Tính từ và cụm tính từ (trang 155 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Câu 1 (trang 155 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Dưới đây là 5 câu của 5 ông thầy bói nhận xét về con voi (trong truyện Thầy bói xem voi). Tìm cụm tính từ trong những câu ấy.
a, Nó sun sun như con đỉa.
b, Nó chần chẫn như cái đòn càn.
c, Nó bè bè như cái quạt thóc.
d, Nó sừng sững như cái cột đình.
đ, Nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Trả lời:
Câu | Cụm tính từ |
---|---|
a | sun sun như con đỉa |
b | chần chần như cái đòn càn |
c | bè bè như cái quạt thóc |
d | sừng sững như cái cột đình |
đ | tun tủn như cái chổi sể cùn |
Câu 2 (trang 156 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Trong truyện "Ông lão đánh cá và con cá vàng", ông lão tội nghiệp đã phải ra biển 5 lần để cầu xin con cá thỏa mãn lòng tham không đáy của người vợ. Mỗi lần như vậy, cảnh biển được miểu tả một khác. Hãy so sánh cách sử dụng tính từ và động từ trong 5 câu văn tả biến ấy và cho biết những khác biệt đó đã nói lên điều gì.
Trả lời:
Mỗi lần ông lão đánh cá ra đến, biển lại càng thêm nổi sóng giữ dội hơn, không còn là mặt biển êm ả như ban đầu. Sự thay đổi của biển cả có sự tăng tiến để thể hiện sự giận dữ của thiên nhiên trước những yêu cầu ngày càng quá quắt và vô lý của mụ vợ ông lão.
Câu 3 (trang 156 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Quá trình thay đổi từ không đến có, rồi từ có về không trong đời sống của vợ chồng ông lão đánh cá (truyện Ông lão đánh cá và con cá vàng) thể hiện qua cách sử dụng các tính từ trong các cụm danh từ sau đây như thế nào?
a, cái máng lợn đã sứt mẻ → một cái máng lợn mới → cái máng lợn sứt mẻ.
b, một túp lều nát → một ngôi nhà đẹp → một tòa lâu đài to lớn → một cung điện nguy nga → túp lều nát ngày xưa.
Trả lời:
Cụm tính từ đầu tiên và cụm tính từ cuối cùng là giống nhau, tác giả đã dùng chúng bằng phép lặp lại để nhấn mạnh về sự tan biến của những thứ mà mụ vợ tham lam đã ước, những thứ còn lại cuối cùng cũng chính là những thứ ở xuất phát điểm ban đầu.
Câu 4. Hãy tìm các tính từ (cụm tính từ) trong phần trích dưới đây và cho biết tính từ (cụm tính từ) nào bổ nghĩa cho động từ, danh từ.
Trả lời:
a, Lễ cưới của họ tổ chức tưng bừng nhất kinh kì...
b, ... nó (ếch) thì oai giống như một vị chúa tể.
c, Quen thói cũ, ếch đi lại nghênh ngang khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt ngước lên nhìn lên bầu trời, không thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
a, tưng bừng nhất kinh kì
b, oai như một vị chúa tể
c, đi lại nghênh ngang khắp nơi
nhâng nháo đưa cặp mắt ngước lên nhìn lên bầu trời
Câu 5. Tìm các cụm tính từ có phụ ngữ so sánh được sử dụng thường xuyên trong lời nói hằng ngày.
Những cụm tính từ có phụ ngữ so sánh là: đen như củi cháy, nhanh như chớp, dữ như hổ.
Trả lời:
Đặt câu:
- Chiếc xe phóng nhanh như chớp.
- Thằng bé đen như củi cháy.
- Tính tình của nó rất khó ưa, lúc nào cũng hung dữ như hổ.
Câu 6. So sánh sự khác nhau giữa các cách nói dưới đây:
Trả lời:
- Giỏi nói - nói giỏi
- Đẹp người - người đẹp
+ Phân biệt nói giỏi với giỏi nói: giỏi nói là tính từ, chỉ các người hoạt ngôn, lợi khẩu; nói giỏi là chỉ hành động nói có tính chất giỏi (tốt).
+ Phân biệt người đẹp và đẹp người : đẹp người là tính từ là chỉ những người có phẩm chất và tính cách tốt; người đẹp là danh từ là chỉ những người có ngoại hình đẹp.
Bài trước: Mẹ hiền dạy con (trang 152 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng (trang 164 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)