Lập dàn ý bài văn thuyết minh (trang 160 sgk Ngữ văn 10 tập 1)
I. Lập dàn ý bài văn thuyết minh
1. Bố cục của một bài văn thuyết minh
Mở bài: giới thiệu về đối tượng cần thuyết minh
Thân bài: Đặc điểm của đối tượng cần thuyết minh
Kết bài: Cảm nghĩ về đối tượng cần thuyết minh.
2. Bố cục 3 phần như vậy là phù hợp với đặc điểm của một văn bản thuyết minh, bởi vì văn thuyết minh chủ yếu là cung cấp thông tin về sự vật, sự việc cho người đọc.
3.
So sánh phần mở bài và kết bài của bài văn thuyết minh và tự sự
- Mở bài
+ Điểm giống nhau: đều có cùng chức năng giới thiệu đối tượng
+ Điểm khác nhau:
• Mở bài trong một văn bản thuyết minh: giới thiệu về đối tượng, mục đích của bản thuyết minh
• Mở bài trong một văn bản tự sự là giới thiệu về thời gian và địa điểm xảy ra câu chuyện, nhân vật chính…
- Kết bài
+ Điểm giống nhau: phần cuối của nội dung chính
+ Điểm khác nhau:
• Văn bản tự sự: là suy nghĩ và cảm xúc khi câu chuyện kết thúc.
• Văn bản thuyết minh: chừng nào người đọc càng cảm thấy tiếp nhận được hết được các thông tin của đối tượng.
4.
Các trình tự sắp xếp ý (cho phần thân bài):
- Trình tự nhận thức của con người
- Trình tự chứng minh – phản bác
- Trình tự thời gian
- Trình tự không gian
Luyện tập
Đề bài: Giới thiệu về một tác giả văn học
Mở bài: Giới thiệu chung về tác giả để thuyết minh (tên tuổi, quê quán…)
Thân bài: Cuộc đời và sự nghiệp văn chương của tác giả đó
- Hoàn cảnh xuất thân, học vấn, truyền thống gia đình, đường đời…
- Chặng đường sáng tác, các tác phẩm chính, các tác phẩm nổi bật
- Phong cách sáng tác:
+ Đặc điểm nổi bật về nội dung và nghệ thuật sáng tác
+ Đặc sắc nghệ thuật
Kết bài: Khẳng định vị trí của tác giả vừa thuyết minh, nêu lên suy nghĩ và cảm nhận về cuộc đời và sự nghiệp văn học của tác giả
Đề bài: giới thiệu về một tấm gương học tốt
Mở bài: Giới thiệu khái quát về gương học tốt
Thân bài:
- Nêu hoàn cảnh gia đình, thái độ học tập, môi trường học tập
- Quá trình học tập
- Những thành tích học tập tốt
Kết bài: Suy nghĩ và đúc rút ra bài học
Đề bài: Giới thiệu về một phong trào của trường, lớp mình
Mở bài: giới thiệu khái quát về phong trào (là phong trào, địa điểm diễn ra, lĩnh vực.. )
Thân bài: Phong trào được hưởng ứng, phát động vì mục đích?
- Quá trình, diễn biến của phong trào
- Những kết quả đã cho thấy sự thành công và những hiệu quả của phong trào
Kết bài: Nêu ý nghĩa của phong trào
Đề bài: Trình bày quy trình sản xuất
Mở bài: Giới thiệu chung về một quy trình sản xuất
Thân bài: Đặc điểm quy trình sản xuất và diễn biến:
+ Nguyên liệu
+ Các quá trình, giai đoạn
+ Điểm cần lưu ý trong quá trình sản xuất
- Sản phẩm của quy trình sản xuất, giá trị, chất lượng sau
Kết bài: Kết quả của quy trình sản xuất