Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (trang 95 Ngữ văn 8 tập 1)
1. Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự
a.
- Mở bài: từ đầu… bày la liệt trên bàn: tả cảnh buổi lễ sinh nhật.
- Thân bài: tiếp … chỉ gật đầu không nói : món quà sinh nhật đặc biệt của Trinh tặng Trang.
- Kết bài: còn lại: cảm nghĩ của Trang về món quà đặc biệt.
b. Các yếu tố:
- Bài văn kể về buổi tiệc sinh nhật của Trang, về món quà đặc biệt của Trinh. Người kể là Trang dùng ngôi kể thứ nhất.
- Câu chuyện xảy ra tại nhà Trang vào buổi sinh nhật, khi mọi người đều đã đến đông đủ để chúc mừng sinh nhật Trang, chỉ còn thiếu mỗi người bạn thân của Trang là Trinh.
- Chuyện xảy ra với các nhân vật: Trang, Trinh, Thanh, anh Toàn, các bạn của Trang. Trinh là các nhân vật chính.
- Câu chuyện diễn ra: bắt đầu từ buổi tiệc sinh nhật, từ chuyện Trang đợi mãi mà chưa thấy Trinh đến chúc mừng sinh nhật mình, khiến Trang trách móc và cảm thấy lo lắng. Đỉnh điểm của câu chuyện là ở việc Trinh đến muộn và mang theo món quà đặc biệt, và Trang đã nhận ra “âm mưu” mà Trinh đã từng nói. Sự bất ngờ nằm ở kỉ niệm đẹp của hai người trong vườn ổi.
- Yếu tố miêu tả và biểu cảm kết hợp một cách hoàn hảo khi tả người ra vào tấp nập, tả về chiếc bình hoa, chùm quả, cành ổi, trong câu trách mắng của Trang, cảm giác của Trang khi nhớ lại kỉ niệm.
c. Những nội dung của ý (b) đã được tác giả kể một cách khéo léo theo trình tự thời gian của buổi sinh nhật và dòng hồi tưởng trở ngược về quá khứ.
2. Dàn ý của một bài văn tự sự
Luyện tập
Câu 1: Văn bản Cô bé bán diêm:
a. Mở bài: Giới thiệu về cô bé bán diêm trong đêm đêm giao thừa rét mướt.
b. Thân bài: (Các sự việc được kể theo trình tự thời gian)
- Cảnh giá rét của đêm giao thừa và cảnh ngộ đáng thương.
- Bốn lần quẹt diêm:
+ Lần thứ nhất hiện ra một chiếc lò sưởi.
+ Lần thứ 2 là bàn ăn thịnh soạn.
+ Lần thứ 3 thấy một cây thông Nô-en.
+ Lần thứ t4 ư được gặp lại người bà hiền hậu.
- Kết quả: mọi thứ hiện ra trong mỗi lần quẹt diêm đều là ảo ảnh.
- Những yếu tố miêu tả và biểu cảm được kết hợp đan xen, mỗi lần cô bé quẹt diêm đều thấy ảo ảnh và cảm giác.
c. Kết bài: Kết cục cô bé bán diêm đã chết vì lạnh và đói, không ai qua đường biết về những điều kì diệu mà cô bé đã thấy trước lúc chết.
Câu 2:
Lập dàn ý cho đề bài: “Hãy kể về một kỉ niệm với một người bạn tuổi thơ khiến em không bao giờ quên”
- Mở bài: Giới thiệu khái quát về người bạn và kỉ niệm xúc động khó quên.
- Thân bài:
+ Hoàn cảnh diễn ra sự việc: không gian, thời gian… có gì đặc biệt.
+ Quá trình xảy ra sự việc: bắt đầu, diễn biến, kết thúc.
+ Điều ấn tượng nhất khiến em cảm thấy xúc động là gì? Xúc động như thế nào?
- Kết bài: Vì sao em lại nhớ mãi về kỉ niệm đó. Kỉ niệm đó có ảnh hưởng như thế nào về cuộc sống, tình cảm của em sau này.
Bài trước: Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt) (trang 91 Ngữ văn 8 tập 1) Bài tiếp: Hai cây phong (trang 100 Ngữ văn 8 tập 1)