Soạn bài: Những đứa trẻ (trích Thời thơ ấu) (trang 233 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)
Nội dung chính của bài:
- Đoạn trích "Những đứa trẻ" là câu chuyện về tình bạn khăng khít giữa A-li-ô-sa với ba đứa trẻ thiếu thốn tình thương nhà Ốp-xi-an-ni-cốp. Chúng đã cùng đùa chơi với nhau, cùng kể cho nhau nghe những câu chuyện, trở nên thân thiết bất chấp những rào cản trong quan hệ xã hội, bởi gia đình của A-li-ô-sa chỉ là một gia đình bình dân, con ba đứa trẻ kia là con cái nhà giàu, có địa vị cao trong xã hội.
Hướng dẫn soạn bài:
Câu 1 (trang 233 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Bài văn có thể chia được làm 3 phần như sau:
- Phần 1 (từ đầu đến "ấn em nó cúi xuống"): Tình bạn thân thiết giữa bốn đứa trẻ qua những câu chuyện chúng chia sẻ cho nhau.
- Phần 2 (tiếp theo đến "cấm không được đến nhà tao"): Tình bạn của những đứa trẻ bị ngăn cấm bởi ông của ba đứa trẻ nhà giàu.
- Phần 3 (đoạn còn lại): Những câu chuyện và tình bạn giữa những đứa trẻ vẫn tiếp tục bất chấp sự ngăn cản.
- Những chi tiết ở phần 1 và phần 3 đều nói về những con chim mà lũ trẻ bẫy được
Câu 2 (trang 233):
- A-li-ô-sa là đứa trẻ mồ côi bố, mẹ đi lấy chồng khác, sống với ông ngoại. Ba đứa trẻ nhà đại tá Ốp-xi-an-ni-cốp thì mồ côi mẹ, sống với dì ghẻ. Chúng đều là những đứa trẻ thiếu thốn tình yêu thương
- Do địa vị xã hội giữa A-li-ô-sa và ba đứa trẻ khác nhau nên đã tạo ra sự ngăn cấm. Nhưng chính tình cảm trong sáng và ngây thơ giữa chúng đã vượt qua mọi rào cản. Điều đó khiến nhà văn ấn tượng sâu sắc.
Câu 3 (trang 233): Những câu văn cho thấy sự cảm nhận tinh tế của A-li-ô-sa đó là:
- “Qua những truyện cổ tích.... rồi các cậu xem”
- “Tức thì.... ngoan ngoãn”
- “Nó thường nói.... thằng lớn hơn cả”
- A-li-ô-sa là đứa trẻ có sự quan sát tinh tế và tấm lòng dễ xúc cảm. Cậu bé cảm thông trước tình cảnh của ba anh em nhà Ốp-xi-an-ni-cốp. Nên thường dùng những lời động viên, an ủi để lũ trẻ vơi bớt đi sự thống khổ, cô đơn. Hơn nữa cậu bé cũng rất hiểu hoàn cảnh và sự xa cách về địa vị giữa mình với 3 đứa trẻ kia nhưng cậu bé vẫn mặc kệ và tới chơi cùng bọn trẻ.
Câu 4 (trang 233):
Đoạn trích đã thể hiện nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện xen lẫn giữa chuyện đời thường và truyện cổ tích. Thông qua chi tiết về "dì ghẻ", khi mấy đứa trẻ hàng xóm nhắc đến "mẹ khác", A-li-ô-sa liên tưởng ngay đến nhân vật mụ dì ghẻ độc ác trong truyện cổ tích mà cậu bé đã từng được nghe. Khi những đứa trẻ nói về "mẹ thật", A-li-ô-sa cũng có những suy tưởng như độc thoại nội tâm, lạc ngay vào không khí truyện cổ tích. Chi tiết người bà nhân hậu cũng được kể lại bằng giọng của truyện cổ tích: "ngày trước, trước kia, đã có thời", …
Bài trước: Soạn bài: Ôn tập làm văn (tiếp theo) (trang 220 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Bàn về đọc sách (trang 6 Ngữ Văn lớp 9 Tập 2)