Trang chủ > Lớp 6 > Giải VBT Ngữ văn 6 > Chỉ từ (trang 138 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)

Chỉ từ (trang 138 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1)

Câu 1 (trang 138 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Tìm chỉ từ trong các câu dưới đây. Xác định chức vụ và ý nghĩa của các chỉ từ ấy.

a, Vua cha xem qua một lượt sau đó dừng lại trước chồng bánh của Lang Liêu, rất hài lòng, bèn gọi lên hỏi. Lang Liêu đã đem giấc mộng gặp thần ra để kể lại cho vua nghe. Vua cha ngẫm nghĩ rất lâu rồi quyết định chọn hai thứ bánh ấy để tế Trời, Đất cùng Tiên vương.

b, Đấy vàng, đây cũng đồng đen

Đây hoa thiên lí, đây sen Tây Hồ

c, Nay ta đưa năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên non, chia nhau để cai quản các phương.

d, Từ đó nhuệ khí của nghĩa quân ngày một tăng lên.

Trả lời:

Chỉ từ Chức vụ
a ấy xác định 2 loại bánh được chọn là bánh của hoàng tử Lang Liêu
b đấy, đây xác định vị trí của sự vật trong không gian
c nay xác định thời gian của câu nói
d từ đó xác định thời gian sự việc diễn ra

Câu 2 (trang 138 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Thay các cụm từ in đậm sau đây bằng các chỉ từ thích hợp và sau đó giải thích vì sao cần thay như vậy

a, Giặc tan vỡ. Đám tàn quân hoãng loạn giẫm đạp lên nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc (Sóc Sơn). Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa, tráng sĩ lên đỉnh núi, cởi áo giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay về trời.

b, Người ta còn nói khi ngựa sắt thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một ngôi làng, cho nên làng bị lửa thiêu cháy đó về sau này gọi là làng Cháy.

Trả lời:

Cụm từ Chỉ từ thay thế Giải thích
đến chân núi Sóc đến nơi tránh sử dụng lặp từ, người đọc cũng có thể hiểu được đến nơi đấy cũng chính là đến chân núi Sóc
làng bị lửa thiêu cháy làng ấy tránh sử dụng lặp từ, làng ấy có tính xác định thay cho làng bị lửa thiêu cháy

Câu 3 (trang 138 SGK Ngữ Văn 6 Tập 1): Có thể thay thế các chỉ từ trong đoạn sau đây bằng các từ hoặc cụm từ nào không? Đưa ra nhận xét về tác dụng của chỉ từ.

Năm ấy, đến lượt Lí Thông nộp mạng. Mẹ con hắn đã nghĩ kế lừa Thạch Sanh chết thay. Chiều hôm đó, chờ Thạch Sanh đi kiếm củi về, Lí Thông đã dọn sẵn một mâm rượu thịt ê hề mời ăn, rồi bảo:

- Đêm nay, đến phiên anh đi canh miếu thờ, ngặt vì dở cất mẻ rượu, em chịu khó đi thay anh, đến sáng thì về.

Trả lời:

Câu 4. Tìm các chỉ từ trong các câu dưới đây và cho biết ý nghĩa của chúng:

a, Có một con ếch đã sống lâu ngày trong một cái giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con cua, ốc, nhái bé nhỏ. Hằng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp khiến vang động cả giếng, khiến những con vật kia rất hoảng sợ.

b, Quan nghĩ thầm, nhất định nhân tài ở đây rồi, không phải tìm đâu mất công.

c, Bà mẹ về nói với Sọ Dừa, nghĩ là con thôi hẳn việc đòi cưới vợ. Không ngờ Sọ Dừa bảo với mẹ rằng sẽ có đủ các thứ ấy.

Trả lời:

Chỉ từ Ý nghĩa
a

nọ

kia

xác định vị trí của cái giếng trong không gian

xác định những con vật hoảng sợ là những vật nhỏ bé sống cạnh ếch

b đây xác định vị trí diễn ra sự việc
c ấy xác định các thứ mà Sọ Dừa và mẹ nói đến là các thứ mà phú ông đã yêu cầu.

Câu 5. Phân biệt ý nghĩa, tác dụng của các từ này, kia trong những câu dưới đây:

Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia (1), chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang cày ruộng: cha đánh trâu cày, con đập đất. Quan bèn dừng ngựa lại và hỏi:

- Này (1), lão kia (2)! Trâu của lão cày một ngày được mấy đường?

... - Thế xin hỏi ông câu này (2) đã...

Trả lời:

Từ Ý nghĩa, tác dụng
kia (1) là phó từ, xác định vị trí của ngôi làng trong câu nói
này (1) là từ để hô gọi
kia (2) là từ để gọi người khác khi chưa biết tên
này (2) là phó từ, xác định câu mà em bé muốn hỏi viên quan

Câu 6. Chỉ từ ấy có thể có ý nghĩa trỏ về không gian hay thời gian, hay cả hai? Đặt câu với từng ý nghĩa của từ ấy.

Trả lời:

Chỉ từ ấy có ý nghĩa trỏ cả về thời gian và không gian

Đặt câu:

- Cái bút màu đen đang đặt trên chiếc bàn ấy (ý nghĩa trỏ về không gian)

- Năm ấy, mưa bão lớn, nhà tôi bị ngập (ý nghĩa trỏ về thời gian).