Giáo án Ngữ văn 12: Ôn tập phần văn học Lớp 12 kì 2 (Tiết 3)
1. Kiến thức
Tóm tắt và hệ thống lại những kiến thức cơ bản về văn học Việt Nam (truyện, kịch từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ 20) và văn học nước ngoài đã học trong sách giáo khoa ngữ văn 12 tập II; Vận dụng những kiến thức này một cách linh hoạt, sáng tạo.
2. Kĩ năng
Củng cố năng lực phân tích văn học theo mỗi cấp độ: tác phẩm, hình tượng, ngôn ngữ văn học....
3. Thái độ, tư tưởng
Tình yêu đối với văn chương.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Kỹ năng chung: kỹ năng giải quyết vấn đề, sáng tạo, hợp tác, tự quản, cảm thụ thẩm mĩ.
- Kỹ năng chuyên biệt: Kỹ năng giao tiếp tiếng Việt
B. Phương tiện thực hiện
1. Giáo viên
Soạn bài và chuẩn bị tài liệu để giảng dạy sách giáo khoa, sách giáo viên, Thiết kế bài học
2. Học sinh
Đọc kĩ sách giáo khoa và trả lời các câu hỏi ở phần hướng dẫn học bài
C. Phương pháp
Giáo viên giảng giải bài học bằng những phương pháp: Đọc sáng tạo, tái hiện, gợi tìm, thảo luận, so sánh, thuyết giảng.
D. Hoạt động dạy & học
1. Ổn định tổ chức lớp
Sĩ số lớp:.......................
2. Kiểm tra bài cũ
- Giáo viên cho học sinh chuẩn bị tại nhà theo hệ thống câu hỏi ở sách giáo khoa.
- Ngoài ra, ôn tập những tác phẩm dựa vào những vấn đề chính dưới đây:
+ Trình bày về tác giả, hoàn cảnh ra đời của mỗi tác phẩm.
+ Trình bày ngắn gọn cốt truyện.
+ Học thuộc 1 vài đoạn văn hay, tiêu biểu.
+ Hiểu rõ chủ đề, ND chính nêu ra trong tác phẩm.
3. Bài mới
Hoạt động 1. Trải nghiệm
Hoạt động của Giáo viên | Hoạt động của Học sinh |
---|---|
Hoạt động 3. Thực hành Tiến hành ôn tập văn học nước ngoài 1, Vai trò tư tưởng và đặc trưng nghệ thuật của truyện ngắn "Số phận con người" của Sô-lô-khốp.
(Giáo viên yêu cầu học sinh tự đọc lại phần tổng kết bài "Số phận con người", Dựa vào đó để phát biểu thành hai ý cơ bản. Học sinh làm việc độc lập và trình bày) |
II. ÔN TẬP VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI 1. Số phận con người của Sô-lô-khốp + Ý nghĩa tư tưởng: "Số phận con người" của Sô-lô-khốp đã làm cho ta suy nghĩ nhiều hơn tới số phận của mỗi người cụ thể sau chiến tranh. Truyện ngắn đã khẳng định 1 lối viết mới về chiến tranh: không né tránh mất mát, không say với chiến thắng mà biết cảm thông, chia sẻ sự đau khổ tột cùng của con người sau chiến tranh. Qua đó củng cố lòng tin đối với con người. "Số phận con người" nói lên sức mạnh của lòng nhân ái, tinh thần trách nhiệm, nghị lực của con người. Tất cả các điều đó sẽ giúp đỡ con người vượt qua số phận. + Nét đặc sắc nghệ thuật: "Số phận con người" có sức rung động vô tận của chất trữ tình sâu lắng. Tác giả đã sáng tạo ra một hình thức trần thuật độc đáo, xen kẽ nhịp nhàng giọng điệu của người kể (tác giả và nhân vật chính). Sự kết hợp độc đáo giữa chất trữ tình của tác giả và chất trữ tình nhân vật đã mở rộng và khơi dậy tối đa cảm xúc suy nghĩ, liên tưởng phong phú cho người đọc |
2, Ở truyện ngắn Thuốc, Lỗ Tấn lên án căn bệnh nào của người Trung Quốc đầu TK XX? Đặc trưng nghệ thuật của tác phẩm? (Giáo viên yêu cầu học sinh tự đọc lại phần tổng kết bài "Thuốc", qua đó nhằm trình bày thành hai ý chính. Học sinh làm việc độc lập và trình bày) |
2. Truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn + Lỗ Tấn lên án các căn bệnh của người Trung Quốc đầu TK XX: - Bệnh u mê, lạc hậu của người dân. - Bệnh xa rời quần chúng của những người cách mạng tiên phong. + Đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn: - Cốt truyện đơn giản mà hàm súc. - Những chi tiết, hình tượng cùng giàu ý nghĩa tượng trưng. Nhất là hình ảnh cái bánh bao tẩm máu, hình tượng con đường, hình tượng vòng hoa trên mộ Hạ Du,... - Không gian, thời gian của truyện là 1 tín hiệu nghệ thuật có ý nghĩa. |
3, Vai trò biểu tượng của đoạn trích "Ông già và biển cả" của Hê-ming-uê? (Giáo viên hướng dẫn học sinh tư đọc lại bài Ông già và biển cả, Dựa vào đó để trao đổi. Học sinh làm việc độc lập và trình bày)
Hoạt động 4. Ứng dụng GV: Nhận định của em về nguyên lý ″ tảng băng trôi″? chứng minh bằng việc phân tích đoạn trích ″ Ông già và biển cả″ - Hê-ming-uê. Học sinh suy nghĩ và trình bày. |
3. Đoạn trích Ông già và biển cả của Hê-ming-uê Ý nghĩa biểu tượng của đoạn trích Ông già và biển cả của Hê-ming-uê + Ông lão và con cá kiếm. 2 hình ảnh có 1 vẻ đẹp song song tương đồng trong 1 tình huống căng thẳng đối lập. + Ông lão biểu tượng cho nét đẹp của con người trong việc theo đuổi ước mơ giản dị mà rất to lớn của đời mình. + Con cá kiếm là hiện thân cho tính chất kiêu hùng vĩ đại của thiên nhiên. + Trong mối liên hệ phức tạp của thiên nhiên với con người, thiên nhiên không phải lúc nào cũng là kẻ thù. Con người và thiên nhiên đồng thời có thể là bạn và là đối thủ của nhau. Con cá kiếm là tượng trưng cho các ước mơ vừa bình thường, giản dị nhưng lại rất khác thường, cao siêu mà ai cũng từng theo đuổi ít nhất 1 lần trong cuộc đời. - Chứng tỏ nguyên lý "tảng băng trôi" của Hê-ming-uê. Có thể so sánh với nguyên lý "ý tại ngôn ngoại" của văn chương phương Đông. - Phân tích, ví dụ từ đoạn trích ″ Ông già và biển cả″: đoạn ông lão Xantiagô khuất phục con cá kiếm to lớn. - Thể hiện rõ 1 phần nổi, 7 phần chìm. - Đề tài; ý nghĩa tư tưởng; những biện pháp nghệ thuật. |
Hoạt động 5. Bổ sung
4. Củng cố
Vai trò tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn "Số phận con người, Thuốc".
Vai trò biểu tượng trong đoạn trích "Ông già và biển cả"
5. Dặn dò
- Học bài cũ.
- Hoàn thiện cương ôn tập những tác phẩm văn học thuộc sách giáo khoa Ngữ văn 12.
STT |
Tiêu đề tác phẩm |
Thể loại |
Hoàn cảnh ra đời |
Nội dung chinh |
Nghệ thuật |
- Chuẩn bị cho bài kiểm tra tổng kết ở cuối năm.
Bài trước: Giáo án Ngữ văn 12: Ôn tập phần văn học Lớp 12 kì 2 (Tiết 2) Bài tiếp: Giáo án Ngữ văn 12: Kiểm tra tổng hợp cuối năm Lớp 12