Con Hổ có nghĩa (trang 144 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)
Câu 1 (trang 144 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Văn bản này là thuộc thể văn gì? Có mấy đoạn? Mỗi đoạn nói gì?
Trả lời:
a, Văn bản này thuộc thể văn: là loại truyện trung đại Việt Nam.
b, Chia đoạn và nội dung chính của từng đoạn:
- Đoạn 1: từ đầu đến "bà mới sống qua được"
Nội dung chính: Câu chuyện giữa con hổ đực và bà đỡ họ Trần.
- Đoạn 2: từ "Người kiếm củi tên mỗ" đến "để ở ngoài cửa nhà bác tiều"
Nội dung chính: Câu chuyện giữa con hổ trán trắng và bác tiều.
Câu 2 (trang 144 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Với văn bản này, biện pháp nghệ thuật cơ bản, bao trùm được sử dụng là biện pháp gì? Vì sao lại dựng lên chuyện "Con hổ có nghĩa" mà không phải là "Con người có nghĩa"?
Trả lời:
- Biện pháp nghệ thuật cơ bản và được sử dụng bao trùm trong truyện là: tưởng tượng hư cấu.
- Dựng lên câu chuyện "con hổ có nghĩa" sẽ tạo ra sự hấp dẫn cho chuyện kể, hơn nữa nó cũng nhấn mạnh lối sống trọng tình nghĩa, đến con vật cũng còn sống có tình nghĩa cớ sao con người lại có thể không như vậy.
Câu 3 (trang 144 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Chuyện gì đã xảy ra giữa bà đỡ họ Trần với con hổ thứ nhất và giữa bác Tiều với con hổ thứ hai? Trong mỗi câu chuyện, chi tiết nào khiến em cảm thấy thú vị? Chuyện con hổ với bác tiều so với chuyện con hổ với bà đỡ Trần có thêm ý nghĩa gì?
Trả lời:
Chuyện giữa bà đỡ họ Trần với con hổ thứ nhất | Chuyện giữa bác tiều phu với con hổ thứ hai | |
---|---|---|
Tóm tắt nội dung | Con hổ đực nhờ bà đỡ họ Trần đi đỡ đẻ cho con hổ cái. Sau khi bà đỡ Trần giúp đỡ hổ cái sinh thuận lợi thì hổ đực đào lên một cục bạc để trả ơn bà, giúp bà vượt qua mùa đói kém. | Bác tiều phu giúp con hổ trán trắng gỡ khúc xương bò bị mắc ngang họng ra. Hổ biết ơn, từ đó nhớ tới bác tiều, mang con mồi săn được đến đặt ở trước nhà. Khi bác tiều qua đời, hổ đến thăm, mỗi dịp vào ngày giỗ bác tiều nó lại mang đến con dê hoặc lợn đến để ngoài cửa nhà bác. |
Các chi tiết thú vị | Con hổ đực cầm lấy tay bà đỡ, nhìn hổ cái, chảy nước mắt. Hổ đực quỳ xuống bên 1 gốc cây, lấy chân đào lên một cục bạc rồi đưa cho bà đỡ. | Hổ dùng đầu dụi vào chiếc quan tài, gầm lên, chạy quanh quan tài mấy vòng rồi đi. Vào mỗi dịp ngày giỗ bác tiều, hổ lại mang đến dê hoặc lợn đến để ngoài cửa nhà bác tiều. |
Ý nghĩa | Đề cao lối sống biết trả ơn cho người đã giúp đỡ mình trong lúc hoạn nạn của con hổ | Ca ngợi lối sống có ân nghĩa của con hổ với bác tiều phu, đó không chỉ là sự biết ơn mà còn là tình nghĩa. |
Câu 4 (trang 144 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Truyện Con hổ có ý nghĩa đề cao, khuyến khích điều gì cần phải có trong cuộc sống của con người?
Trả lời:
Truyện con hổ có nghĩa có ý nghĩa đề cao lối sống ân nghĩa trong đạo làm người: phải biết ơn người đã giúp đỡ mình trong lúc hoạn nạn, ghi nhớ ân nghĩa đó suốt đời.
Câu 5. Vì sao tác giả lại chọn con hổ để làm nhân vật chính trong truyện mà không phải là con vật khác như con hươu, con ngựa,... ?
Trả lời:
Bởi vì con hổ vốn là một loài vật hung dữ, dữ tợn. Chọn con hổ để nói về chuyện ân nghĩa sẽ làm nhấn mạnh tính chất ca ngợi, bài học đạo đức của câu chuyện cũng trở nên sâu sắc hơn.
Câu 6. Trong dân gian, có người vẫn thờ hổ, có phải vì hổ có nghĩa hay vì một lí do nào khác?
Trả lời:
Trong dân gian có người vẫn thờ hổ bởi vì sức mạnh của nó, hổ được xem là chúa sơn lâm, nên dân gian xem loài hổ là con vật linh thiêng, thờ hổ với mục đích cầu cho mọi việc được nâng đỡ, được bảo trợ.
Bài trước: Luyện tập kể chuyện tưởng tượng (trang 134 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1) Bài tiếp: Động từ (trang 147 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)