Cô Tô (Nguyễn Tuân) (Tiết 1) - Giáo án Ngữ Văn lớp 6

Hoạt động 1: đọc – hiểu chú thích

- Giáo viên nêu yêu cầu đọc:

+ Chú ý các tính từ, động từ miêu tả, các so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, mới lạ, đặc sắc.

+ Đọc giọng vui tươi hồ hởi;

- Giáo viên đọc mẫu 1 đoạn sau đó gọi học sinh đọc

- Giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm?

Nêu xuất xứ đoạn trích Cô Tô?

- Cho học sinh đọc chú thích sách giáo khoa

- Giáo viên giải thích thêm một số từ khó.

I. Đọc và tìm hiểu chú thích:

1. Đọc

2. Tìm hiểu chú thích:

a. Tác giả:

- Nguyễn Tuân (1910-1987), quê ở Hà Nội, là nhà văn nổi tiếng, sở trường về thể tuỳ bút và ký.

- Tác phẩm của ông luôn thể hiện phong

cách độc đáo tài hoa, sự hiểu biết phong phú nhiều mặt và vốn ngôn ngữ giàu có, điêu luyện.

b. Tác phẩm:

Đoạn trích nằm ở phần cuối của bài kí Cô Tô - Tác phẩm ghi lại những ấn tượng về thiên nhiên, con người lao động ở vùng đảo Cô Tô mà tác giả đã thu nhận được trong chuyến ra thăm đảo.

c. Giải nghĩa từ khó:

- Ngư dân: người đánh cá.

- Chài: Lưới đánh cá, nghề đánh cá.

- Ghe: Thuyền nhỏ.

Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản

- Bài văn có thể chia làm mấy đoạn? Nêu nội dung chính của từng đoạn?

- Như vậy, bài văn có 3 nét cảnh. Nét cảnh nào hấp dẫn hơn cả đối với em?

- Học sinh: Cảnh mặt trời mọc, vì cách tả cảnh đặc sắc gây ấn tượng mới lạ về cảnh tượng lộng lẫy, kì ảo.

Cũng có thể là cảnh sinh hoạt của con người vì nó đã gợi sự sống thanh bình, giản dị, hạnh phúc nơi đây.

- Em có nhận xét gì về bức tranh minh hoạ trong sách giáo khoa?

- Học sinh: Bức tranh minh hoạ toàn cảnh Cô Tô trong trẻo, sáng sủa nhưng chưa tả được những sắc màu cụ thể như lời của nhà văn Nguyễn Tuân

- Gọi học sinh đọc đoạn 1

- Dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Tuân, cảnh Cô Tô sau cơn bão hiện lên qua các chi tiết nào?

- ở đây, lời văn miêu tả có gì đặc sắc về cách dùng từ?

GV bình: Tính từ vàng giòn tả đúng sắc vàng khô của cát biển, một thứ sắc vàng có thể tan ra được. đó là sắc vàng riêng của cát Cô Tô trong cảm nhận của tác giả.

- Nhận xét về nghệ thuật miêu tả của tác giả?

- Lời văn miêu tả của tác giả đã có sức gợi lên một cảnh tượng thiên nhiên như thế nào trong cảm nhận của em?

- Tác giả có cảm tưởng gì khi ngắm toàn cảnh Cô Tô?

- Em hiểu gì về tác giả qua cảm tưởng đó của ông?

II. Đọc hiểu văn bản:

1. Tìm hiểu chung về văn bản:

- Phương thức biểu đạt: Miêu tả + biểu cảm.

- Thể loại: kí.

- Bố cục: Chia làm ba phần.

a) Phần 1: Từ đầu đến "ở đây" - Toàn cảnh Cô Tô một ngày sau bão (Điểm nhìn miêu tả: trên nóc đồn biên phòng Cô Tô).

b) Phần 2: Từ "Mặt trời" đến "nhịp cánh": Cảnh mặt trời lên trên biển Cô Tô (vị trí: Nơi đầu mũi đảo).

c) Phần 3: còn lại: Cảnh buổi sớm trên đảo Thanh Luân (vị trí từ cái giếng nước ngọt ở rìa đảo).

2. Phân tích:

a. Cảnh Cô Tô sau cơn bão:

- Trong trẻo, sáng sủa;

- Cây thêm xanh mượt

- Nước biển lam biếc đậm đà

- Cát vàng giòn hơn

- Cá nặng lưới

=> Sử dụng các tính từ gợi tả sắc màu vừa tinh tế vừa gợi cảm (Trong trẻo, sáng sủa, xanh mượt, lam biếc, vàng giòn).

- Nghệ thuật miêu tả: bao quát từ trên cao thu lấy những hình ảnh chính đập vào mắt. Qua đó thể hiện tài quan sát và cách lựa chọn từ ngữ trong vốn từ vựng giàu có của tác giả.

=> Một bức tranh phong cảnh biển đảo trong sáng, phóng khoáng, lộng lẫy.

- "Tác giả càng cảm thấy yêu mến hòn đảo như bất cứ người chài nào đã từng sinh ra và lớn lên theo mùa sóng ở đây". => Tác giả còn cảm thấy Cô Tô tươi đẹp gần gũi giống như quê hương của chính mình. Tác giả là người yêu mến, gắn bó với thên nhiên, đất nước.