Hồi trống Cổ Thành (La Quán Trung) (trang 79 sgk Ngữ văn 10 tập 2)
Bố cục chia thành 2 phần:
- Phần 1 - (từ đầu…đem theo quân mã chứ! ): Trương Phi hiểu lầm Quan Công.
- Phần 2 - (còn lại): Quan Công chém Sái Dương, giải khai hiềm nghi, anh em đoàn tụ.
Câu 1:
Trương Phi nổi giận muốn giết Quan Công vì:
- Trương Phi tính tình ngay thẳng, nóng nảy, không chấp nhận sự quanh co, phản bội, lắt léo.
- Dù tình sâu nghĩa nặng và xem trọng lời thề sắt son năm xưa nhưng trong suy nghĩ của Trương Phi khi Quan Vũ theo Tào là đã phản bội anh em, còn nhắc tới “nghĩa vườn đào” là hoàn toàn không xứng
- Khi nghe tin Quan Công tới, Trương Phi vội múa xà mâu xông tới đâm Quan Công
Câu 2:
Nhan đề có nghĩa:
- “Hồi trống Cổ Thành” trở thành một biểu tượng nghệ thuật tiêu biểu:
- Ca ngợi tinh thần trung nghĩa của người anh hùng Trương Phi.
- Xem trọng tình nghĩa anh em của Trương, Lưu, Quan
- Hồi trống thách thức, giải oan, và để kết nối sự đoàn tụ
Câu 3:
Đồng ý vì:
- Trương Phi là một người nóng tính, thiếu bình tĩnh trước các tình huống bất ngờ khó giải quyết
- Thường có phản ứng tức thì, không suy nghĩ chín chắn, là người không chịu được sự lắt léo, quanh co nhiều khi là hồ nghi
→ Tính cách của Trương phi có sự cương trực, thẳng thắn nhưng cũng rất thô bạo, lỗ mãng
Câu 4:
- Tam quốc diễn nghĩa mang âm hưởng hùng tráng của loại văn học lịch sử anh hùng, với những sự việc to lớn, con con người siêu phàm
- Trương phi thẳng tay giục trống chính là cao trào của truyện, nó kết hợp khiến cuộc hội ngộ và giải oan có màu sắc như một bản hùng ca
- Hồi trống chính là thước đo tài năng, sự quyết đoán của Quan Công, bộc lộ tính bộc trực của Trương Phi, tạo ra không khí anh hùng dưới thời Tam quốc phân tranh
- Đoạn văn mang đậm không khí chiến trận, khí phách của các anh hùng, đậm “ý vị Tam quốc”
LUYỆN TẬP
Bài 1:
Quan Công đưa 2 người chị sang Nhữ Nam, khi đến Cổ Thành thì hay tin Trương Phi đang ở đó, liền sai Tôn Càn vào thành để báo với Trương Phi ra nghênh đón 2 chị. Trương Phi lúc đó đang tức giận nên một mình xách bát xà mâu xông đến đòi giết Quan Công. Quan Công giải thích nhưng Trương Phi vẫn một mực không tin. Giữa lúc đó Sái Dương đem quân binh Tào đuổi tới, Trương Phi lại càng thêm tức giận, buộc Vân Trường phải chặt đầu tên tướng đó để chứng minh cho lòng trung thành.
Chưa dứt một hồi trống thì đầu Sái Dương đã rơi xuống đất. Bấy giờ Trương Phi mới tin, rỏ nước mắt và thụp lạy Vân Trường…
Bài 2:
Trương Phi là một dũng tướng, tính tình ngay thẳng, cương trực, đơn giản, nóng nảy:
+ Khi nghe vân Trường thanh minh: Trương Phi tỏ ra giận dữ, khinh miệt
+ Trương Phi là một người cương trực và rõ ràng
+ Hai chị và Tôn Càn đã thanh minh: Trương Phi lại càng cho rằng Quan Công lừa cả 2 chị
- Kịch tính: Trương Phi đánh 3 hồi trống và buộc Quan Công phải lấy được đầu của tên Sái Dương để chứng minh cho sự trong sạch của mình.
- Khi Quan Công chém rơi đầu tên Sái Dương, Trương Phi vẫn còn hoài ngờ, hỏi kĩ tên lính bị bắt kể lại câu chuyện ở Hứa Đô.
+ Trương Phi chưa thể hiện thái độ, đưa 2 chị vào thành, nghe kể tường tận mọi chuyện rồi mới tin hoàn toàn → Trương Phi là người thận trọng.
- Khi hiểu rõ sự việc liền thụp lạy Quan Công, cho thấy Trương phi đã biết nhận lỗi, là người tình cảm
→ Nhân vật dũng cảm, cương trực, tuy nóng tính nhưng lại thận trọng, trung thành
Bài 3:
Trương Phi đã nói ở trên, Quan Công có tính cách khiêm nhường, trung nghĩa. Trước thái độ nóng giận của Trương Phi, Quan Vũ vẫn xưng hô “anh em”, “huỳnh đệ” kiên nhẫn giải thích, Quan Vũ chấp nhận thử thách và đã chứng minh cho Trương Phi thấy sự trong sạch của mình bằng tài trí và sự dũng mãnh. Việc lấy đầu tên Sái Dương vẫn chưa dứt được một hồi trống đã cho thấy sự dũng mãnh và tài ba của viên tướng tài ba đứng đầu “Ngũ hổ tướng quân” đất Thục, đồng thời xóa sạch mọi nghi ngờ của Trương phi, khẳng định lòng trung nghĩa của Quan Vũ.