Tập làm văn: Luyện tập miêu tả các bộ phận của cây cối (trang 41 sgk Tiếng Việt 4)
Câu 1 (trang 41): Đọc và nhận xét các đoạn văn miêu tả thân, gốc của một số loài cây. Theo em cách miêu tả của tác giả trong mỗi đoạn văn trên có gì đáng lưu ý.
Giải đáp:
1. Đoạn văn miêu tả lá bàng của Đoàn Giỏi Tác giả đã mô tả lại màu sắc của chiếc lá bằng những biến đổi theo từng thời kì: mùa xuân đến lá bàng mới nảy trông theo như những ngọn lửa xanh. Mùa hè đến, lá lên đã dày hơn và mang màu xanh ngọc bích. Mùa thu lá chuyển sang màu xanh lục. Mùa đông đến, khi sắp rụng lá bàng có màu đồng hun.
2. Đoạn văn: tả cây bàng thay lá của tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường: Tác giả đã chọn thời kì bàng thay lá với sự xuất hiện của những lộc non và phát triển thành búp lá non với các giai đoạn phát triển khác nhau. Sau đó lại miêu tả sự xuất hiện của lứa lộc tiếp theo. Lứa lộc này có màu đỏ đọt. (Khi mô tả, tác giả luôn chú trọng dùng các từ ngữ so sánh).
3. Đoạn 3: Tả cây sồi già của tác giả Lép-tôn-xtôi. Tác giả đã chọn thời khắc từ mùa đông chuyển sang mùa hè với sự thay đổi của cây sồi: từ thân cây nứt nẻ đầy sẹo, già cỗi đã lột xác thành một cây sồi có một sức sống mới: vòm lá xum xuê tán tỏa rộng. Ngoài các hình ảnh so sánh, tác giả còn sử dụng biện pháp nhân hóa để tạo cho đoạn văn miêu tả cây càng thêm sinh động cuốn hút người đọc.
4. Đoạn 4: Tả cây tre của tác giả Bùi Ngọc Sơn. Tác giả đã tả một bụi tre gồm nhiều cây tre già và búp măng non. Những đặc điểm nổi bật của loài tre: gai góc, rậm rạp, bù xù. Tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh để làm cho lời văn cụ thể hơn và cũng có giá tri gợi hình, gợi tả cao hơn.
Bài trước: Tập đọc: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ (trang 49 sgk Tiếng Việt 4) Bài tiếp: Luyện từ và câu: Mở rộng vốn từ: Cái đẹp (trang 52 sgk Tiếng Việt 4)