Soạn bài: Tập làm thơ tám chữ (trang 149 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)
I. Nhận diện thể thơ 8 chữ:
Câu 1 (trang 149 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Đọc bài thơ và chú ý đến số chữ trong mỗi câu, cách gieo vần,...
Câu 2 (trang 149):
Trả lời câu hỏi
a. Mỗi dòng ở các đoạn thơ gồm có 8 chữ.
b. Có nhiều cách gieo vần (vần chân, vần lưng, vần liền, vần gián cách) nhưng phổ biến nhất vẫn là gieo vần chân:
- Đoạn thơ (a): vần chân liền tan – ngàn (câu 2 – 3), bừng – rừng (câu 6 – 7).
- Đoạn thơ (b): vần chân liền học – nhọc (câu 3 – 4), bà – xa (câu 5 -6).
- Đoạn thơ (c): vần chân cách ngát – hát (câu 1 – 3), non – son (câu 2 – 4), đứng – dựng (câu 5 – 7), tiên – nhiên (câu 6 – 8).
c. Nhận xét cách ngắt nhịp: tự do, linh hoạt diễn tả những trạng thái khác nhau.
II. Luyện tập nhận diện thể thơ tám chữ
Câu 1 (trang 150):
Thứ tự điền các từ lần lượt như sau: ca hát, ngày qua, bát ngát, muôn hoa.
Câu 2 (trang 150):
Thứ tự các từ cần điền lần lượt như sau: cũng mất, tuần hoàn, đất trời.
Câu 3 (trang 151):
Đoạn thơ trong bài Tựu trường của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thứ ba đó chính là sai ở từ “rộn rã”. Cần thay lại bằng từ “vào trường”. (Những chàng trai mười lăm tuổi vào trường)
Câu 4 (trang 151): Bài thơ tham khảo:
Tuổi học trò rồi cũng sẽ qua đi
Xin giữ lại tháng năm trong lưu bút
Tạm biệt nhé sân trường đầy hoa phượng
Những kỉ niệm vương vấn với thời gian
Ve sầu ơi kêu chi mà kêu mãi
Khúc nhạc buồn hay khúc nhạc chia ly
Tôi tự nhủ nếu thời gian có thể
Xin cho tôi giữ lại tuổi học trò
III. Thực hành làm thơ tám chữ
Câu 1 (trang 151):
Điền những từ ngữ thích hợp như sau:
"Hoa lựu nở đầy một vườn đỏ nắng
Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay qua. "
Câu 2 (trang 151): Bổ sung thêm câu cuối cho đúng vần, hợp với nội dung cảm xúc từ ba câu trước như sau:
"Bước chân nhẹ nâng tà áo trắng sương"
Câu 3 (trang 151):
Học sinh tự trình bày bài thơ của mình trước lớp.
Bài trước: Soạn bài: Tổng kết về từ vựng (tiếp theo) (trang 146 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ (trang 154 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)