Ra-Ma buộc tội (trang 59 sgk Ngữ văn 10 tập 1)
Sử thi Ra-ma-yan-na kể về câu chuyện tại một vương quốc có tên Kô-sa-la, có vị hoàng tử Ra-ma là người có tài, có đức. vVua cha Da-xa-ra rất muốn truyền ngôi cho Ra-ma nhưng vì lời hứa với người vợ thứ nên đã đày chàng vào rừng sâu. Vua đã trao ngôi cho Bha-ra-ta con trai của Ka-kê-i. Ra-ma cùng vợ là Xi-ta và em trai Lắc-ma-na sống cuộc sống ẩn dật trong rừng. Qủy vương Ra-va-na đã lập kế cướp nàng Xi-ta về làm vợ, nhưng nàng đã kịch liệt chống cự. Nàng được tướng khỉ là Ha-nu-man cứu thoát nhưng hoàng tử Ra-ma lại nghi ngờ tiết hạnh của nàng.
Bố cục chia thành 2 phần:
- Phần 1 - (từ đầu... "chịu đựng được lâu"): Lời buộc tội của hoàng tử Ra-ma
- Phần 2 - (còn lại): Sự đáp lại bằng lời nói và hành động của Xi-ta
Câu 1:
a, ý đúng: D
b, Hoàn cảnh tác động đến ngôn ngữ và tâm trạng đối thoại của Ra-ma:
+ Ra-ma ở với tư cách là người chồng, tư cách là đức vua, người anh hùng buộc Ra-ma dù rất yêu thương vợ những vẫn phải giữ đúng bổn phận người đứng đầu cộng đồng.
+ Thấy vợ với gương mặt bông sen đứng trước mặt mà lòng Ra-ma đau như cắt
+ Sợ tai tiếng nên chàng nói với Xi-ta những lời lạnh nhạt
+ Những lời chàng nói ra không phải xuất phát từ nỗi lòng sâu kín của chàng.
- Xi-ta với tư cách là vợ của Ra-ma, là hoàng hậu của trăm dân:
+ Xi-ta như muốn ẩn mình đi vì xấu hổ
+ Nàng tỏ ra khiêm nhường trước Ra-ma
+ Nàng muốn tự chôn vùi thể xác, hình hài của mình, nàng tủi hẹn, xót xa
- Nỗi đau của Xi-ta chính là nỗi đau khi đánh mất danh dự của con người trước cộng đồng
- Xi-ta đã thay đổi cách xưng hô từ thân mật sang xa cách: chàng – thiếp, Đức vua, Người- ta
- Xi ta bước vào ngọn lửa và cầu xin thần lửa bảo vệ và chứng minh cho sự trong sạch của mình.
Câu 2:
a, Đáp án A
Tuyên bố giao chiến với quỷ Ra-va-na để cứu nàng Xi-ta vì danh dự của chàng đã bị xúc phạm (Ta làm điều đó vì bảo vệ nhân phẩm của ta, xóa bỏ vết ô nhục và để bảo vệ uy tín và danh dự của dòng họ lẫy lừng của ta)
b, Đáp án C
Để giữ danh dự cao quý của dòng tộc, Ra-ma đã chấp nhận hy sinh hạnh phúc cá nhân (Người đã sinh trưởng trong một gia đình có danh dự cao quý có thể nào lại lấy về một người vợ đã từng sống trong nhà kẻ khác, đơn giản là vì mụ ta là vật để yêu thương)
+ Chàng cũng không thể chịu được khi nghĩ đến việc Xi-ta “bị quấy nhiễu khi ở trong vạt áo của quỷ Ra-va-na”, từ ghen tuông trở thành ngờ vực
c, Các từ ngữ lặp lại trong lời nói của Ra-ma đã thể hiện tâm trạng của chàng:
+ Ra- ma dứt khoát, thẳng thắn trong lời nói của bản thân
Câu 3:
Sự khác biệt giữa tư cách và đức hạnh của Xi-ta với những người phụ nữ thấp kém, tầm thường.
- Phó mặc vào số mệnh của nàng, quyền lực của kẻ khác trong sự kiểm soát của nàng
+ Điều nằm trong sự kiểm soát của Xi-ta: để thần lửa chứng minh cho sự trong sạch, tấm lòng thủy chung và sự dũng cảm của nàng.
+ Phụ thuộc vào kẻ khác: cái thân thiếp đây
- Vai trò của vị thần A-nhi trong văn hóa Ấn Độ:
+ Thần tượng trưng cho sự hiện sinh, sự bất tử, cai quản cõi người trong nền văn hóa Ấn Độ
+ Lời cầu khấn của nàng Xi-ta đã chứng tỏ nàng rất tin tưởng vị thần Lửa, tin vào sự che chở và minh chứng
+ Thần lửa vô cùng quan trọng trong tâm thức và tín ngưỡng của người dân Ấn Độ, vị thần tối cao đã mang lại những sức mạnh siêu nhiên
Câu 4:
Thái độ của công chúng:
+ Khiến cho dân chúng chứng kiến phải xúc động, đau xót (ai nấy, già trẻ đều thấy đau lòng đứt ruột khi xem Gia-na-ki đứng trong giàn hỏa)
+ Những người phụ nữ đều bật lên tiếng khóc thảm thương
+ Các loài Ra-na-ra và Rắc-xa-na khóc vang trời.
Bài trước: Uy-Lít-Xơ trở về (trang 52 sgk Ngữ văn 10 tập 1) Bài tiếp: Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong văn tự sự (trang 63 sgk Ngữ văn 10 tập 1)