo khoa)

Hoạt động 2 Cấu tạo của cụm động từ

Giáo viên gọi học sinh đọc, học sinh theo dõi vào sách giáo khoa

- Qua ví dụ vừa tìm hiểu, em thấy cụm động từ gồm mấy bộ phận, đó là những bộ phận nào?

- Dựa vào vị trí các bộ phận, em hãy vẽ mô hình của cụm động từ?

- Tìm thêm những từ ngữ có thể làm phụ ngữ ở phần trước, phần sau động từ, cho biết những phụ ngữ ấy bổ sung cho động từ trung tâm những ý nghĩa gì?

II- Cấu tạo của cụm động từ

1. Bài tập: Sách giáo khoa - trang 146

2. Nhận xét:

Vẽ mô hình cấu tạo của cụm động từ trong các câu đã dẫn ở mục I

Hoạt động 3 Luyện tập

- Gọi học sinh làm bài tập1.

- Làm nhóm (1,2)

- Đọc bài 2 sách giáo khoa? (nhóm 3,4)

- Giáo viên treo bảng phụ đã vẽ mô hình

Đọc bài 3 sách giáo khoa?

(nhóm 5,6)

- Học sinh làm cá nhân – gọi 3 em lên bảng làm bài.

* Học sinh làm nháp đọc.

- Ví dụ tham khảo: “Treo biển” có hàm ý khuyên răn người ta cần giữ vững quan điểm, chủ kiến của bản thân mặc dù vẫn cần lắng nghe ý kiến của mọi người.

III - Luyện tập

1. Bài tập 1: Tìm các cụm động từ có trong những câu sau:

a. còn đang đùa nghị chở sau nhà

PT ĐT PS

b. yêu thương Mị Nương hết mực

ĐT PS

muốn kén cho con một người chồng thật

PT ĐT PS

xứng đáng

c. Đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán

- để có thì giờ

- đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ

2. Bài tập 2:

Vẽ mô hình các cụm động từ ở bài tập 1

3. Bài 3: Nêu ý nghĩa của phụ ngữ:

- Chưa, không: biểu thị ý nghĩa phủ định

- Chưa: biểu thị ý nghĩa phủ định tính kịp thời, linh hoạt, nhanh nhạy.

- Không: biểu thị ý phủ định khả năng.

- Việc sử dụng phụ ngữ khẳng định sự thông minh, nhanh nhạy của chú bé.

4. Bài 4: Viết một câu trình bày ý nghĩa truyện: “treo biển” chỉ ra các cụm động từ trong đó?

- Các cụm động từ: + Có hàm ý khuyên răn người ta

+ Cần giữ vững quan điểm, chủ kiến của bản thân

+ Vẫn cần lắng nghe ý kiến của mọi người.