Luyện tập (trang 199) - Giải BT Toán 12 nâng cao
Bài 23 (trang 199 sgk Giải Tích 12 nâng cao): Giải phương trình z + (1/z) = k trong các trường hợp sau:
a) k = 1
b) k=√ 2
c) k = 2i
Bài giải:a) Khi k = 1 ta có phương trình: z + (1/z) = 1, điều kiện z ≠ 0 phương trình:
< => z2 - z + 1 = 0, có Δ = 1 - 4 = -3 = (√ 3 i)2
b) Khi k = √ 2 ta có phương trình: z2 - √ 2 z + 1 = 0
Ta có Δ = 2 - 4 = -2 = (√ 2 i)2
c) Khi k = 2i ta có phương trình: z2 - 2iz + 1 = 0
Ta có Δ = (2i)2 - 4 = -8 = (2√ 2. i)2
=> z1 = (2i - 2 √ 2 i)/2 = (1 - √ 2)i; z2 = (1 + √ 2)i
Vậy Phương trình có hai nghiệm là: (1 - √ 2)i và (1 + √ 2)i
Bài 24 (trang 199): Giải các phương trình sau và biểu diễn hình học tập hợp các nghiệm của mỗi phương trình trong mặt phẳng số phức.
a) z3 + 1 = 0
b) z4 - 1 = 0
c) z4 + 4 = 0
d) 8z4 + 8z3 = z + 1
Bài giải:a) z3 + 1 = 0
< => (z+1)(z2-z+1) = 0
b) z4 - 1 = 0
< => (z - 1)(z + 1)(z2 + 1) = 0
< => z = ±1 và z = ±i
c) z4 + 4 = 0
< => ( (z2)2 - (2i)2)2 = 0
< => (z2 - 2i)(z2 + 2i) = 0
d) 8z4 + 8z3 = z + 1
< => 8z3 (z + 1) = z + 1
< => (z + 1)(8z3 - 1) = 0
< => (z + 1)(2z - 1)(4z2 + 2z + 1) = 0
Vậy Phương trình có 4 nghiệm là:
Vậy Phương trình có 4 nghiệm là:
Bài 25 (trang 199):
a) Tìm các số thực a, b để phương trình (với ẩn z): z2 + bz + c = 0 nhận z = 1 + i làm một nghiệm.
b) Tìm các số thực a, b, c để phương trình (với ẩn z): z3 + az2 + bz + c = 0 nhận z = 1 + i làm nghiệm và cũng nhận z = 2 làm nghiệm.
Bài giải:a) Vì z = 1 + i làm nghiệm đúng của: z2 + bz + c = 0 nên: (1 + i)2 + b (1 + i) + c = 0
< => 1 + 2i - 1 + b + bi + c = 0
<=> (b + c) + (2 + b)i = 0
Vậy b = -2 và c = 2 là giá trị cần tìm.
b) Vì z = 1 + i và z = 2 là nghiệm của phương trình: z3 + az2 + bz + c = 0 nên ta có:
=> a = -4 và b = 6 và c = -4 là giá trị cần tìm.
Bài 26 (trang 199):
a) Dùng công thức lượng giác để cmr với mọi số thức φ, ta có:
(cosφ + i sinφ)2 = cos2φ + isin 2φ
Từ đó hãy tìm mọi căn bậc hai của số thức: cos2φ + isin 2φ. So sánh cách giải thích này với cách giải thích học ở bài 2.
Bài giải:a) Ta có: (cosφ + i sinφ)2 = (cos2φ - sin2φ) + 2sinφcosφi = cos2φ + isin 2φ
=> cos2φ+isin 2φ có căn bậc hai là: cosφ + i sinφ và -cosφ - i sinφ
Nhận xét: Các giải thích này rất thuận lợi cho việc tìm căn bậc hai của số phức: z = a + bi với a2 + b2 = 1
Ta có:
Theo câu a) ta có: Số cos (π /4)-i sin (π /4) có căn bậc hai là: