Soạn bài: Chiếc lá cuối cùng (trang 90 sgk Ngữ văn 8 tập 1)
Bố cục chia thành 3 phần:
- Phần 1 - (từ đầu…Hà Lan): Giôn-xi tuyệt vọng và buông xuôi sự sống của mình.
- Phần 2 - (tiếp…vịnh Naplơ): Giôn-xi hồi sinh khi nhìn thấy chiếc lá thường xuân cuối cùng.
- Phần 3 - (còn lại): Chiếc lá – kiệt tác nghệ thuật chiếc lá cuối cùng của cụ Bơ-men.
Nội dung bài học
Tình yêu thương cao cả có thể mang lại sự hồi sinh cho một con người. Truyện được xây dựng với rất nhiều tình tiết hấp dẫn, sử dụng kết cấu đảo ngược tình huống 2 lần để gây hứng thú cho người đọc.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
+ Tấm lòng thương yêu và hành động quên mình của cụ Bơ-men với Giôn-xi:
- Lo sợ chiếc lá cuối cùng sẽ rụng và Giôn-xi sẽ ra đi.
- Cụ bất chấp đêm mưa bão để vẽ chiếc lá, hi sinh mạng sống của bản thân để cứu Giôn-xi.
+ Việc bỏ qua chi tiết đó đã tạo nên các tình tiết bất ngờ, gây xúc động cho người đọc.
+ Chiếc lá chính là một kiệt tác vì:
- Nó giống như một chiếc lá thật, có thể đánh lừa được con mắt của một người họa sĩ như Giôn-xi.
- Nó được vẽ bằng cả tình yêu thương cao cả giữa con người với con người.
Câu 2:
+ Cụ Bơ-men không cho Xiu biết ý định vẽ chiếc lá, và Xiu cũng không hề biết được chuyện cụ Bơ-men bị ốm nặng sau đêm mưa bão đó.
+ Nếu Xiu biết được chuyện đó thì câu chuyện sẽ kém hấp dẫn:
- Vì Xiu sẽ ngăn cản cụ Bơ-men làm việc nguy hiểm đến tính mạng.
- Không tạo được bất ngờ cho truyện.
Câu 3:
+ Nguyên nhân dẫn tới sự hồi sinh của Giôn-xi: cô thấy chiếc lá thường xuân bé nhỏ còn có sức sống phi thường sau một đêm mưa bão, vậy nên cô nhận ra rằng mình từ bỏ sự sống là tội lỗi lớn.
+ Tác giả đã kết thúc truyện như vậy với mục đích tạo ra một cái kết mở, gợi nhiều suy nghĩ và liên tưởng cho người đọc.
Câu 4:
+ Hiện tượng đảo ngược tình huống 2 lần:
- Lần 1: Giôn-xi yêu cầu kéo rèm lên lần thứ 2, cứ ngỡ chiếc lá cuối cùng đã rụng nhưng nó vẫn còn đó.
- Lần 2: Chiếc lá đó thực ra là giả, nó chính là bức vẽ của cụ Bơ-men, người đã bị chết vì viêm phổi nặng.
Bản 2/ Soạn bài: Chiếc lá cuối cùng (siêu ngắn)
Bố cục chia thành 3 phần:
- Phần 1 - (từ đầu... Hà Lan): Giôn-xi mắc bệnh nặng, cô tuyệt vọng nằm chờ chết
- Phần 2 - (tiếp... chăm nom- thế thôi): Giôn-xi vượt qua căn bệnh.
- Phần 3 - (còn lại): sự thật về tác phẩm chiếc lá cuối cùng
Tóm tắt
Xiu và Giôn –xi là 2 nữ họa sĩ nghèo sống hòa thuận với nhau trong một khu nhà trọ. Cụ Bơ-men là một hoạ sĩ già cũng sống ở đó với họ, cả đời cụ luôn khao khát sẽ vẽ được một kiệt tác nhưng chưa thoả ý. Giôn-xi bị bệnh viêm phổi, cô không muốn chữa trị, tuyệt vọng không muốn sống tiếp nữa. Hằng ngày cô ngắm những chiếc lá thường xuân qua cửa sổ và đợi chiếc lá cuối cùng rơi thì cô cũng chết. Biết được ý định đó của Giôn-xi, cụ Bơ- men đã âm thầm vẽ chiếc lá thường xuân cuối cùng lên cửa sổ vào đêm mưa gió. Giôn-xi nhìn chiếc lá cuối cùng vẫn còn đó sau một đêm mưa bão nên quyết tâm vực lại mình, cuối cùng cô đã chiến thắng căn bệnh. Còn cụ Bơ-men thì qua đời vì sưng phổi khi sáng tạo kiệt tác chiếc lá cuối cùng để cứu mạng sống của Giôn-xi.
Câu 1:
- Các chi tiết trong văn bản đã nói lên tấm lòng yêu thương mà cụ Bơ-men dành cho Giôn-xi là:
+ Lo lắng cho Giôn-xi: sợ sệt khi nhìn thấy những chiếc lá thường xuân đua nhau rơi rụng xuống
+ Suy nghĩ tìm cách cứu Giôn-xi
+ Âm thầm đội mưa để vẽ chiếc lá cuối cùng để cứu Giôn-xi
- Nhà văn đã bỏ qua không kể sự việc cụ đã vẽ chiếc lá cuối cùng lên cửa sổ trong đêm mưa tuyết vì muốn tạo ra sự bất ngờ và sự hấp dẫn ở cuối câu chuyện.
- Có thể nói chiếc lá cụ Bơ-men vẽ là một kiệt tác vì:
+ Nó giống y như một chiếc thật
+ Thể hiện tấm lòng hy sinh của cụ Bơ-men
+ Cứu mạng sống của Giôn-xi
Câu 2:
- Bằng chứng đã chứng minh Xiu không hề biết được chuyện cụ Bơ-men có ý định vẽ một chiếc lá thay cho chiếc lá cuối cùng rơi rụng xuống là:
+ Khi Giôn-xi đòi kéo tấm mành lên, Xiu miễn cưỡng làm theo một cách chán nản
+ Xiu cũng vô cùng ngạc nhiên như chính Giôn- xi ngạc nhiên khi thấy chiếc lá cuối cùng vẫn còn ở đó sau đêm mưa gió
+ Chỉ khi bác sĩ nói cho Xiu biết cụ Bơ- men ốm cô mới biết
- Nếu Xiu được biết thì câu truyện sẽ không còn sức hấp dẫn, vì người đọc sẽ không thể thấy hết được sự chăm sóc, tình yêu thương và tấm lòng của Xiu dành cho Giôn-xi.
Câu 3:
- Phản ứng trước 2 lần kéo mành:
+ Lần 1: Giôn-xi sợ chiếc lá thường xuân cuối cùng rơi rụng, Xiu rất lo lắng.
+ Lần 2: Cả Giôn-xi và Xiu đều ngạc nhiên và sững sờ khi nhìn thấy chiếc lá vẫn còn trên cây.
- Nguyên nhân dẫn tới sự hồi sinh của Giôn-xi:
+ Vì cô thấy hình ảnh chiếc lá thường xuân giàu sức sống sau một đêm mưa to gió lớn
+ Giôn-xi không muốn phụ tấm lòng của cụ Bơ-men và Xiu.
Bài trước: Soạn bài: Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (trang 84 sgk Ngữ văn 8 tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Chương trình địa phương (phần tiếng việt) (trang 91 sgk Ngữ văn 8 tập 1)