Trích diễm thi tập (Hoàng Đức Lương) (trang 30 sgk Ngữ văn 10 tập 2)
Câu 1:
Các nguyên nhân khiến các sáng tác thời xưa không được lưu truyền đầy đủ:
- Chỉ có thi nhân mới thấy được cái hay, cái đẹp của thi ca, ít người quan tâm đến thơ ca
- Người có học thì bận rộn khoa cử, chốn quan trường, ít người quan tâm đến thơ ca
- Có người quan tâm đến thi ca lại không đủ năng lực và sự kiên trì, thiếu tâm huyết
- Triều đình chưa quan tâm sát sao, đặt tên cho lí do này
Lí do thuộc về sự khách quan
- Thời gian hủy hoại sách vở: Trải qua các triều đại lâu dài... trôi chìm, tan nát
- Chiến tranh và hỏa hoạn làm sách ngày càng vở mai một
b, Nghệ thuật lập luận
- Nghệ thuật so sánh, liên tưởng, thơ văn như gấm vóc, khoái trá, sắc đẹp ngoài sắc đẹp
- Phương pháp lập luận quy nạp
- Sử dụng câu hỏi tu từ: Làm sau giữ mãi... được mà không
- Lập luận rõ ràng, chặt chẽ, trình bày luận điểm mạch lạc, rõ ràng, cục thể
Câu 2:
Để hoàn thành “Trích diễm thi tập” Hoàng Đức Lương đã phải:
- Tìm hiểu và sưu tầm từ người đi trước
- Thu lượm thơ từ những vị hiện đang làm quan trong triều
- Biên soạn, chọn lọc bài hay, chia sắp xếp thành từng loại
→ Tác giả đã đặt tên sách là Trích diễm, 6 quyển, công việc đòi hỏi công sức, thời gian của người tâm huyết
Câu 3:
Điều thôi thúc tác giả vượt lên mọi khó khăn để biên soạn tuyển tập thơ:
- Niềm tự hào văn hiến của dân tộc
- Ý thức trước các di sản bị thất lạc của bậc cha ông
- Tinh thần độc lập tự chủ và ý thức tự cường của dân tộc trong văn học
- Ý muốn lưu truyền văn hóa cho thế hệ sau nghiên cứu, gìn giữ, tìm hiểu, bảo vệ nền văn hóa
Cảm nghĩ về việc sưu tầm và biên soạn của tác giả Hoàng Đức Lương:
- Là công việc gặp nhiều khó khăn, nhiều trở ngại
- Công việc thể hiện ý thức trách nhiệm rất cao trong quá trình gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc
- Công việc có ý nghĩa vô cùng lớn lao, về mặt tinh thần rất đáng trân trọng
Câu 4:
Trước Trích diễm thi tập, Nguyễn Trãi đã từng đề cập tới nền văn hiến của dân tộc:
- Cả 2 ý kiến đều phản ánh niềm tự hào về văn hiến dân tộc, ý thức độc lập dân tộc của nhân dân được khẳng định
LUYỆN TẬP
Có nhiều tác giả, nhà thơ nhà văn tự hào về nền văn hiến dân tộc
- Nam quốc sơn hà:
Sông núi nước Nam vua Nam ở
Rành rành định phận ở sách trời
- Bình Ngô đại cáo
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu.
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc Nam cũng khác