Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng (trang 164 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Câu 1 (trang 164 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Hãy kể ra các chi tiết nói về nhân vật Thái y lệnh họ Phạm, Từ đó:
a, Trả lời các câu hỏi dưới đây:
- Vị thái y lệnh là một người thế nào?
- Trong các hành động của ông, điều gì đã khiến em cảm phục nhất và suy nghĩ nhiều nhất?
b, Phân tích, bình luận lời đối thoại của vị Thái y họ Phạm với quan Trung sứ: "Ngài đáp: Tôi có mắc tội... tôi xin chịu tội"
Trả lời:
Vị Thái y lệnh cứu người trên cả nguyên tắc y học và đạo đức, bệnh nặng và bệnh nguy kịch phải cứu trước, bệnh nhẹ có thể để sau. Trước lời đe dọa của viên Trung sứ, Thái y không cảm thấy run sợ, lấy tính mệnh ra để gìn giữ y đức, bảo vệ nguyên tắc cứu người của mình. Thái y lệnh là một người thầy thuốc thương người nghèo, có lòng nhân từ, đã dùng tiền của của bản thân để cứu chữa cho những người nghèo mà yêu cầu phải trả công hay trả ơn.
Câu 2 (trang 165 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Trước cách xử lý của Thái y lệnh, thái độ của vua Trần Anh Vương có diễn biến như thế nào? Qua đó nhân cách của vua Trần Anh Vương được thể hiện ra sao?
Trả lời:
Thái độ của vua Trần Anh Vương:
- Lúc đầu: quở trách vị thái y
- Lúc sau: khen ngợi vị thái y, thể hiện sự hài lòng, mừng rỡ của mình vì đất nước có một vị thầy thuốc vừa có tâm vừa có tài.
- Nhận xét về nhân cách của vua Trần Anh Vương: là một vị vua công bằng, anh minh, biết lo lắng cho nhân dân cho đất nước, trọng người tài giỏi có đức hạnh.
Câu 3 (trang 165 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Qua câu chuyện Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng có thể rút ra bài học gì cho những người làm nghề y hôm nay và tương lai?
Trả lời:
Bài học rút ra:
- Thầy thuốc cần phải thương yêu người bệnh
- Thầy thuốc phải hết lòng chữa bệnh cho bệnh nhân
- Thầy thuốc cần phải giữ đúng nguyên tắc cứu người
- Thầy thuốc chữa bệnh không được phân biệt giàu nghèo và địa vị xã hội
- Thầy thuốc không chịu khuất phục trước quyền uy
Câu 4 (trang 165 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Hãy so sánh nội dung y đức đã được nêu ở văn bản Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng với văn bản kể chuyện về Tuệ Tĩnh.
Trả lời:
- Những điểm giống nhau: Hai vị thầy thuốc trong 2 truyện đều là những người thầy thuốc hết lòng cứu chữa cho bệnh nhân, chữa bệnh không phân biệt địa vị xã hội hay giàu nghèo mà theo nguyên tắc, theo y đức.
- Các điểm bổ sung cho nhau:
+ Thái y lệnh bổ sung cho Tuệ Tĩnh: Người thầy thuốc cần phải giữ đúng nguyên tắc chữa bệnh cứu người của chính mình kể cả khi có sự nguy hiểm đến tính mạng.
+ Tuệ Tĩnh bổ sung cho Thái y lệnh: chữa trị cho người bệnh mà không cần đến trả công hay báo đáp công ơn.
Câu 5. Có người cho rằng: Có người cho rằng: Thái y lệnh có thể bị bắt giam hoặc bị tử hình khi từ chối quan Trung sứ. Nếu điều này xảy ra thì Thái y lệnh sẽ không còn cơ hội để chữa bệnh cho dân nghèo; còn nếu ông hi sinh một trường hợp cứu người đang bị bệnh nặng như trong truyện để vào vương phủ chữa bệnh thì ông được sống để tiếp tục cứu thêm nhiều người nghèo bị bệnh khác.
Em hãy tranh luận với ý kiến trên.
Trả lời:
- Nếu Thái y lệnh làm như vậy thì suốt đời sẽ phải ân hận vì đã bỏ mặc một người bệnh đang nguy kịch.
- Hơn nữa, Thái Anh Vương là vị vua sáng suốt, anh minh, sẽ có cách xử trí thỏa đáng, Thái y lệnh ắt hẳn phải rất tin tưởng vào vị vua mà mình đang trung thành.
Câu 6 (trang 165 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Một bậc lương y chân chính theo mong mỏi của vua Trần Anh Vương phải là người như thế nào? Hãy so sánh nội dung đó với nội dung trong lời thề của Hi-pô-cờ-rát được trích trong phần Đọc thêm.
Trả lời:
- Lương y chân chính theo mong mỏi của vua Trần Anh Vương là một người: người không chỉ có tài chữa bệnh mà con có tấm lòng nhân đức, thương xót bệnh nhân.
- So sánh:
+ Giống nhau: Đều chữa bệnh miễn phí cho tất cả người nghèo.
+ Khác nhau: Lời thề của Hi-pô-cờ-rát vẫn nhắc đến chuyện thù lao, chỉ là ở mức thù lao không quá đáng, còn Thái y lệnh hoàn toàn không đề cập tới chuyện thù lao.
Câu 7 (trang 165 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Nhan đề của văn bản này nguyên văn là chữ Hán là Y thiện dụng tâm. Có sách lại dịch nhan đề trên là Thầy thuốc giỏi ở tấm lòng, ở đây lại dịch là: Thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng. Vậy có gì khác nhau? Em tán thành với cách nào? Vì sao?
Trả lời:
- Cụm từ cốt nhất có vai trò hết sức quan trọng trong nhan đề
- Phải giữ lại cụm từ này bởi vì nếu bỏ đi thì cả câu nói sẽ bị hiểu nhầm là thầy thuốc chỉ cần có tấm lòng là đủ, nhưng thầy thuốc cần phải có cả chuyên môn tốt và khả năng cứu chữa.
Câu 8. Hãy đọc đoạn thơ của Nguyễn Đình Chiểu ở phần Đọc thêm sau đó cho biết đoạn thơ này bổ sung điều gì về y đức cho bài thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng?
Trả lời:
Ý nghĩa về bổ sung về y đức của đoạn thơ: xem nỗi đau của người bệnh cũng chính là nỗi đau của bản thân.
Bài trước: Tính từ và cụm tính từ (trang 155 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt) (trang 167 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)