Luyện nói: Kể chuyện theo ngôi kể kết hợp với miêu tả và biểu cảm (trang 109 Ngữ văn 8 tập 1)
Câu 1: Ôn tập về ngôi kể
a. - Kể theo ngôi kể thứ nhất là người kể xưng “tôi”, trực tiếp kể ra những gì mình đã được nghe, được thấy, được trải qua, nêu lên cảm tưởng, suy nghĩa của bản thân→ Tác dụng: có tính chân thực, cảm xúc thật của nhân vật, bộc bạch trực tiếp.
- Kể theo ngôi thứ ba là người kể ẩn mình đi, không trực tiếp lộ diện nhưng kì thực là có mặt ở khắp mọi nơi, gọi tên các nhân vật trong câu chuyện bằng chính tên của họ, kể tự do, linh hoạt→ Tác dụng: Tạo ra tính khách quan và linh hoạt cho câu chuyện.
b. Ví dụ:
- Tác phẩm dùng ngôi kể thứ nhất: Lão Hạc, Tôi đi học, Trong lòng mẹ.
- Tác phẩm dùng kể thứ ba: Cô bé bán diêm, Tức nước vỡ bờ, Đánh nhau với cối xay gió.
c. Phải thay đổi ngôi kể chuyện để câu chuyện thêm linh hoạt, sinh động, thú vị, để người kể có thể lựa chọn lọc ngôi kể phù hợp.
Câu 2: Chuẩn bị luyện nói
Muốn kể lại đoạn trích theo ngôi thứ nhất thì cần phải thay đổi: từ xưng hô (xưng tôi, gọi anh Dậu là nhà tôi / chồng tôi), lời dẫn thoại phải chuyển thành lời kể, lời miêu tả và biểu cảm cần có thêm cảm xúc của chị Dậu (“tôi”).
Luyện tập
Đoạn văn tham khảo luyện nói:
Tên người nhà lí trưởng sấn sổ xông đến giơ gậy chực đánh tôi. Tôi nhanh tay, nắm ngay lấy cây gậy của hắn, giằng co, đu đẩy với hắn và rồi buông gậy ra, áp vào vật nhau với hắn. Hai đứa trẻ con kêu khóc om sòm. Cuối cùng, hắn bị tôi túm tóc lẳng cho một cái ngã lộn nhào ra thềm.
Bài trước: Nói giảm nói tránh (trang 107 Ngữ văn 8 tập 1) Bài tiếp: Câu ghép (trang 111 Ngữ văn 8 tập 1)