Trang chủ > Lớp 9 > Soạn Văn 9 (siêu ngắn) > Soạn bài: Bếp lửa (trang 145 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)

Soạn bài: Bếp lửa (trang 145 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)

Câu 1 (trang 145 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):

- Bài thơ là lời của người cháu kể về những kỉ niệm với người bà của mình

- Dựa vào mạch tâm trạng của nhân vật trữ tình, có thể chia bài thờ theo bố cục gồm 4 phần như sau:

+ Phần 1 (khổ thơ đầu): Hình ảnh bếp lửa gợi nỗi nhớ về người bà của cháu.

+ Phần 2 (bốn khổ thơ tiếp theo): Những kí ức tuổi thơ khi còn sống cùng bà và hình ảnh bà gắn liền với bếp lửa.

+ Phần 3 (khổ thơ tiếp theo): Suy ngẫm của người cháu về cuộc đời bà.

+ Phần 4 (khổ thơ cuối): Tình cảm của cháu dành cho bà dù đã lớn khôn, đã rời xa vòng tay chở che của bà.

Câu 2 (trang 145):

Trong hồi tưởng của người cháu, những kỉ niệm về bà và tình bà cháu đã được gợi lại qua những chi tiết sau:

- Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa

- Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế

- Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học

- Bà an ủi, động viên cháu khi giặc đốt nhà. Dặn dò cháu không được kể chuyện này cho bố sợ bố lo lắng.

Bài thơ đan xen giữa những lời kể là những đoạn tả sinh động, tả cảnh bếp lửa chờn vờn trong sương sớm, tả cảnh đói mòn đói mỏi, cảnh làng cháy, đặc biệt là hình ảnh cặm cụi, tần tảo sớm hôm của bà… Lời kể và tả là những cảm xúc chứa chan tình yêu thương, lòng biết ơn vô tận của người cháu nơi xa đối với bà.

Câu 3 (trang 145):

Hình ảnh bếp lửa trong bài thơ được nhắc đến 10 lần. Bởi vì hình ảnh bếp lửa trở thành biểu tượng cho người bà. Bà không chỉ là người giữ bếp, giữ lửa mà còn là người nhóm bếp, nhóm lửa sưởi ấm cho bà cháu qua những ngày đông giá rét, qua những lúc đói lòng. Hình ảnh "ngọn lửa" còn là biểu tượng cho tình yêu thương của người bà dành cho cháu, cùng chia ngọt sẻ bùi giữa với người nông dân trong ngày đói rét.

Hình ảnh "ngọn lửa" vừa giản dị vừa bình thường và phổ biến nhưng nó đã trở thành biểu tượng của tình yêu thương, sự đùm bọc, gắn kết con người.

Tác giả viết "Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa! " bởi bếp lửa đã trở thành một mảnh tâm hồn, phần không thể thiếu trong đời sống người cháu.

Câu 4 (trang 146):

"Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen

Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn

Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng…"

Ở câu thơ trên tác giả dùng từ “ngọn lửa” mà không nhắc lại “bếp lửa” bởi từ ngọn lửa mang tính khái quát hơn. Ngọn lửa ở đây không phải dùng để nấu nướng mà nó là ngọn lửa của tấm lòng. Ngọn lửa này sẽ sáng mãi và không bao giờ tắt, soi đường chỉ lối, dẫn dắt, sưởi ấm cho người cháu trong những ngày ở chiến khu. Một ngọn lửa thắp lên niềm tin hi vọng về một chiến thắng, một ngày người cháu sẽ chiến thắng trở về bên bà.

Câu 5 (trang 146):

Tình cảm bà cháu được thể hiện trong bài thơ là tình cảm thiêng liêng, cao quý. Tình cảm ấy vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, không gian và thời gian để tồn tại mãi, nhen nhóm trong trái tim người cháu không thôi. Tình cảm bà cháu còn được gắn liền với tình cảm của những người dân lao động với nhau, tình cảm của những người ở địa phương hướng đến tiền tuyến.

Luyện tập

Đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh bếp lửa trong bài thơ:

Hình ảnh bếp lửa trong bài thơ là hình ảnh mang tính biểu tượng cao và giá trị nghệ thuật sâu sắc. Đầu tiên, hình ảnh bếp lửa hiện lên gắn liền với kí ức tuổi thơ của người cháu. Bếp lửa gợi cho người cháu nhớ về những tháng ngày được sống cùng bà, những năm tháng “đói mòn đói mỏi”, bố phải vất vả đi đánh xe “khô rạc ngựa gầy”. Đó là kí ức về người bà đã nuôi dạy, bảo ban cháu từ những ngày thơ dại. Đó là kí ức về ngôi làng bị “cháy tàn cháy rụi”. Hình ảnh bếp lửa trong bài thơ không chỉ là biểu tượng cho tình yêu thương giữa bà và cháu mà đó còn là biểu tượng của tình làng nghĩa xóm, của sự tin yêu và niềm hi vọng.