Hiền tài là nguyên khí quốc gia (Thân Nhân Trung) (trang 32 sgk Ngữ văn 10 tập 2)

Câu 1:

Hiền tài là người có tài cao, đức độ

- Nguyên khí là khí chất ban đầu tạo nên sự sống còn và phát triển của mọi sự vật

Người hiền tài được xem là nguyên khí của đất nước, giữ một vai trò vô cùng quan trọng, quyết định đến sự thịnh suy của quốc gia

- Nhà nước đã từng trọng đãi hiền tài, đề cao danh tiếng, phong cấp bậc, chức tước, ghi danh bảng vàng, ban yến tiệc... chưa xứng với vị trí, vai trò của hiền tài, cần khắc bia tiến sĩ để lưu danh sử sách

Câu 2:

Ý nghĩa việc khắc bia tiến sĩ:

- Khuyến khích kẻ sĩ, bậc hiền tài nhìn vào đó để rèn luyện danh tiết, gắng sức phò trợ vua

- Ngăn ngừa kẻ ác, điều ác: ý đồ xấu được ngăn chặn, lòng thiện tràn đầy, kẻ ác tự lấy đó mà làm điều răn

- Lấy dĩ vãng, chí lối tương lai, góp phần giúp hiền tài nảy nở, đất nước hưng thịnh lâu bền, rèn danh tiếng cho các sĩ phu, củng cố sức mạnh của đất nước

Câu 3:

Ý nghĩa lịch sử của việc ghi danh khắc bia:

- Thời nào “hiền tài cũng được xem là nguyên khí quốc gia”, cần phải biết quý trọng người hiền tài

- Thấm nhuần quan điểm của nhà nước: giáo dục chính là quốc sách, trọng dụng nhân tài

- Thấm nhuần quan điểm của Hồ Chủ tịch: một dân tộc không có người tài là một dân tộc yếu

- Ngày nay các cấp chính quyền tại các địa phương, nhà nước đều đang thực hiện các chính sách đãi ngộ, khuyến khích phát triển người có tài, tránh vấn đề chảy máu chất xám

- Vinh danh các thủ khoa của các trường đại học tại Văn Miếu

Câu 4:

Sơ đồ kết cấu của bài văn bia: