Soạn bài: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp (trang 54 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)
I. Cách dẫn trực tiếp
1. Bộ phận in đậm “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?” là lời nói của nhân vật. Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
2. Trong đoạn trích (b), bộ phận in đậm “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn” là ý nghĩ của nhân vật. Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép
3. Trong cả hai đoạn trích, có thể thay đổi vị trí giữa bộ phận in đậm với bộ phận đứng trước nó được. Nếu thay đổi thì dùng dấu gạch ngang để ngăn cách giữa hai bộ phận
II, Cách dẫn gián tiếp
1. Trong đoạn trích (a) bộ phận in đậm là lời nói của nhân vật. Nó không được ngăn cách bằng dấu gì với bộ phận đứng trước.
2, Ở đoạn trích (b) bộ phận in đậm là ý nghĩ. Giữa hai bộ phận có từ “rằng”. Có thể thay "rằng" bằng từ “là”.
Luyện tập
Câu 1 (trang 54 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1):
- Lời dẫn trong những đoạn trích (a) và (b) đều là cách dẫn trực tiếp. Cụ thể
+ Trong câu (a), phần lời dẫn dắt bắt đầu từ “A! Lão già…”: đây là lời dẫn ý nghĩ mà nhân vật gán cho con chó.
+ Trong câu (b), phần lời dẫn bắt đầu từ “Cái vườn là…”: đây là lời dẫn ý nghĩ của nhân vật (“lão tự bảo rằng…”)
Câu 2 (trang 54):
- Cách dẫn trực tiếp:
Trong Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng”.
- Cách dẫn gián tiếp:
Trong Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.
Câu 3 (trang 55): Thuật lại lời nhân vật Vũ Nương trong đoạn trích theo cách dẫn gián tiếp như sau:
Hôm sau, Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan Lang ra khỏi nước. Vũ Nương cũng đưa gửi một chiếc thoa vàng và dặn Phan Lang về nói với chàng Trương rằng nếu còn nhớ chút tình xưa nghĩa cũ thì xin hãy lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần, chiếu xuống nước, vợ chàng sẽ trở về.
Bài trước: Soạn bài: Chuyện người con gái Nam Xương (Trích Truyền kì mạn lục) (trang 51 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1) Bài tiếp: Soạn bài: Sự phát triển của từ vựng (trang 55 Ngữ Văn lớp 9 Tập 1)