Hai cây phong (trang 100 Ngữ văn 8 tập 1)
Làng Ku-ku-rêu nằm ven dưới chân núi. Phía trên làng, giữa có một ngọn đồi, có hai cây phong cao lớn. Hai cây phong hùng vĩ troong như những ngọn hải đăng trên núi, như biểu tượng của tâm hồn riêng, tiếng nói riêng của làng. Năm học cuối, bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim, leo lên hai cây phong cao vút để thấy bao vùng đất còn chưa từng được biết và những con sông chưa bao giờ nghe. Thuở ấy, nhân vật “tôi” chỉ cảm nhận sự gắn bó của tuổi thơ mình với hai cây phong được gọi là “Trường Đuy-sen”.
Bố cục:
- Phần 1: từ đầu…gương thần xanh: cảm nhận của nhân vật “tôi” về hai cây phong
- Phần 2: còn lại: kí ức tuổi thơ về 2 cây phong.
Câu 1:
Hai mạch kể với hai đại từ nhân xưng là “tôi” và “chúng tôi” đan xen với nhau:
- “Tôi” là người kể chuyện, là một họa sĩ đang ở hiện tại mà kể về hai cây phong.
- “Chúng tôi” là người kể nhân danh cho tất cả bọn con trai trong thời thơ ấu, người kể cũng là một trong số những đứa trẻ đó.
* Mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn. Vì “tôi” có mặt ở cả 2 mạch kể, đồng thời cũng xuất hiện ở cả phần đầu và phần cuối của văn bản. Toàn bộ bức tranh thiên nhiên đã được vẽ bằng sự ngắm nhìn cả tâm hồn và cảm nhận của nhân vật “tôi”.
Câu 2:
- Điều thu hút người kể cùng bọn trẻ:
+ Kỉ niệm bọn trẻ con chạy ào lên phá tổ chim. Chân đất, bám chắc vào các mắt mấu…chấn động cả vương quốc của loài chim. Ngồi dưới cành cây và suy nghĩ…lắng nghe tiếng gió.
+ Hai cây phong khổng lồ, nghiêng ngả đung đưa trong gió như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền.
- Ngòi bút mang đậm chất hội họa:
+ Đường nét phóng khoáng: dải thảo nguyên, đất, dòng sông, đồng cỏ, đám mây.
+ Màu sắc vừa chứa đựng đầy sức sống vừa thơ mộng vừa huyền ảo: sương trắng mờ đục, sông bạc lấp lánh, xanh thẳm biếc.
Câu 3:
- Trong mạch kể xưng “tôi”, 2 cây phong có vị trí trung tâm đã để lại ấn tượng và xúc động sâu sắc vì hai cây phong đã gắn bó với “tôi” từ khi còn bé, gắn với tình yêu quê hương da diết. Hai cây phong có vị trí đặc biệt, đi từ phía nào đến làng cũng đều thấy chúng hiện giống ra hệt như những ngọn hải đăng.
- Trong mạch kể xen lẫn miêu tả này, 2 cây phong được miêu tả một cách sống động như hai con người thật bởi nhân vật “tôi” đã hóa thân vào 2 cây phong để cảm nhận được linh hồn của nó chứ không phải chỉ đơn giản là sự quan sát của người nghệ sĩ bình thường.
Câu 4:
Em có thể lựa chọn một đoạn văn theo yêu thích để học thuộc lòng. Có thể chọn đoạn:
- Phía trên làng tôi … hai cây phong thân thuộc ấy.
- Trong làng tôi không thiếu … bốc cháy rừng rực.
- Vài năm học cuối cùng … bao la và ánh sáng.
- Tôi lắng nghe tiếng hai cây phong … Trường Đuy-sen.
Tham khảo thêm một số bài soạn văn 8 hay:
Bài trước: Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm (trang 95 Ngữ văn 8 tập 1) Bài tiếp: Nói quá (trang 101 Ngữ văn 8 tập 1)