Luyện từ và câu: Giữ phép lịch sự khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị (trang 111 sgk Tiếng Việt 4)
Câu 1 (trang 111): Khi em muốn mượn bạn chiếc bút, em có thể chọn những cách nói nào sau đây?
Giải đáp:
Chọn ý (b và c):
- Lan ơi, cho tớ mượn cái bút của cậu chút nhé!
- Lan ơi, cậu có thể cho tớ mượn cái bút của cậu được không?
Câu 2 (trang 111): Khi muốn hỏi giờ một người lớn tuổi hơn, em có thể chọn những cách hỏi nào?
Giải đáp:
Chọn ý (b, c và d):
- Chú ơi, bây giờ là mấy giờ rồi ạ?
- Chú ơi, bác làm ơn cho cháu hỏi bây giờ là mấy giờ rồi ạ!
- Chú ơi, bác xem giùm cháu xem bây giờ là mấy giờ rồi ạ!
Câu 3 (trang 111):
So sánh từng cặp câu cầu khiến dưới đây về tính lịch sự của chúng. Hãy cho biết tại sao những câu khiến ấy giữ hoặc không giữ được phép lịch sự.
a. - Lan ơi, cậu cho tớ về cùng với, - Cho đi nhờ cái
b. - Chiều nay chị đến đón em nhé! - Chiều nay chị phải đến đón em đấy!
c. - Đừng có mà nói như vậy! - Theo tớ, cậu không nên nói như vậy!
d. Kéo hộ cháu cái cửa! - Chú kéo giúp cháu cái cửa này với!
Giải đáp:
a) - Lan ơi, cho tớ về cùng với (thể hiện tính lịch sự, tế nhị, tình cảm thân thiết vì có từ xưng hô) - Cho đi nhờ cái (không được lịch sự nói trống không và thiếu văn hóa)
b) - Chiều nay chị đến đón em nhé! (lịch sự, thân mật và tế nhị) - Chiều nay chị phải đến đón em đấy! (Không được lịch sự, em nói với chị mà giống như đang ra lệnh cho chị, thiếu lễ phép)
c) - Đừng có mà nói như vậy! (nói trống không và mất lịch sự) - Theo tớ, cậu không nên nói như vậy! (lịch sự và tế nhị)
d) Kéo hộ cháu cái cửa! (nói trống không, bất lịch sự, thiếu lễ phép với người lớn) - Chú kéo giúp cháu cái cửa này với! (lễ phép với người lớn, lịch sự, tế nhị )
Câu 4 (trang 112): Đặt câu khiến phù hợp với các tình huống đã cho dưới đây
Giải đáp:
Em có thể đặt câu như sau: a. Bố ơi, bố cho con xin ít tiền, con mua cuốn sổ ghi chép ạ!
b. Chú làm ơn cho cháu ngồi nhờ ở đây một lát ạ!
Bài trước: Tập làm văn: Luyện tập tóm tắt tin tức (trang 109 sgk Tiếng Việt 4) Bài tiếp: Tập làm văn: Cấu tạo của bài văn miêu tả con vật (trang 113 sgk Tiếng Việt 4)