Câu ghép (tiếp theo) (trang 122 Ngữ văn 8 tập 1)
Câu 1:
Quan hệ giữa các vế câu trong câu ghép là quan hệ nhân quả. Vế 1 là vế kết quả, những vế còn lại là nguyên nhân. Các vế được nối với nhau bằng quan hệ từ “bởi vì”.
Câu 2:
Một số quan hệ ý nghĩa có thể có giữa các vế câu:
- Quan hệ đồng thời. VD: Trời mưa càng to, chúng tôi càng thêm ướt nhẹp.
- Quan hệ điều kiện – kết quả. VD: Nếu chiếc áo này không vừa thì tôi sẽ mang trả.
- Quan hệ tương phản. VD: Tuy món quà này rất đẹp nhưng tôi không thích nó.
Luyện tập
Câu 1:
Câu 2:
a + b.
- Đoạn văn của Vũ Tú Nam: Các câu ghép là (2), (3), (4), (5). Có quan hệ ý nghĩa nhân quả.
- Đoạn văn của Thi Sảnh: Các câu ghép là (2), (3). Quan hệ ý nghĩa đồng thời.
c. Không thể tách riêng từng vế của từng câu thành một câu đơn. Vì chúng có mối liên hệ bổ sung ý nghĩa cho nhau.
Câu 3:
- Xét về lập luận có thể tách riêng từng vế của các câu ghép ấy thành các câu đơn. Vì mỗi vế đã có nội dung biểu đạt tương ứng.
- Xét về mặt biểu hiện thì các câu dài ấy diễn tả thành công tâm trạng của nhân vật, phù hợp để tả nhân vật: người già hay nói cẩn thận, chu đáo.
Câu 4:
a. Các vế thuộc câu ghép thứ 2 có quan hệ giả thiết – kết quả. Không nên tách riêng thành các câu đơn. Vì hai vế được liên kết với nhau bởi cặp quan hệ từ, chúng có ý nghĩa liên kết và gắn bó với nhau.
b. Nếu ta tách riêng từng vế của câu ghép 1 và 3 thành các câu đơn thì lời nói của nhân vật sẽ trở nên rời rạc, không diễn tả được sự khẩn thiết, khắc khoải trong hành động và lời nói của nhân vật.
Bài trước: Ôn dịch, thuốc lá (trang 121 Ngữ văn 8 tập 1) Bài tiếp: Phương pháp thuyết minh (trang 128 Ngữ văn 8 tập 1)